Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ: Thể chế không vướng gì cả!

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên thảo luận tổ. Ảnh: Lâm Hiển

Thách thức rất lớn

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ Ba, sáng nay, Quốc hội thảo luận tại tổ về tình hình kinh tế, xã hội, công tác thực hành tiết kiệm chống lãng phí và việc thực hiện Nghị quyết số 42 của Quốc hội về xử lý nợ xấu. Các đại biểu Quốc hội tại Tổ 12 (gồm Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hải Phòng, tỉnh Bắc Ninh, Kiên Giang) đều đánh giá cao những kết quả tích cực trong phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội từ cuối năm 2021 đến những tháng đầu năm nay. Đồng thời đánh giá cao chất lượng các báo cáo thẩm tra của các cơ quan chuyên môn của Quốc hội cho thấy Quốc hội nhận diện chính xác, đánh giá sâu sắc những vấn đề đang đặt ra. ĐBQH Nguyễn Chu Hồi (Hải Phòng) cho rằng, điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng, không chỉ thể hiện năng lực của các cơ quan của Quốc hội mà quan trọng hơn sẽ là định hướng để Quốc hội xem xét, hoàn thiện thể chế và quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền hiệu quả hơn.

Quang cảnh thảo luận Tổ 12 (gồm TP. Hải Phòng, tỉnh Bắc Ninh, Kiên Giang). Ảnh: Lâm Hiển

Qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội cũng lo ngại về sự bền vững trong phục hồi, phát triển kinh tế trước những diễn biến phức tạp về địa chính trị, kinh tế trên thế giới, sự đứt gãy của chuỗi cung ứng toàn cầu, trong khi các vấn đề nội tại của nền kinh tế vẫn chậm được khắc phục như giải ngân đầu tư công, giải ngân gói chính sách tài khóa tiền tệ theo Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chỉ rõ, Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII đặt mục tiêu 5 năm đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế từ 6,5 - 7%. Năm 2022, Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng từ 6-6,5%, cộng thêm 2% từ thực hiện gói chính sách theo Nghị quyết 43 của Quốc hội thì mục tiêu tăng trưởng cả năm sẽ là 8-8,5%. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế của năm 2021 theo báo cáo chính thức của Chính phủ chỉ đạt 2,58% (so với 2,91% đã báo cáo). Ngân sách tăng thêm gấp 9 lần số ước thực hiện nhưng tăng trưởng lại giảm. Do đó, vấn đề quan trọng nhất bây giờ, theo Chủ tịch Quốc hội, là làm thế nào để đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2022 từ 8-8,5% và đạt mục tiêu 5 năm như Nghị quyết Đại hội Đảng XIII đã đề ra. Đây là thách thức rất lớn.

Vướng do đâu, phải làm cho rõ

Chia sẻ những vấn đề đại biểu Quốc hội lo lắng như giải ngân đầu tư công chậm, giải ngân gói chính sách tài khóa, tiền tệ theo Nghị quyết 43 quá chậm…, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, đây cũng là những vấn đề mà Quốc hội và Chính phủ đang rất quan tâm.

Các đại biểu tại Tổ 12. Ảnh: Lâm Hiển

“Chi ngân sách nói chung hiện nay đang rất khó khăn do khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế rất thấp. Đầu tư công cũng rất thấp, cả năm 2021 chỉ đạt hơn 70%, vốn ODA cũng chỉ giải ngân 32,85%. Gói kích thích kinh tế hiện chưa giải ngân được, hôm qua mới có danh mục gửi sang UBTVQH, mới chỉ có tên danh mục chứ chưa phải là các dự án đã chuẩn bị đầu tư xong. Gói chính sách về y tế là chưa có danh mục đầu tư nào. Hỗ trợ “Sóng và máy tính cho em” cũng chưa giải ngân được… “. Nêu thực tế này, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu từ thực tiễn sâu sát với địa phương phân tích kỹ vấn đề này. Tiền có nhưng không tiêu được. Ngay cả vấn đề mua sắm liên quan đến phòng, chống dịch Covid – 19, Quốc hội, Chính phủ đã có nghị quyết cho phép mua theo cơ chế đặc cách, đặc biệt, đặc thù nhưng xuất hiện trạng thái một số nơi không dám mua và một số nơi mua thì sai.

“Trong giai đoạn phục hồi kinh tế mà tiền có không tiêu được thì không biết vướng do đâu? Phải làm cho rõ. Thể chế là không vướng gì cả. Quốc hội cho phép áp dụng các cơ chế chính sách đặc cách, đặc thù, đặc biệt rồi, cho phép cả chỉ định thầu, tức là ở mức cao nhất rồi, không còn gì mà mở thêm được nữa ”, Chủ tịch Quốc hội khẳng định.

“Năng lực hấp thụ vốn của nền kinh tế và chi tiêu ngân sách nhà nước rất thấp. Đọc quyết toán ngân sách năm 2021 sẽ thấy, tình trạng này kéo dài mấy năm nay, một năm mà chi chuyển nguồn hơn 600 nghìn tỷ đồng. Không phải là không có tiền mà là có tiền nhưng không tiêu được. Quốc hội và Chính phủ đều băn khoăn vấn đề này, các đồng chí là người sát nhất ở địa phương xem lý do vì sao không tiêu được? Cần phải có giải pháp mới cho những vấn đề cũ, những vấn đề đã kéo dài nhiều năm, trầm kha. Nhưng giải pháp mới là gì? Nếu chúng ta không bàn vấn đề này thì Quốc hội họp xong, Chính phủ họp xong cũng không chuyển biến được trong thực tiễn. Những vấn đề về vĩ mô thì Quốc hội, Chính phủ phải tập trung, nhưng ở cấp độ thực hiện ở cơ sở như thế nào?” Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu từ thực tiễn sâu sát tại địa phương, bộ, ngành tập trung thảo luận, hiến kế cho Quốc hội, cho Chính phủ về vấn đề này.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

ĐBQH Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) cho rằng, công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương chưa chặt chẽ. Báo cáo của Chính phủ đã nêu vấn đề này. Nhưng trong các giải pháp trọng tâm trình Quốc hội để thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 thì chưa thấy có giải pháp nào liên quan đến vấn đề này. Do đó, phải đưa ra giải pháp để khắc phục tình trạng này. “Chủ trương đã có rồi. Giải pháp đã có rồi, nhưng công tác phối hợp làm mà không làm được thì hạn chế này phải khắc phục ngay. Đó là chúng ta, do chúng ta, do bộ máy của chúng ta vận hành chưa trơn tru, chưa phối hợp chặt chẽ”, đại biểu tỉnh Kiên Giang nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Như So (Bắc Ninh) phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

Theo ĐBQH Nguyễn Như So (Bắc Ninh), để phục hồi bền vững trong điều kiện hiện nay, Chính phủ cần có cơ chế đặc thù hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương, doanh nghiệp tích tụ đất đai hình thành các vùng sản xuất nguyên liệu để chủ động về nguyên liệu, xem đây là yếu tố quan trọng hỗ trợ phục hồi chuỗi cung ứng, hạn chế những tác động do đứt gãy chuỗi cung ứng thế giới, giảm thiểu sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Bên cạnh đó cũng cần có chính sách hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia vào hệ sinh thái chuỗi giá trị của doanh nghiệp đầu chuỗi, hình thành cụm liên kết ngành, hệ sinh thái của doanh nghiệp.

Phạm Thúy