Chính phủ hy vọng nhân dân khoan hồng, độ lượng với Formosa

Chính phủ họp báo công bố thông tin nguyên nhân gây ra hiện tượng cá chết ở biển miền Trung.

Tham dự buổi họp báo có lãnh đạo các bộ, ngành như Tài nguyên Môi trường , Công an, Khoa học Công nghệ, Thông tin Truyền thông, Ngoại giao, Tư pháp… Lãnh đạo các địa phương Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế.

Nội dung cuộc họp sẽ tập trung vào công bố nguyên nhân, thủ phạm gây cá chết hàng loạt ở bốn tỉnh miền Trung, cùng với đó là giải pháp khắc phục hậu quả ô nhiễm môi trường và phương án đền bù cho ngư dân vùng ảnh hưởng.

Hiện tượng cá chết bắt đầu xuất hiện tại vùng ven biển Hà Tĩnh từ đầu tháng 4, sau đó lan rộng vào vùng biển các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế gây những hậu quả, thiệt hại nặng nề.

Tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương về tình hình kinh tế - xã hội chiều 30/6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh: Nguyên nhân hiện tượng cá chết bất thường ở một số tỉnh miền Trung đã đến thời điểm công bố và đúng như lời hứa, chiều nay, Chính phủ sẽ công bố nguyên nhân và những biện pháp đã triển khai để xử lý vấn đề này.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, Chính phủ sẽ đặt vấn đề rút ra bài học trong công tác quản lý môi trường.

17h05: Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng: Buổi họp báo sẽ có hai nội dung chính: 1 đó là Quy định các điều kiện chi tiết, đặc biệt là văn bản chi tiết Luật Đầu tư. 2 là sự cố môi trường gây hải sản chết bết thường tại 4 tỉnh miền Trung vừa qua.

17h20: Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói, trong tháng 4/2016, tại ven biển 4 tỉnh miền Trung (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế) đã xảy ra sự cố môi trường nghiêm trọng làm hải sản chết đồng loạt, bất thường, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh xã hội.

Ngay khi có thông tin, các lãnh đạo Đảng, Chính phủ đã chỉ đạo thường xuyên việc khắc phục sự cố, chỉ đạo các cơ quan đánh giá nguyên nhân trên cơ sở khoa học, khách quan, làm rõ nguyên nhân để có giải pháp xử lý sự cố. Thủ tướng giao Bộ KH-CN chủ trì phối hợp với Viện Hàn lâm khoa học Việt Nam huy động 100 nhà khoa học trong nước, ngoài nước, thu thập dữ liệu có sự phản biện của nhà khoa học nước ngoài. Các cơ quan xác định nguồn độc xuất phát từ nguồn thải của khu vực Vũng Áng, Hà Tĩnh có phenol kết hợp với Hidro tạo thành chất độc trôi theo dòng hải lưu về phía nam làm hải sản chết hàng loạt, nhất là khu vực đáy biển.

Qua đó, đã xác định nguồn gốc từ xả thải khu vực Vũng Áng tại Hà Tĩnh có chứa độc tố làm hải sản chết hàng loạt, nhất là tầng đáy biển. Qua quá trình kiểm tra, phát hiện ra Formosa có một số hành vi vi phạm, sự sai sót của công ty này đã gây ra sự cố môi trường nghiêm trọng.

Với chứng cứ khách quan, khoa học, Bộ Tài nguyên môi trường đã phối hợp các bộ ngành đã nhiều lần làm việc với Formosa Đài Loan cũng như Formosa Hà Tĩnh. Ngày 28/6, Formosa Hà Tĩnh đã nhận trách nhiệm làm hải sản chết hàng loạt tại 4 tỉnh.

Formosa cam kết công khai xin lỗi, bồi thường thiệt hại cho dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, bồi thường phục hồi môi trường biển với tổng số tiền tương đương 11500 tỷ, tương đương 500 triệu USD.

17h30: Ông Dũng cho biết, Thủ tướng cũng chỉ đạo ngăn chặn kẻ xấu lợi dụng, biểu dương nỗ lực của các nhà khoa học, sự vào cuộc của các Ban Đảng, các tổ chức chính trị xã hội và các cơ quan báo chí trong vào ngoài nước.

Chính phủ hoan nghênh dư luận Đài Loan ủng hộ Việt Nam xử lý nghiêm sai phạm vừa qua, yêu cầu Formosa hợp tác. Thủ tướng yêu cầu hoàn thiện chính sách, tăng cường kiểm tra, thanh tra việc thực thi pháp luật.

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đây là bài học cho các doanh nghiệp trong tuân thủ pháp luật Việt Nam cũng như pháp luật về môi trường.

Formosa cam kết 5 điểm:

1. Công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã để xảy ra ô nhiễm môi trường nghiêm trọng;

2. Bồi thường thiệt hại cho dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, bồi thường phục hồi môi trường biển với tổng số tiền là 11.500 tỷ đồng, tương đương 500 triệu USD.

3. Cam kết hoàn thiện công nghệ sản xuất để xử lý triệt để chất thải trước khi thải ra môi trường, không để tái diễn sự cố môi trường như vừa qua.

4. Phối hợp bộ ngành Việt Nam và các tỉnh miền Trung xây dựng giải pháp đồng bộ để phòng chống ô nhiễm, không xảy ra sự cố môi trường để tạo niềm tin với người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế.

5. Thực hiện đúng cam kết nêu trên, không tái diễn vi phạm, nếu vi phạm sẽ chịu chế tài theo quy định pháp luật Việt Nam.

17h35: Với nhận thức sâu sắc sự cố môi trường ảnh hưởng sâu sắc tới người dân, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan thực hiện ngay bồi thường, hỗ trợ chuyển nghề cho dân theo đúng quy định, tinh thần là đảm bảo công khai, minh bạch, sát thực tế, có giám sát của dân, mặt trận tổ quốc, cơ quan báo chí.

Yêu cầu Formosa thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các cam kết. Đồng thời triển khai lắp đặt hệ thống giám sát môi trường biển ở 4 tỉnh và công khai số liệu.

Ông Trương Minh Tuấn cung cấp clip lời xin lỗi của ông Trần Nguyên Thành cùng ban lãnh đạo Formosa xin lỗi.

Theo đó, nêu công ty đến Việt Nam với mong muốn đầu tư bền vững, lâu dài góp phần phát triển kinh tế Hà Tĩnh và Việt Nam.

Formosa lấy làm tiếc đề xảy ra sự cố này. Tập đoàn chúng tôi xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì những gì đã xảy ra. Formosa sẽ giải quyết đền bù với những người dân chịu thiệt hại và sẽ giúp người dân nâng cao năng lực tìm kiếm việc làm phù hợp.

17h40: Họp báo chuyển sang phần hỏi đáp

Vì sao sau 3 tháng mới xác định được nguyên nhân cá chết?

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường Trần Hồng Hà: Việc xác định nguyên nhân phải chặt chẽ, khoa học. Sự cố rất nghiêm trọng vì vậy cần phải xác định một cách khách quan, bài bản, chính xác. Trước sức ép dù rất lớn, nhưng chúng tôi vẫn phải cố gắng xác định một cách chính xác nhất. Công việc đó chúng tôi chia làm 3 nhóm.

Chúng tôi chia việc thành 3 nhóm: xác định nguyên nhân, hình dung được hiện tượng gì diễn ra, đi từ Hà Tĩnh về Huế.

Cơ chế gì xảy ra khiến hải sản chết? Nhóm thứ nhất rất phức tạp. Nhóm này tập hợp hơn 100 nhà khoa học về Hải dương học, môi trường, lấy mẫu trầm tích đáy, phù du… Tiến hành xác định từ vệ tinh từ khi bắt đầu sự việc, hồi tố lại sự việc vì sự việc diễn ra trước khi ta biết. Nhiều nhà khoa học phải xuống biển lần theo dấu hiệu vệ tinh chỉ ra.

Qua làm việc nguy hiểm, phân tích thí nghiệm, có cái vài tuần mới có kết quả, phải kiểm chứng của nhiều phòng thí nghiệm quốc tế khác. Chúng tôi lấy ý kiến nhà khoa học thế giới khác một cách độc lập nên hôm nay mới công bố.

Qua nghiên cứu khẳng định hợp chất, theo dòng hải lưu từ Hà Tĩnh đến Huế. Nó như tấm đệm, hấp thụ chất kim loại tiếp nếu có trong biển, nó chứa phenol, nó có nhu cầu oxy, lấy oxy và có độc tố nên gây cái chết của hải sản. Vậy từ đâu ra? Chúng tôi đã rà soát hàng trăm cơ sở, tập trung vào 3 đối tượng: Formosa, điện Vũng Áng, khu công nghiệp Hà Tĩnh.

Có khởi tố hình sự vụ án hay không?

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng: Khi có thông tin sự cố hải sản chết hàng loạt, các lãnh đạo cao nhất đã có thái độ rõ ràng, quyết liệt chỉ đạo các cơ quan trong nước, yêu cầu có sự tham gia của các nhà khoa học nước ngoài.

Trước hết yêu cầu có biện pháp khắc phục ổn định cuộc sống của ngư dân ven biển.

Việc tìm ra thủ phạm thể hiện thái độ cương quyết của Chính phủ, khẳng định xử lý nghiêm không loại trừ nguyên nhân nào.

Việt Nam đang tạo hình ảnh trong thời kỳ hội nhập, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, vâỵthif việc Formosa đã nhận lỗi trước Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam, đưa ra 5 cam kết bồi thường, hỗ trợ, không tái diễn vi phạm tương tư. Việt Nam có câu: “Đánh kẻ chạy đi, không ai đánh người chạy lại”, như vậy nói rằng CP Việt Nam có thái độ rất rõ là xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm pháp luật, nhưng cũng có chính sách khoan hồng, độ lượng. Nhà đầu tư nước ngoài có vi phạm nhưng đã nhận lỗi trước nhân dân Việt Nam thì sẽ xem xét, nếu nhàd dầu tư cam kết thực hiện đúng pháp luật Việt Nam thì chúng ta sẽ đảm bảo cho nhà đầu tư hoạt động có hiệu quả.

Việc nhận lỗi của Formosa Hà Tĩnh đã thể hiện thái độ trước việc vi phạm, nên việc đưa vụ án ra khởi tố hay không thì Chính phủ Việt Nam sẽ cân nhắc.

Người Việt có câu: Đánh kẻ chạy đi, không ai đánh người chạy lại. Nếu các nhà đầu tư cam kết thực hiện đúng pháp luật Việt Nam, thì Việt Nam cũng đảm bảo cho các nhà đầu tư hoạt động đúng hiệu quả. Việc nhận lỗi của Formosa Hà Tĩnh cũng thể hiện thái độ trước việc vi phạm đó. Đấy là việc cân nhắc của Chính phủ Việt Nam. Hy vọng nhân dân Việt Nam có thái độ khoan hồng, độ lượng với Formosa.

BizLIVE sẽ tiếp tục cập nhật thông tin...

MẠNH NGUYỄN