Chính trường Brazil lại dậy sóng

Truyền thông sở tại cho hay, cựu Tổng thống Lula da Silva đã ra khỏi tòa nhà trụ sở công đoàn ngành thép gần Sao Paulo, nơi ông cư ngụ trong 2 ngày qua và được một nhóm xe cảnh sát đưa đi. Ông Lula cũng vẫy tay với hàng nghìn người ủng hộ tập trung bên ngoài tòa nhà. Sau đó, hình ảnh trực tiếp trên truyền hình cho thấy, ông Lula xuống trực thăng trên nóc tòa nhà cảnh sát liên bang ở thành phố Curitiba, miền Nam Brazil, nơi ông sẽ thụ án hơn 12 năm tù giam vì tội tham nhũng, dù khẳng định những cáo buộc tham nhũng nhằm vào ông là sai lầm. Trong bình luận trước khi bị bắt, cựu Tổng thống Lula cáo buộc rằng đây là một vụ án chính trị.

Cựu Tổng thống Lula da Silva và những người ủng hộ ở São Bernardo do Campo ngày 7-4, một ngày trước khi bị bắt giữ. (ảnh: liberation.fr)

Trước đó, ngày 5-4, Tòa án Tối cao Brazil đã bác đề nghị kháng án của ông Lula và ngay sau đó thẩm phán liên bang đã phát lệnh bắt giữ ông, chậm nhất là sau 24 giờ, nhưng cho phép nhà lãnh đạo này tự nguyện ra trình diện trong vòng 24 giờ, tức là trước 17 giờ ngày 6-4, theo giờ địa phương. Tuy nhiên, phía luật sư bào chữa của ông Lula cho rằng, phán quyết của Tòa án Tối cao là vi hiến khi đi ngược quyền mặc định vô tội của bị cáo cho tới khi hết mọi khả năng bào chữa pháp lý, do ông Lula vẫn còn quyền kháng án lần cuối lên tòa giám đốc thẩm cấp liên bang.

Ngay sau khi ông Lula bị đưa vào nhà tù, đụng độ giữa cảnh sát và người biểu tình phản đối việc bắt giữ ông Lula đã xảy ra ở thành phố Curitiba. Những người biểu tình bắn nhiều loạt pháo hoa, khiến khu vực xung quanh cơ sở trên chìm trong tiếng nổ và khói. Những người ủng hộ ông Lula thậm chí còn cố tình xông vào trụ sở cảnh sát liên bang. Đụng độ đã làm ít nhất 9 người bị thương, trong đó có một trẻ em. Cảnh sát Brazil buộc phải sử dụng hơi cay và đạn cao su để giải tán người biểu tình.

Cựu Tổng thống Brazil Lula da Silva 72 tuổi và từng giữ 2 nhiệm kỳ tổng thống giai đoạn 2003-2010. Hiện ông vẫn là nhà chính trị có tầm ảnh hưởng lớn tại Brazil. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây đều cho thấy ông có khả năng lớn sẽ giành chiến thắng nếu được ra tranh cử. Năm 2017, ông Lula da Silva bị kết tội tham nhũng và bị kết án 12 năm tù, cùng án một tháng tù giam với cáo buộc nhận căn hộ hạng sang từ một công ty xây dựng trong vụ bê bối tham nhũng của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Petrobras. Với việc chấp nhận thi hành án, ông Lula sẽ không được phép tham gia cuộc bầu cử Tổng thống Brazil vào tháng 10 tới.

Cảnh sát dẫn giải ông Lula da Silva đến nhà tù ở thành phố Curitiba. (ảnh: lefigaro.fr)

Vụ bắt giữ ông Lula đã đẩy chính trường Brazil tiếp tục rơi vào vòng xoáy khủng hoảng. Trong hơn một năm qua, Brazil liên tiếp hứng chịu các “chấn động” chính trị, bắt đầu từ việc cựu Tổng thống Dilma Rousseff bị phế truất, rồi Tổng thống đương nhiệm Michel Temer bị yêu cầu đưa ra xét xử trong một tòa án hình sự. Và nay là một cựu tổng thống bị ngồi tù, đã phơi bày mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng chính trị tại Brazil.

Trong bối cảnh cuộc tổng tuyển cử tại Brazil đang đến gần, việc ông da Silva chấp nhận bản án cũng đồng nghĩa cơ hội cho các ứng cử viên cánh hữu chiến thắng trong cuộc bầu cử tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, theo nhận định của giới chuyên gia, hiện chưa có ứng cử viên nào thực sự có triển vọng để tiếp quản vị trí tổng thống của ông Michel Temer.

NGUYÊN BÌNH