'Chống tiêu cực, chặn mầm tham nhũng' (Bài cuối): Bịt 'kẽ hở' để 'không thể tham nhũng, tiêu cực'

Phiên tòa xét xử 5 cựu cán bộ, công chức ở TP Thanh Hóa về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Đồng lòng “chống giặc nội xâm”

PCTN là “chống giặc nội xâm”, tức là chống những thói hư, tật xấu, nhất là sự suy thoái về phẩm chất, đạo đức; tệ ăn bớt, ăn chặn của công hay tiền tài, của cải, vật chất do người khác “biếu xén”, “cho, tặng”, hối lộ... Nó thường diễn ra đối với những người có chức, có quyền. Vì vậy, “chống giặc nội xâm” là nhiệm vụ rất quan trọng và vô cùng khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải tiến hành một cách kiên quyết, kiên trì, liên tục ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực với những bước đi vững chắc, tích cực, chủ động và có trọng tâm, trọng điểm.

Cùng với cả nước, những năm qua, công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực tại Thanh Hóa đã tạo được nhiều dấu ấn nổi bật nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; sự nỗ lực, cố gắng, quyết tâm của các cơ quan tham mưu và cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là sự nỗ lực rất cao của các cơ quan, đơn vị có chức năng PCTN. Giai đoạn 2013-2020, các địa phương, cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã tổ chức 923 hội nghị, lớp tập huấn tuyên truyền về PCTN cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân với 14.449 lượt người tham gia; in ấn, phát hành 48.397 bộ tài liệu về PCTN. Ban Nội chính Tỉnh ủy đã ký kết và triển khai chương trình phối hợp công tác tuyên truyền PCTN giai đoạn 2016–2020 với 6 đơn vị là Công an tỉnh, Thanh tra tỉnh, Sở Tư pháp, Sở Thông tin và Truyền thông, Báo Thanh Hóa, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền về PCTN. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy biên soạn nội dung và đưa chuyên đề PCTN vào chương trình bồi dưỡng của trung tâm chính trị cấp huyện; Trường Chính trị tỉnh đưa nội dung PCTN vào giảng dạy các lớp trung cấp pháp lý, trung cấp lý luận... Các cơ quan, đơn vị cũng đã ban hành mới 1.298 văn bản; bổ sung, sửa đổi 1.246 văn bản về chế độ, định mức, tiêu chuẩn; tiến hành 396 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với 396 đơn vị về thực hiện chế độ, định mức, tiêu chuẩn và đã phát hiện 40 đơn vị vi phạm, xử lý thu hồi 1.097 triệu đồng. Song song với đó, các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã tiến hành 930 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị, địa phương trong thực hiện các quy định về công khai, minh bạch. Qua đó phát hiện 57 đơn vị vi phạm quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động, đã chấn chỉnh và kiểm điểm theo quy định. Việc thực hiện chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ, công chức, viên chức để phòng ngừa tham nhũng đã đi vào nền nếp. Toàn tỉnh đã thực hiện chuyển đổi 2.226 người thuộc diện phải chuyển đổi, nhất là ở các vị trí kế toán, địa chính, lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực.

Năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành 71 văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác nội chính, PCTN, tiêu cực; UBND tỉnh ban hành nhiều đề án, chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch, công văn để chỉ đạo thực hiện công tác nội chính, PCTN, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Các cấp, các ngành ban hành mới 792 văn bản và sửa đổi, bổ sung 129 văn bản về chế độ, định mức, tiêu chuẩn; chuyển đổi vị trí công tác 628 người; kiểm tra 933 cơ quan, đơn vị, tổ chức trong thực hiện các quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động; thực hiện nghiêm túc việc kê khai tài sản, thu nhập theo quy định.

Cùng với đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện các quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị nhất là chính sách, quy trình, thủ tục giải quyết công việc, gắn với cải cách thủ tục hành chính; công khai việc quản lý, sử dụng ngân sách, tài sản công, phân bổ dự toán; công khai trong công tác tổ chức cán bộ... dưới các hình thức như: Niêm yết tại cơ quan, tổ chức, đơn vị, công bố trên cổng thông tin điện tử, trên phương tiện thông đại chúng, công bố tại cơ quan, đơn vị, thông báo bằng văn bản đến tổ chức, cá nhân. Qua đó, tăng cường sự giám sát của người dân, doanh nghiệp, các cơ quan chức năng, góp phần nâng cao công tác phòng ngừa vi phạm. Chủ tịch UBND tỉnh cũng đã ban hành các văn bản chỉ đạo các ngành, các cấp thực hiện nghiêm túc quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức. Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong tỉnh thực hiện cơ chế kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp đối với cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý thông qua công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành của cơ quan, đơn vị; qua thanh tra, kiểm tra, tự kiểm tra; qua giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của công dân.

Công tác kiểm tra, thanh tra, phát hiện, xử lý tham nhũng ở địa phương, cơ sở cũng được quan tâm hơn, từng bước khắc phục tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”. Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2022, các cơ quan chức năng đã tiến hành 320 cuộc thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành, phát hiện sai phạm 125,4 tỷ đồng, kiến nghị thu hồi 119,1 tỷ đồng. Cơ quan công an khởi tố 20 vụ, 34 bị can về các tội danh tham nhũng (số cũ 12 vụ, số mới 8 vụ); cơ quan điều tra kết thúc điều tra và đề nghị truy tố 4 vụ, 11 bị can, đình chỉ 1 vụ, còn lại 15 vụ/23 bị can đang điều tra trong thời gian luật định.

Cùng với đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, giảm phiền hà cho tổ chức, công dân khi giải quyết các thủ tục hành chính tại các cơ quan hành chính Nhà nước, các cấp ủy, chính quyền các cấp đã triển khai nghiêm túc Chỉ thị số 26/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính Nhà nước các cấp, Chỉ thị số 04-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức chính trị - xã hội, Quyết định 1089–QĐ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt... Việc kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập đã có chuyển biến; việc xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị khi để xảy ra tham nhũng đã thực hiện nghiêm minh hơn.

Cuộc chiến “không ngừng”, “không nghỉ”

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực đã từng chỉ rõ: Tham nhũng là “khuyết tật bẩm sinh” của quyền lực... Không thể xóa ngay tận gốc tham nhũng trong một thời gian ngắn. Vì vậy, trong đấu tranh PCTN không thể chủ quan, nóng vội, thỏa mãn; không được né tránh, cầm chừng, trái lại phải rất kiên trì, không “không ngừng”, “không nghỉ”; vừa phải kiên quyết phát hiện, xử lý tham nhũng, vừa phải kiên trì giáo dục, quản lý, ngăn ngừa, răn đe, không để xảy ra tham nhũng.

Cùng với quyết tâm “không ngừng”, “không nghỉ” của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực, Thanh Hóa cũng đang quyết liệt triển khai các giải pháp. Trong đó, việc thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về PCTN, tiêu cực do đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh làm trưởng ban đã cho thấy quyết tâm chính trị mạnh mẽ của tỉnh Thanh Hóa trong việc đấu tranh với các hành vi tham nhũng, tiêu cực. Sự ra đời của ban chỉ đạo cấp tỉnh sẽ là cơ sở, là nền tảng quan trọng để tạo bước chuyển mới hơn, sâu sắc hơn và đạt kết quả cao hơn trong đấu tranh PCTN, tiêu cực trong thời gian tới. Đặc biệt, với vai trò là “tổng chỉ huy” trên mặt trận đấu tranh PCTN, tiêu cực tại địa phương, Ban chỉ đạo sẽ đóng vai trò nòng cốt trong việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN, tiêu cực. Từ đó, đề cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác PCTN, tiêu cực; khơi dậy tính tiền phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên, với phương châm “đảng viên phải gương mẫu hơn quần chúng, cán bộ giữ chức vụ càng cao thì càng phải gương mẫu, đi đầu trong đấu tranh với các hành vi tham nhũng, tiêu cực”.

Thanh Hóa cũng đặc biệt coi trọng công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về PCTN, tiêu cực. Đây là nhiệm vụ không mới, nhưng rất quan trọng nhằm nâng cao nhận thức, chống tha hóa, biến chất, tạo sự tự giác, thống nhất cao về ý chí và hành động trong cán bộ, đảng viên, trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt của người đứng đầu và tập thể lãnh đạo các cấp, các ngành, cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực gắn với ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về đạo đức lối sống theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII). Tiếp tục rà soát các cơ chế, chính sách về quản lý kinh tế - xã hội và PCTN, tiêu cực, phát hiện những bất cập để sửa đổi, bổ sung hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung nhằm bịt kín những “khoảng trống”, “kẽ hở” để “không thể tham nhũng, tiêu cực”. Cùng với siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, Thanh Hóa quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, đặc biệt là cán bộ, công chức làm công tác PCTN, tiêu cực thật sự có bản lĩnh, thật sự liêm chính, trong sạch. Đồng thời, xử lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức thiếu trách nhiệm, gây phiền hà, tiêu cực đối với tổ chức, công dân để răn đe, cảnh tỉnh, cảnh báo những người khác không vi phạm.

Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kiểm toán cũng tiếp tục được tiến hành thường xuyên, toàn diện và công khai, có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, dư luận quan tâm. Đấu tranh chống tham nhũng gắn liền với chống suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ đầu các hành vi sai phạm, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn. Đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế theo đúng quy định, mọi cán bộ, đảng viên vi phạm đều phải bị xử lý nghiêm minh và công khai. Cùng với đó, Thanh Hóa tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ, rõ rệt hơn nữa trong việc phát hiện, xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng mới; kiên quyết xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng vòi vĩnh, nhũng nhiễu, “gợi ý”, “lót tay”, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong giải quyết công việc. Nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng; chú trọng truy tìm, kịp thời áp dụng các biện pháp đồng bộ để thu hồi triệt để tài sản bị tham nhũng ngay từ giai đoạn thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và trong giai đoạn thi hành án. Phát huy hơn nữa vai trò của các cơ quan và đại biểu dân cử, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, báo chí và Nhân dân trong đấu tranh PCTN, tiêu cực.

Để công tác PCTN, tiêu cực đạt hiệu quả cao, tại phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo PCTN, tiêu cực tỉnh Thanh Hóa diễn ra vào cuối tháng 7-2022, đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo PCTN, tiêu cực tỉnh đã yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương phải tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với công tác PCTN, tiêu cực. Lấy kết quả PCTN, tiêu cực làm một trong những cơ sở để đánh giá năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền và phẩm chất, năng lực, trách nhiệm của người đứng đầu. Hoàn thiện cơ chế khuyến khích và bảo vệ cán bộ, đảng viên, người đứng đầu đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát phải được thực hiện thường xuyên, tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, nhất là sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” để ngăn chặn sự tha hóa, biến chất trong cán bộ, đảng viên.

Để phòng ngừa và phát hiện tham nhũng, Thanh tra tỉnh đã và đang thực hiện đồng bộ các giải pháp. Đồng chí Đinh Văn Hưng, Phó Chánh Thanh tra tỉnh, cho biết: “Bám sát nhiệm vụ được giao, ngoài thanh tra theo chương trình, kế hoạch đã đề ra, ngành thanh tra rất chú trọng đến việc thanh tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm, tập trung vào các ngành, lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng cao như tài chính - ngân sách, quản lý, sử dụng đất, đầu tư xây dựng, khoáng sản, tuyển dụng công chức, viên chức. Cùng với đó, ngành đẩy mạnh công tác quản lý Nhà nước về PCTN trong phạm vi quản lý; phát hiện sớm để ngăn chặn, xử lý có hiệu quả tình trạng “tham nhũng vặt”, nhũng nhiễu, gây phiên hà cho người dân và doanh nghiệp; tăng cường phối hợp với các cơ quan tư pháp trong công tác thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc tham nhũng đạt hiệu quả cao nhất”.

Để đấu tranh có hiệu quả với tội phạm về kinh tế, tham nhũng, Trung tá Lương Ngọc Hải, Đội trưởng Đội điều tra tổng hợp, Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an tỉnh) cho biết: “Lực lượng cảnh sát kinh tế sẽ tiếp tục tăng cường các biện pháp nghiệp vụ cơ bản, nắm chắc tình hình địa bàn, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng, từ đó kịp thời phát hiện, chủ động xây dựng kế hoạch, biện pháp đấu tranh với các hành vi làm trái pháp luật về kinh tế theo từng lĩnh vực. Phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng làm tốt công tác phòng ngừa, tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho các cơ sở kinh doanh; tăng cường công tác kiểm tra để kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm. Tập trung tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm để quần chúng Nhân dân cảnh giác, chủ động phòng ngừa, phát hiện, tố giác và hỗ trợ các lực lượng chức năng xử lý”.

Công cuộc đấu tranh PCTN đã và đang được triển khai quyết liệt từ Trung ương đến địa phương nhằm hướng tới một giai đoạn mới với những mục tiêu cao hơn trong công tác PCTN, tiêu cực: đó là cán bộ không dám, không thể, không cần và không muốn tham nhũng. Với quyết tâm ấy, tin tưởng rằng, tham nhũng, tiêu cực nhất định sẽ bị ngăn chặn, đẩy lùi, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước ngày càng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng và xứng đáng với niềm tin yêu, sự mong đợi của Nhân dân.

Bài và ảnh: Quốc Hương - Thu Vui