Chưa đưa SGK vào mặt hàng Nhà nước định giá
Việc Nhà nước định giá SGK là trái nguyên tắc thị trường, Luật giá vì đây không phải là mặt hàng độc quyền, không phải là dịch vụ ích.
Chiều 14/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về đề xuất của Chính phủ bổ sung sách giáo khoa (SGK) vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá bằng hình thức giá tối đa.
Theo tờ trình của Chính phủ, việc kê khai giá sách giáo khoa theo quy định tại Luật giá thời gian qua cho thấy mục tiêu điều tiết về giá sách giáo khoa không thực sự có hiệu quả. Do đó đòi hỏi Nhà nước có giải pháp cấp bách để điều tiết giá, đảm bảo công bằng giữa các nhà xuất bản, đồng thời thực hiện mục tiêu an sinh xã hội.
Nếu đưa sách giáo khoa vào danh mục Nhà nước định giá sẽ chấm dứt được tình trạng các doanh nghiệp tăng giá bất hợp lý hoặc tăng giá đột biến, gây ảnh hưởng đến xã hội.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho rằng, SGK không thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá hoặc Nhà nước định giá mà thuộc danh mục kê khai giá.
Theo đó, thẩm quyền quyết định giá SGK thuộc các đơn vị được cấp phép xuất bản sách nên thời gian qua, giá SGK ở mức khá cao, ảnh hưởng lớn đến chi phí mua sách của phụ huynh và học sinh.
Theo ông Hải, để đảm bảo mức giá phù hợp trong cơ chế thị trường, Chính phủ cần có cơ chế để mở rộng đối tượng được in ấn, phát hành sách giáo khoa, bảo đảm có nhiều nhà cung cấp cùng sản phẩm, từ đó góp phần giảm giá bán sản phẩm.
Nêu ý kiến về việc này, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển phân tích việc đưa SGK vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá là không đúng với nguyên tắc được quy định tại Luật Giá.
“Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có thẩm quyền quyết định bổ sung. Hơn nữa, đánh giá tác động của việc này của Chính phủ cũng mỏng manh lắm”, ông Hiển nói.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đề nghị sửa Luật Giá để đưa giá SGK vào danh mục hàng hóa Nhà nước được định giá khung tối đa.
Bà cũng đề nghị Chính phủ đánh giá tác động với SGK mới đối với học sinh lớp 1, cả nước tăng thêm bao nhiêu tiền, ảnh hưởng đến đời sống như thế nào?
"Hiện, Chính phủ chưa có đánh giá tác động nhưng lại đưa ra một chính sách mới, trong khi chính sách này trong luật không giao thẩm quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội”, bà Ngân nêu quan điểm.
Chốt lại phiên thảo luận, lãnh đạo Quốc hội yêu cầu Chính phủ đánh giá lại, rà soát lại, có cái nhìn căn cơ tổng thể, nếu cần thiết thì báo cáo Quốc hội để ra nghị quyết hoặc sửa Luật Giá, trong đó có lưu ý, tác động của việc này rất lớn, phải xin ý kiến cấp có thẩm quyền chứ không thể quyết định vội vã. Lãnh đạo Quốc hội gợi ý nên sử dụng công cụ thuế thay vì giá.