Chủ tịch Hà Tĩnh: Đã đề nghị Thủ tướng cho dừng mỏ sắt Thạch Khê

Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Đặng Quốc Khánh

Đăng đàn trả lời các đại biểu HĐND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Đặng Quốc Khánh đã phân tích về những tồn tại và thông tin về quá trình xin dừng dự án mỏ sắt Thạch Khê do không có tính khả thi.

Ông Khánh cho biết, vừa qua Ban thường vụ Tỉnh ủy giao cho UBND tỉnh xem xét nghiên cứu lại dự án này. UBND tỉnh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đề nghị Hiệp hội các nhà khoa học Việt Nam, nhóm tư vấn của những giáo sư tiến sĩ, nhà kinh tế, con em Hà Tĩnh tham gia đánh giá lại dự án mỏ sắt Thạch Khê.

Sau khi đánh giá xong, UBND tỉnh để nghị Ban thường vụ Tỉnh ủy, Ban cán sự Đảng cho phép dừng mỏ sắt Thạch Khê. Và Ban thường vụ Tỉnh ủy đã đồng ý và đề nghị với Chính phủ dừng dự án này.

Gần đây nhất, Ban thường trực Tỉnh ủy đã làm việc với Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên môi trường báo cáo rõ nội dung, lãnh đạo 2 Bộ này cũng đã đồng ý xem xét, đánh giá lại dự án mỏ sắt Thạch Khê.

Cụ thể, ngày 28/11/2017, Thủ tướng Chính phủ đã làm việc với các Bộ, ban ngành cùng lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, cho thấy dự án này còn nhiều bất cập, thời gian kéo dài nảy sinh nhiều hệ lụy. Theo kết luận của Thủ tướng thì yêu cầu xem xét, đánh giá kỹ lại dự án và báo Chính phủ sớm nhất.

Theo phân tích của ông Khánh, dự án mỏ sắt Thạch Khê không có tính phát triển bền vững, lâu dài, hiệu quả kinh tế - xã hội chưa rõ ràng.

Cụ thể, hạ tầng cơ sở chưa đáp ứng được như: Hệ thống cảng biển khó xây dựng do đây là biển bãi ngang, hệ thống giao thông đường bộ kém, năng lực của chủ đầu tư chưa đảm bảo mặt tài chính, dự án nhiều rủi ro về mặt môi trường… Năm 2009, khi tiến hành bốc đất tầng phủ, lộ rõ nhiều rủi ro nên đã dừng lại đến nay đã gần 9 năm.

Theo ông Khánh, dự án chưa đánh giá đầy đủ hiệu quả các hạng mục liên quan đến đầu tư dự án, đánh giá tác động môi trường vào trong dự án, cho nên giá thành của quặng theo tính toán với đầu tư dự án là chênh lệch rất lớn.

Kỳ họp thứ 5 HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVII

Đặc biệt, chưa tập trung xử lý mấy việc sau: Về môi trường chưa nghiên cứu kỹ và có giải pháp hang cacxtơ thông qua biển. Mỏ sắt Thạch Khê gắn với các vỉa đá vôi có nhiều trầm tích nhưng dễ có các hang cacxtơ thông ra biển sẽ khó khăn khi dùng máy đào xuống. Khi đổ thải ra biển ảnh hưởng rất lớn đến môi trường xung quanh, trong khi đó biển ta là biển ngang làm sao xây dựng cảng biển. Tính sa mạc hóa, bơm ra khoảng 800 nghìn m3/ngày đêm, việc này sẽ làm mạch nước ngầm tụt nghiêm trọng, gây ra sa mạc hóa trên diện rộng.

“Nhiều hạnh mục của dự án chưa hề đánh giá. Chưa tính toán đến ĐTM, tuyển quặng, trong quặng có những hợp chất gì, tuyển quặng ra như thế nào, ô nhiễm ra sao cũng chưa đánh giá. Rồi biến đổi khí hậu, gặp siêu bão sẽ thế nào? Tất cả cái này, trong năm 2013 cũng chưa hề đánh giá” – ống Khánh nhấn mạnh.

Chủ tịch Hà Tĩnh nhấn mạnh: “Cái quan trọng nữa là chưa tính đến hướng tiêu thụ sản phẩm trên nội địa dù trước đó đã thành lập dự án nhà máy thép 2 triệu tấn/năm nhưng rồi chủ đầu tư đề nghị không làm nữa vì không đủ năng lực. Vừa rồi lại tính toán chở quặng đi cho các nhà máy thép. Thử hỏi xem trên đất nước Việt Nam có bao nhiêu nhà máy thép, với công suất 5 triệu tấn/năm thì tiêu thụ thế nào?”.

Chủ tịch Hà Tĩnh cương quyết nói: “Nếu để dự án này dây dưa, kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế- xã hội chung của đất nước, tỉnh và nhân dân. Đây quả đúng một tồn đọng lớn. Chúng ta phải tập trung cao trong việc này, báo cáo chính thức gửi Thủ tướng để Bộ chính trị có ý kiến, quyết định cuối cùng là nên dừng ngay mỏ sắt Thạch Khê”.

“Thủ tướng Chính phủ giao các Bộ KH&ĐT, Công thương, TN&MT và UBND tỉnh Hà Tĩnh thẩm định, nghiên cứu đánh giá lại dự án và phải làm xong trong quý 1/2018” – Chủ tịch Hà Tĩnh thông tin thêm.

Trương Hoa