Chiến trường Syria: Lời cảnh cáo của Mỹ bị đồng minh coi thường?

Ảnh minh họa

Quyết định đột ngột của Tổng thống Donald Trump trong việc rút quân Mỹ khỏi chiến trường Syria đã để lại nhiều câu hỏi chưa có lời đáp, trong đó chủ yếu tập trung vào vấn đề liệu lực lượng chiến binh người Kurd có phải đối mặt với một chiến dịch hủy diệt từ kẻ thù lâu năm – Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong chuyến thăm đến Israel và Thổ Nhĩ Kỳ, ông Bolton đã nói, ông sẽ nhấn mạnh trong các cuộc hội đàm với giới chức Thổ Nhĩ Kỳ, trong đó có Tổng thống Tayyip Erdogan, rằng lực lượng người Kurd cần phải được bảo vệ.

Trước thềm các cuộc hội đàm với giới chức Israel, Cố vấn An ninh Quốc gia của Nhà Trắng – ông John Bolton cho các phóng viên biết, việc rút quân Mỹ sẽ được thực hiện theo một cách mà có thể đảm bảo nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng “bị đánh bại và không thể tự hồi phục để trở thành mối đe dọa thêm một lần nữa”. Và hoạt động rút quân cũng sẽ được tiến hành theo một cách có thể “đảm bảo chắc chắn mục tiêu bảo vệ Israel cũng như các bạn bè của chúng tôi trong khu vực đồng thời chăm lo đến các lực lượng đã từng chiến đấu sát cánh bên chúng tôi trong cuộc chiến chống IS và các nhóm khủng bố”, ông Bolton nhấn mạnh, ám chỉ đến lực lượng người Kurd ở Syria.

Khi được hỏi liệu có phải Mỹ sẽ không rút quân khỏi chiến trường Syria cho đến khi Thổ Nhĩ Kỳ đảm bảo việc lực lượng chiến binh người Kurd được an toàn, ông Bolton đã trả lời: "Về cơ bản là như vậy."

Những phát biểu trên cho thấy, Mỹ đang tìm cách bảo vệ đồng minh người Kurd sau khi rút quân khỏi chiến trường Syria bằng lời cảnh báo Ankara không được động đến lực lượng này. Tuy nhiên, mục tiêu đó xem ra khó thực hiện bởi Ankara đã nhanh chóng có phát biểu khẳng định họ sẽ không buông tha cho lực lượng người Kurd.

Phát ngôn viên của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan - ông Ibrahim Kalin cho biết, các mục tiêu mà Thổ Nhĩ Kỳ nhắm đến là YPG – lực lượng người Kurd ở Syria, PKK và tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

"Mục tiêu trong cuộc chiến của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm chống lại PKK và cánh tay nối dài của chúng ở Syria là nhằm cứu người Kurd khỏi sự tàn bạo và đàn áp của nhóm khủng bối nói trên”, hãng thông tấn Anadolu dẫn lời ông Kalin cho biết. Đây là phát biểu được cho là đáp trả lại những tuyên bố trước đó của Cố vấn An ninh Mỹ Bolton và cánh tay nối dài của PKK mà ông Kalin nhắc đến là YPG.

"Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục kiên quyết theo đuổi nỗ lực nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh, đảm bảo an ninh và thực hiện tiến trình chuyển tiếp chính trị mà không có sự phân biệt giữa những người anh em Syria của chúng tôi trên cơ sở tôn giáo, giáo phái và dân tộc”, ông Kalin cho biết.

Mối quan hệ giữa hai nước đồng minh Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đang rơi vào khủng hoảng do việc Ankara đặc biệt quan ngại trước việc Mỹ ủng hộ cho Lực lượng Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG). Thổ Nhĩ Kỹ coi YPG là một tổ chức khủng bố và là cánh tay nối dài của Đảng Lao động người Kurd (PKK). PKK đã phát động cuộc nổi dậy chống lại Thổ Nhĩ Kỳ trong suốt 34 năm qua. Trong khi đó, Mỹ coi YPG là lực lượng đồng minh nòng cốt trong cuộc chiến chống lại IS ở Syria. YPG đã chứng minh họ là một lực lượng chiến đấu hiệu quả trong cuộc chiến chống lại các nhóm chiến binh khủng bố, cũng như chiếm lại các khu vực lãnh thổ từ tay IS. Việc YPG thiết lập được một khu vực kiểm soát ở khu vực sát với biên giới Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến Ankara thực sự lo ngại.

Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu phát động chiến dịch tấn công vào Syria từ hồi tháng 8 năm 2016 với mục đích được thông báo là nhằm đánh đuổi lực lượng IS ra khỏi biên giới của họ. Tuy nhiên, giới phân tích tin rằng, mục đích chính của chiến dịch quân sự mà Thổ Nhĩ Kỳ phát động ở Syria là nhằm ngăn chặn viễn cảnh đội quân người Kurd ở Syria tiến lại ngày một gần đến biên giới của họ. Sự tham chiến của Thổ Nhĩ Kỳ vào Syria đã làm cuộc nội chiến ở đây thêm phần hỗn loạn, phức tạp và đẫm máu. Sau này, Thổ Nhĩ Kỳ công khai mục tiêu chống lại người Kurd trên chiến trường Syria.

Trong bối cảnh Mỹ tuyên bố rút quân khỏi chiến trường Syria thì Thổ Nhĩ Kỳ cũng tuyên bố chuẩn bị phát động một chiến dịch quân sự lớn nhằm vào lực lượng người Kurd ở Syria. Đồng minh người Kurd của Mỹ ở Syria đang rất lo ngại việc họ bị Mỹ bỏ rơi và đã bắt đầu đầu quân cho chính quyền của Tổng thống Assad để sẵn sàng đối phó với chiến dịch của Ankara.

Việc Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ không giải quyết được mâu thuẫn liên quan đến lực lượng người Kurd gây ra quan ngại về viễn cảnh hai bên có thể đụng độ với nhau ở chiến trường khốc liệt Syria, khiến cuộc chiến kéo dài gần 8 năm qua ở nước này thêm phần căng thẳng và phức tạp.

Kiệt Linh (tổng hợp)