Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung có phải do ông Trump?

Theo công bố chính thức trên website của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR), 200 tỷ USD giá trị hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ bị áp mức thuế quan 10% theo quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

"Mức thuế mới sẽ có hiệu lực từ ngày 24/9/2018 và kể từ ngày 1/1/2019, mức thuế sẽ được gia tăng lên ngưỡng 25%", thông báo nhấn mạnh.

Mặc dù đây là diễn biến được nhiều người dự đoán trước, động thái lần này vẫn cho thấy sự cứng rắn trong chiến lược của Washington và không ít người đặt câu hỏi liệu rằng những căng thẳng gần đây giữa hai nền kinh tế phải chăng xuất phát từ chính người kế nhiệm của ông Obama.

Trong Hội nghị thượng đỉnh Singapore (Singpore Summit) mới đây, ông Dani Rodrik - giáo sư kinh tế chính trị quốc tế tại Đại học Harvard nhận định, căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ hiện hữu dù có hay không có sự xuất hiện của ông Donald Trump.

Trong khi những động thái từ vị Tổng thống Mỹ khiến mọi thứ dường như tồi tệ hơn, ông được đánh giá chỉ là một yếu tố trong sự phát triển của thế giới, điều thực sự tạo ra và đẩy nhanh căng thẳng.

"Tôi nghĩ chúng ta không phải phóng đại tầm quan trọng của ông Trump. Tôi nghĩ Trump chỉ là một hiện tượng chứ không phải nguyên nhân. Dù Trump có trở thành Tổng thống Mỹ hay không, chúng ta cũng sẽ phải đối mặt với những căng thẳng như vậy, theo cách này hay cách khác", CNBC dẫn lời ông Dani Rodrik, chỉ ra những vấn đề cấu trúc trong nền kinh tế thế giới và sự cạnh tranh giữa quyền lực kinh tế và chính trị gia tăng.

"Đây là những phản ứng đối với các chính sách kinh tế mà chúng ta đã và đang theo đuổi trong vòng 1/4 thế kỉ qua. Thật không may, ông Trump đang khiến chúng trở nên không hề dễ dàng với chúng ta theo cái cách mà ông quản lý nó".

Mỹ và Trung Quốc hiện đang bị "nhốt" trong vòng luẩn quẩn của đối đầu thương mại khi liên tục áp đặt thuế quan lên đối phương với tổng giá trị hàng hóa lên tới hàng trăm tỷ USD.

Ông George Yeo, cựu ngoại trường Singapore tại hội nghị cho rằng, câu chuyện lớn trong bối cảnh trên chính là sự nổi lên của Trung Quốc. Ông cho rằng chiến tranh thương mại chỉ là một biểu hiện trong sự căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có khả năng kéo dài trong nhiều năm tới, CNBC đưa tin.

Theo thông tin được đưa bởi Wall Street Journal, kế hoạch áp thuế đối với 200 tỷ USD giá trị nhập khẩu từ Trung Quốc trở thành hiện thực sẽ khiến việc đàm phán có thể bị đổ vỡ. “Trung Quốc sẽ không tiến hành đàm phán trong tình trạng súng dí vào đầu”, một quan chức cấp cao làm nhiệm vụ tư vấn đối ngoại cho Chính phủ Trung Quốc cho biết.

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này thời gian qua cũng cho thấy những động thái khẳng khái và không nhượng bộ khi liên tiếp đáp trả bằng thuế quan với khối lượng và giá trị tương đương.

Nếu diễn ra vào cuối tháng này theo đúng kế hoạch, vòng đàm phán lần này sẽ là lần gặp mặt thứ năm kể từ khi đối đầu thương mại giữa hai quốc gia nổ ra. Reuters cho biết lần gặp mặt này được đề xuất bởi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và có thể diễn ra vào khoảng 20/9 tới.

Thu Uyên