Chủ hộ có được tự ý xóa tên người đang có tên trong hộ khẩu?
Tôi muốn cắt người khác ra khỏi sổ hộ khẩu để tránh phiền phức sau này thì phải làm sao?
Hỏi:
Nhà tôi có người chị nuôi trong hộ khẩu nhưng không cư trú nơi đăng ký hộ khẩu nhiều năm, không có chỗ ở cố định và cũng không đăng ký tạm trú tại nơi ở khác. Vừa rồi người chị đó lấy hộ khẩu để vay tiền xã hội đen, không có khả năng chi trả, giang hồ tới nhà tôi tạt sơn và hăm dọa gia đình tôi. Nay tôi muốn cắt người chị đó ra khỏi sổ hộ khẩu để tránh phiền phức sau này thì phải làm sao?
Trả lời:
Điều 22, Luật cư trú 2006 (được sửa đổi, bổ sung năm 2013) quy định các trường hợp được xóa đăng ký thường trú bao gồm:
Người thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị xóa đăng ký thường trú: (a) Chết, bị Tòa án tuyên bố là mất tích hoặc đã chết; (b) Được tuyển dụng vào Quân đội nhân dân, Công an nhân dân ở tập trung trong doanh trại; (c) Đã có quyết định hủy đăng ký thường trú quy định tại Điều 37 của Luật này; (d) Ra nước ngoài để định cư; (đ) Đã đăng ký thường trú ở nơi cư trú mới; trong trường hợp này, cơ quan đã làm thủ tục đăng ký thường trú cho công dân ở nơi cư trú mới có trách nhiệm thông báo ngay cho cơ quan đã cấp giấy chuyển hộ khẩu để xóa đăng ký thường trú ở nơi cư trú cũ.
Điều 37 quy định về việc Hủy bỏ việc đăng ký thường trú, tạm trú trái pháp luật: Trường hợp cơ quan, người có trách nhiệm thực hiện việc đăng ký thường trú, tạm trú không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng và điều kiện theo quy định của Luật này thì thủ trưởng cơ quan quản lý cư trú cấp trên trực tiếp có trách nhiệm hủy bỏ việc đăng ký đó. Căn cứ quyết định của cơ quan có thẩm quyền, cơ quan đã đăng ký thường trú, tạm trú có trách nhiệm thực hiện việc xóa đăng ký thường trú, tạm trú; cơ quan có thẩm quyền đăng ký thường trú, tạm trú trước đó phải đăng ký lại.
Như vậy, trường hợp bạn hỏi không thuộc các trường hợp trên thì chủ hộ không thể tự tiến hành việc xóa đăng ký thường trú cho người nhập khẩu nhờ, ngoài việc thỏa thuận để người ta nhập hộ khẩu nhờ chuyển đi.
Mặc khác, về việc chị nuôi của bạn dùng sổ hộ khẩu để đi vay tiền bên ngoài, theo quy định thì hộ khẩu là phương thức quản lý nhân khẩu của quốc gia và chỉ có ý nghĩa về mặt quản lý hành chính, sổ hộ khẩu không liên quan đến quyền sử dụng ngôi nhà của gia đình bạn.
Nếu gia đình bạn không làm thủ tục bảo lãnh cho khoản vay của chị nuôi bạn, khi chị nuôi của bạn không có khả năng trả nợ thì không liên quan đến căn nhà của bạn, bởi chị nuôi của bạn không phải là người được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu ngôi nhà. Nếu người cho chị nuôi của bạn vay tiền có hành vi tạt sơn hay hăm dọa những người trong gia đình bạn thì gia đình bạn có thể trình báo với chính quyền địa phương hay cơ quan công an để được giải quyết theo quy định.
Tuy nhiên, Luật Cư trú được Quốc hội thông qua năm 2020, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2021 đã bỏ sung thêm một số trường hợp xóa đăng ký thường trú.
Cụ thể, Điều 24 quy định các trường hợp bị xóa đăng ký thường trú:
(d) Vắng mặt liên tục tại nơi thường trú từ 12 tháng trở lên mà không đăng ký tạm trú tại chỗ ở khác hoặc không khai báo tạm vắng, trừ trường hợp xuất cảnh ra nước ngoài nhưng không phải để định cư hoặc trường hợp đang chấp hành án phạt tù, chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng;
(e) Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ mà sau 12 tháng kể từ ngày chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ vẫn chưa đăng ký thường trú tại chỗ ở mới, trừ trường hợp quy định tại điểm h khoản này;
(h) Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ và không được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó; người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở thuộc quyền sở hữu của mình nhưng đã chuyển quyền sở hữu chỗ ở cho người khác và không được chủ sở hữu mới đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó.
