Chính quyền Biden giải cơn khát chip bằng ngân sách 37 tỷ USD?

Vào chiều ngày 24/2 theo giờ địa phương, Tổng thống Mỹ Biden đã ký lệnh tiến hành đánh giá 100 ngày đối với "chuỗi cung ứng" pin dung lượng cao, thuốc men, khoáng chất đất hiếm và chip bán dẫn tại Mỹ.

Đánh giá liên quan đến 6 bộ phận chính: quốc phòng, y tế công cộng và phòng thủ sinh học, công nghệ thông tin và truyền thông, năng lượng, giao thông vận tải và sản xuất thực phẩm. Dự kiến sẽ được hoàn thành trong vòng một năm.

Trong số đó, vấn đề “thiếu chip bán dẫn” là nhu cầu bức thiết hiện nay. Về sự thiếu hụt nghiêm trọng mà ngành bán dẫn phải đối mặt, ông Biden cho biết: “Quốc hội đã thông qua một dự luật, nhưng cần 37 tỷ USD để đảm bảo có thể đưa vào thực tiễn”.

Tổng thống Biden cầm trên tay một con chip tại lễ ký.

Nhà Trắng tuyên bố rằng động thái của tổng thống là nhằm cải thiện khả năng sản xuất chip. Các biện pháp này đã được đưa vào Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng năm nay, nhưng yêu cầu một quy trình riêng để có được tài trợ.

Ngành công nghiệp chip đã gây áp lực lên chính phủ và Quốc hội để có hành động thúc đẩy tài trợ. Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Mỹ (SIA) tuyên bố: “Chúng tôi kêu gọi Tổng thống và Quốc hội đầu tư mạnh mẽ vào sản xuất và nghiên cứu chip trong nước”.

Kể từ khi dịch bệnh bùng phát, chuỗi cung ứng tại các khu vực quan trọng ở Mỹ đã nhiều lần bị "đứt". Thực tế, quốc gia này cho thấy sự mong manh của chuỗi cung ứng địa phương trong các lĩnh vực quan trọng trong năm qua. Trong giai đoạn đầu của dịch Covid-19, nguồn cung cấp vật liệu bảo vệ như khẩu trang và găng tay đã vượt quá nhu cầu.

Các công ty bán dẫn của Mỹ chiếm 47% doanh số bán chip toàn cầu, nhưng theo SIA, chỉ 12% được sản xuất tại Mỹ, so với 37% trong những năm 1990. National Public Radio (NPR) dẫn lời Giám đốc điều hành SIA John Neuffer cho biết: “Về lâu dài, tôi nghĩ rằng đánh giá này sẽ cho thấy rằng chúng ta cần sản xuất nhiều chất bán dẫn hơn ở Mỹ. Bây giờ hầu hết chúng được sản xuất ở nước ngoài. Đại dịch này đã làm mọi người nhận ra rằng một số chuỗi cung ứng cần được cân bằng lại”.

Không có "viên đạn thần kỳ" nào để giải quyết tình trạng thiếu chip

Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa đã yêu cầu Biden thực hiện nhiều biện pháp hơn để bảo vệ chuỗi cung ứng khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc, bằng cách đầu tư vào thế hệ sản xuất chip nội địa tiếp theo.

Trước khi lệnh hành pháp được ký kết, Biden và Phó Chủ tịch He Jinli cũng gặp một nhóm thành viên của cả hai bên để thảo luận về vấn đề "thiếu chip". Biden nói rằng cuộc họp này "hiệu quả".

Nhưng theo hãng tin AP, một quan chức chính phủ nói rằng dường như không có loại thuốc chữa bách bệnh nào có thể "giải quyết ngay lập tức" tình trạng thiếu chip bán dẫn mà các nhà sản xuất ô tô phải đối mặt.

Các quan chức chính phủ cũng tuyên bố, họ có kế hoạch hợp tác với ngành công nghiệp và các thành viên của Quốc hội để xem xét mọi cách, bao gồm cả việc sử dụng "Luật Sản xuất Quốc phòng" được ban hành trong chiến tranh Triều Tiên năm 1950. Vào tháng 3 năm ngoái, Trump tuyên bố sẽ sử dụng dự luật này để sản xuất các vật liệu bảo vệ như khẩu trang.

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ các đối tác châu Á?

Ủy ban Dịch vụ Vũ trang Thượng viện Mỹ đã tổ chức một phiên điều trần về "các công nghệ mới nổi và tác động của chúng đối với an ninh quốc gia". Tại buổi điều trần, cựu Giám đốc điều hành Google Schmidt chỉ ra rằng Mỹ đang "phụ thuộc nặng nề" vào nguồn cung chip của TSMC.

Đài Loan hiện chiếm 65% (một số tài liệu thể hiện tỷ lệ lên đến 77,5%) thị trường đúc toàn cầu và TSMC sở hữu phần lớn trong số đó. Nvidia, Qualcomm, AMD và Apple đều dựa vào xưởng đúc của TSMC. Nói cách khác, khoảng 65% nhu cầu tại thị trường Mỹ được TSMC đáp ứng.

TSMC hiện có công nghệ quy trình 7 nanomet tiên tiến nhất, đang phát triển và chuẩn bị sản xuất hàng loạt quy trình 3 nanomet. Ngoài ra, TSMC cũng có những bước đột phá trong việc nghiên cứu và phát triển quy trình 2nm tiên tiến. Hơn một nửa số chip trên thế giới đến từ TSMC và TSMC đã tự biến mình thành trung tâm của chuỗi cung ứng công nghệ. Và bài toán của chính quyền Tổng thống Biden là giảm tải sự phụ thuộc này.

Trong những năm 1990, Mỹ là nước chủ lực sản xuất chip bán dẫn, chiếm khoảng 37% thế giới, nhưng hiện nay tỷ lệ tự sản xuất chip bán dẫn của Mỹ chỉ chiếm 12% nhu cầu quốc gia. Cựu Giám đốc điều hành Google Schmidt nói rằng Mỹ hy vọng sẽ dẫn đầu Trung Quốc ít nhất hai thế hệ về sản xuất chip và phải đưa hoạt động sản xuất chất bán dẫn trở lại quê hương.

Schmidt không chỉ là cựu CEO của Google, ông còn từng là nhà tư vấn khoa học và công nghệ cho Bộ Quốc phòng Mỹ. Tuy nhiên, thực sự có những rủi ro chiến lược đối với rất nhiều công ty công nghệ cao ở Mỹ phụ thuộc hoàn toàn vào TSMC.

Chính vì vị trí cốt lõi của mình trong hệ sinh thái chip mà TSMC đã bị mắc kẹt trong cuộc cạnh tranh giữa hai bên. “Thế giới hiện tại không còn là một thế giới hòa bình, và TSMC đã trở thành một nơi cạnh tranh”, Trương Trung Mưu, người sáng lập TSMC, đã từng nói vào tháng 11/2019.

Báo cáo mới đây cho biết, ông Biden sẽ ký lệnh hành pháp sớm nhất trong tháng này và Mỹ sẽ hợp tác với Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Úc.

Phong Vũ