Chiếc máy cày ở Vĩnh Kim

Chiếc máy cày, kỷ vật của Bác Hồ, được xã Vĩnh Kim lưu giữ ở nhà lưu niệm - Ảnh: Thanh Lộc

Món quà cổ vũ lao động

Câu chuyện đã hơn 60 năm về trước, vào năm 1957, Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Vĩnh Kim được xây dựng từ HTX bậc thấp thành HTX bậc cao. Trong lúc phong trào hợp tác hóa ở nhiều nơi gặp không ít khó khăn, HTX nông nghiệp ở Vĩnh Kim đã giữ vững phong trào 3 ngọn cờ hồng, trở thành HTX tiên tiến xuất sắc ở miền Bắc. Với những thành tích nổi bật, tháng 12.1959, HTX nông nghiệp Vĩnh Kim vinh dự được Bác Hồ tặng thưởng chiếc máy cày đầu tiên của miền Bắc XHCN do nước bạn Tiệp Khắc tặng Bác trước đó.

Theo ông Nguyễn Đình Tín (trú thôn Thủy Trung, xã Vĩnh Kim), đó là chiếc máy cày Zetor-25R, đầu tiên xuất hiện ở khu phi quân sự Vĩnh Linh. Lúc bấy giờ, với vai trò là Bí thư Đoàn thanh niên xã Vĩnh Kim, ông Tín đã tổ chức và cùng bà con nhân dân Vĩnh Kim bảo vệ máy cày, đồng thời phát động nhiều phong trào khai hoang phục hóa, mở rộng diện tích canh tác hàng trăm héc ta. Kết thúc kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1961 - 1965), cán bộ và người dân xã Vĩnh Kim cùng chiếc máy cày đã xây dựng thành công HTX nông nghiệp, trở thành đơn vị Anh hùng lao động đầu tiên của H.Vĩnh Linh.

Cũng theo ký ức của ông Nguyễn Đình Tín, đến năm 1969, chiếc máy cày được đưa ra miền Bắc để đại tu. “Với gần 10 năm gắn bó, chúng tôi xem chiếc máy của Bác tặng như một người đồng đội, cùng nhau sản xuất, cùng nhau chiến đấu. Tôi nói bây giờ có thể thế hệ các anh không tin, chứ lúc tiễn máy đi đại tu, có nhiều người xúc động đến phát khóc”, ông Tín bồi hồi.

Mãi đến năm 1980, khi chiến tranh đi qua được 5 năm, chiếc máy cày của Bác Hồ mới “trở về” Vĩnh Kim trong niềm vui của người dân.

Khơi dậy sức mạnh truyền thống

Hiếm có chiếc máy cày nào lại được trân quý như chiếc Zetor-25K ở xã Vĩnh Kim. Chính quyền địa phương đã xây một nhà lưu niệm ngay bên trụ sở UBND xã, lấy hình ảnh chiếc máy cày làm trung tâm, thường xuyên được phục chế, sơn mới.

Từng có thời gian làm Bí thư kiêm Chủ tịch UBND xã Vĩnh Kim, ông Nguyễn Hữu Hùng (đương chức Phó giám đốc Sở KH-ĐT tỉnh Quảng Trị) cho hay có thể bây giờ chiếc máy cày không làm việc nữa, nhưng giá trị của nó vẫn còn nguyên. “Cán bộ và người dân Vĩnh Kim rất trân trọng kỷ vật này, bởi nó có thể khơi dậy sức mạnh truyền thống, khơi dậy sự tự hào về quê hương mình và nhắc nhở gợi nhớ về sự quan tâm của Bác Hồ với địa phương”, ông Hùng bày tỏ.

Ông Nguyễn Đức Điền, Bí thư Đảng ủy xã Vĩnh Kim, cho hay phát huy truyền thống anh hùng, nêu cao tinh thần vượt qua mọi khó khăn, đoàn kết sau gần 4 năm phát động (2011 - 2014), xã Vĩnh Kim đã được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, trở thành một trong 3 xã đầu tiên của tỉnh về đích trong xây dựng nông thôn mới, có thu nhập bình quân đầu người năm 2017 đạt 38 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 2%...

“Dù đạt được nhiều kết quả, nhưng mỗi lần nhìn lại chiếc máy cày của Bác tặng, chúng tôi luôn ý thức phát huy truyền thống anh hùng của quê hương, ra sức thi đua học tập và làm theo lời Bác để xây dựng quê hương giàu đẹp”, ông Điền nói.

Thanh Lộc