Chính phủ liên bang đóng cửa, nước Mỹ bị xáo trộn thế nào?
Việc Chính phủ Mỹ đóng cửa một phần vì hết ngân sách hoạt động đã khiến không ít cơ quan phải dừng làm việc, nhân viên bị chậm lương, còn người dân không thể đến những điểm thăm quan nổi tiếng.
Tấm biển thông báo đóng cửa được treo bên ngoài trụ sở Cục Lưu trữ Quốc gia Mỹ ngày 22/12. Ảnh: AFP
Sau khi Quốc hội Mỹ không thể thông qua dự luật cấp ngân sách liên bang trong ngắn hạn cho chính phủ trước hạn chót nửa đêm 21/12, Chính phủ Mỹ đã bắt đầu tạm thời đóng cửa một phần kể từ 0 giờ 1 phút ngày 22/12 (12h01 phút ngày 23/12 theo giờ Việt Nam).
Theo đó, Sở Dịch vụ Công viên Quốc gia – nơi quản lý nhiều điểm đến yêu thích của người dân Mỹ trong dịp nghỉ lễ Giáng sinh và Năm mới - cùng với 25% cơ quan liên bang khác đã hết ngân sách hoạt động. Trong khi 75% các bộ và cơ quan nhà nước vẫn tiếp tục vận hành, phần còn lại phải đóng cửa, trong số đó có: Bộ An ninh Nội địa, Bộ Thương mại, Bộ Nội vụ, Bộ Nông nghiệp, Bộ Nhà ở và Phát triển Đô thị, Bộ Tư pháp, Bộ Giao thông.
Những cơ quan độc lập, trong đó có Cơ quan Hàng không Vũ trụ (NASA), Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) cũng không ngoại lệ.
Khoảng 800.000 người trong số 2,1 triệu nhân viên liên bang trên khắp nước Mỹ sẽ bị ảnh hưởng bởi quyết định đóng cửa một phần Chính phủ Mỹ. Ít nhất 380.000 người phải nghỉ làm mà không được thanh toán tiền lương trong khi Giáng sinh và Năm tới gần. Trong khi khoảng 420.000 người tại các đơn vị thiết yếu (Cục Điều tra Liên bang, Cơ quan Tuần tra Biên giới, Cục An ninh Vận tải…) vẫn duy trì nhiệm vụ song lại không được tính công trong những ngày này.
Một nhân viên kiểm lâm Mỹ hướng dẫn du khách chọn địa điểm tham quan khác thay vì Công viên Quốc gia Joshua Tree bị đóng cửa tạm thời năm 2013. Ảnh: AFP
Các công viên quốc gia, từng dừng phục vụ khi Chính phủ Mỹ đóng cửa 16 ngày năm 2013, sẽ tiếp tục mở cửa trong năm nay song những trung tâm đón khách lại đóng cửa vì không đảm bảo được số lượng nhân viên cần thiết. Do 80% nhân viên Sở Dịch vụ Công viên Quốc gia bị yêu cầu nghỉ làm nên tại các điểm tham quan sẽ không có người bảo trì, nhân viên dọn dẹp và quét tuyết. Các bảo tàng Smithsonian và Vườn thú Quốc gia tại Washington phải dùng ngân sách còn lại để mở cửa và trả lương nhân viên đến hết 1/1/2019 nhưng không rõ sau đó sẽ ra sao.
Các trụ sở bưu điện vẫn làm việc, đồng nghĩa với việc gửi quà Giáng sinh của người dân sẽ không bị ảnh hưởng.
Hàng chục triệu hành khách của các hãng hàng không trong giai đoạn này cũng không cần lo lắng về hoạt động đi lại của mình trong dịp nghỉ lễ. Nhân viên kiểm soát không lưu và các giám sát viên an ninh sân bay của Chính phủ Liên bang tiếp tục đảm bảo công việc của mình. Người phát ngôn Cục An ninh Vận tải cho biết các trạm an ninh sân bay vẫn được bố trí đầy đủ nhân viên song họ sẽ không được tính lương.
Trên thực tế, quyết định đóng cửa một phần chính phủ liên bang bắt đầu từ 0 giờ 1 phút ngày 22/12 xảy ra trùng với thời điểm bắt đầu kỳ nghỉ kéo dài bốn ngày, bao gồm thứ 7, chủ nhật, Christmas-E (Đêm Noel 24/12) và Christmas-D (Ngày Noel 25/12) nên không gây xáo trộn quá nhiều. Kể từ ngày 26/12, tác động của việc đóng cửa chính phủ mới trở nên rõ rệt hơn.
Cây thông Giáng sinh Quốc gia không mở cửa đón khách ngày 23/12. Ảnh: Getty
"Nạn nhân" mới nhất của sự cố trên chính là Cây thông Giáng sinh Quốc gia nổi tiếng đặt trong khuôn viên Nhà Trắng. Ngày 22/12, một người cố tình trèo lên đã làm hư hại cây thông. Thế nhưng việc khắc phục thiệt hại lại bị gián đoạn do chính phủ đóng cửa. Sở Dịch vụ Công viên Quốc gia thông báo Trung tâm Tham quan Nhà Trắng sẽ ngừng mở cửa còn Cây thông Giáng sinh Quốc gia sẽ không thắp đèn trong giai đoạn trên.
Cũng tại thời điểm này, Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng gia đình sẽ không đến Mar-a-Lago ở Florida để nghỉ lễ như kế hoạch đã định. Ông ở lại Washington để sớm tìm ra một dự luật chi tiêu cho chính phủ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 21/12 bày tỏ hy vọng rằng việc Chính phủ Mỹ đóng cửa một phần sẽ không kéo dài lâu. Trong một thông điệp đăng tải trên mạng xã hội Twitter, chỉ vài giờ trước hạn chót nửa đêm để thông qua dự luật chi tiêu tạm thời, Tổng thống Trump khẳng định: "Chúng ta sẽ phải đóng cửa. Chúng ta không thể làm gì về điều đó vì chúng ta cần phe Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ. Hy vọng việc đóng cửa sẽ không kéo dài lâu".
