Chưa đủ 16 tuổi vẫn phải vào tù nếu phạm tội cướp tài sản
Bạn đọc hỏi: Con trai tôi sinh tháng 7-2005. Nghe bạn bè rủ rê, mới đây cháu tham gia vụ cướp 'xe ôm'. Xin hỏi luật sư, cháu sẽ bị xử lý như thế nào? Nguyễn Đức Hạnh (Hà Nội)
Luật sư trả lời: Theo quy định của Bộ luật Hình sự, hành vi cướp “xe ôm” tương ứng với tội danh “Cướp tài sản” được quy định tại Điều 168 Bộ luật này. Con anh chị sinh tháng 7-2005, tính đến thời điểm này chưa đủ 16 tuổi. Tức là tại thời điểm phạm tội cháu thuộc trường hợp từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi. Trong khi ấy, theo quy định tại khoản 2, Điều 12 - Bộ luật Hình sự: “Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này”.
Đối chiếu với quy định nêu trên, con anh chị hoàn toàn có thể bị kết án về tội danh cướp tài sản. Tùy thuộc vào tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi mà con anh chị thực hiện, cháu sẽ bị cơ quan pháp luật áp dụng điều khoản phù hợp của tội cướp tài sản, từ đó đưa ra mức hình phạt do điều khoản đó quy định. Chẳng hạn nếu cháu phạm tội có tổ chức, hoặc đánh người lái “xe ôm” gây thương tích từ 11 đến 30% để cướp xe, thì cháu sẽ bị áp dụng khoản 2 Điều 168 có khung từ 7 năm đến 15 năm tù. Còn nếu cháu chỉ đơn thuần đe dọa người lái “xe ôm” để cướp xe, thì sẽ bị áp dụng khoản 1 Điều 168 có khung từ 3 năm đến 10 năm tù.
Khi tuyên án, Tòa án sẽ căn cứ vào khoản 2, Điều 101 - Bộ luật Hình sự quy định về mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, cụ thể như sau: “Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định”. Đây là quy định nhân văn của pháp luật Việt Nam dành cho người chưa thành niên phạm tội, theo đó giả sử người trên 18 tuổi bị tuyên án 6 năm tù, thì con bạn sẽ chịu mức 3 năm tù do chưa đủ 16 tuổi.