Chú trọng công tác trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán

Trong đó, các vụ việc trợ giúp pháp lý theo hình thức tư vấn pháp luật chiếm 50%, các vụ việc trợ giúp pháp lý theo hình thức tham gia tố tụng chiếm 40,9%, còn lại là vụ việc trợ giúp pháp lý theo hình thức khác. Ở phía Bắc, các TP lớn như Hà Nội, Hải Phòng và một số tỉnh có đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc như Hà Giang, Lạng Sơn, các Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước đã thực hiện nhiều vụ việc trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị buôn bán là phụ nữ, trẻ em. Ở phía Nam, các hành vi buôn bán phụ nữ, trẻ em xảy ra tương đối phức tạp, nhiều vụ nghiêm trọng, ví dụ: TP HCM, Kiên Giang, Đồng Tháp, Hậu Giang...

“Qua những vụ việc trợ giúp pháp lý cụ thể này, người thực hiện trợ giúp pháp lý đã kịp thời giúp nạn nhân – nhóm người dễ bị tổn thương trong xã hội – và người thân của họ cũng như cộng đồng và xã hội hiểu hơn, tin tưởng hơn vào chính sách, các quy định của pháp luật về phòng, chống mua bán người. Đồng thời nhận biết rõ hơn các thủ đoạn của bọn tội phạm mua bán người ở trong nước và nước ngoài, trên cơ sở đó nâng cao ý thức cảnh giác, biết cách tự phòng ngừa và chống lại tệ nạn mua bán người”, bà Vũ Thị Hường, Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp thông tin.

Tuyên truyền nâng cao nhận thức về thủ đoạn của tội phạm mua bán người. (Ảnh: N. An)

Để tiếp tục tăng cường hiệu quả hoạt động trợ giúp pháp lý cho nạn nhân bị mua bán người trong thời gian tới, Phó Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý Vũ Thị Hương đề xuất: Tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy định của pháp luật phòng, chống mua bán người cho đồng bộ, thống nhất với quy định của pháp luật trợ giúp pháp lý.

Cùng với đó, tăng cường sự phối hợp đồng bộ, kịp thời với các cơ quan, ban ngành, địa phương, đặc biệt là giữa Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước và các Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội, các tổ chức chính trị, xã hội ở địa phương để sớm phát hiện, thông tin và chuyển gửi nhu cầu trợ giúp pháp lý của nạn nhân bị mua bán có khó khăn về tài chính. Ngoài ra, tăng cường đổi mới công tác truyền thông, nhất là truyền thông về những vụ việc trợ giúp pháp lý điển hình cho nạn nhân bị mua bán.

Theo đánh giá, tình hình mua bán người tại Việt Nam diễn biến ngày một phức tạp. Dự thảo báo cáo của Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) cho hay: Khu vực các nước Tiểu vùng sông Mê Kông (trong đó có Việt Nam) được đánh giá là điểm nóng của tình trạng mua bán người, di cư bất hợp pháp.

Tại Việt Nam, tình trạng mua bán người có chiều hướng gia tăng, nạn nhân chủ yếu là phụ nữ, trẻ em (chiếm trên 90%) và đa số thuộc các dân tộc ít người (chiếm hơn 80%), đa phần có hoàn cảnh kinh tế khó khăn (chiếm hơn 80%). Nạn nhân là phụ nữ bị bán ra nước ngoài đa số bị ép kết hôn làm vợ và bóc lột tình dục (chiếm gần 80%), chủ yếu là sang Trung Quốc (chiếm trên 75%).

Đáng quan tâm, thủ đoạn mua bán người ngày càng tinh vi, phổ biến là các đối tượng lợi dụng sự phát triển của công nghệ thông tin (qua các trang mạng xã hội) để tiếp cận, dụ dỗ, lừa gạt những cô gái mới lớn, thích ăn chơi đua đòi, trình độ văn hóa thấp, gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Nhiều phụ nữ cũng vì nhẹ dạ, cả tin mà vô tình trở thành nạn nhân của mua bán người.

Nguyên An