Chi phí năng lượng và vận chuyển ghìm đà tăng trưởng sản xuất tại ASEAN

PMI Việt Nam tháng 6 giảm nhưng ngành sản xuất vẫn được cải thiện

Sáng 1/7, IHS Markit công bố báo cáo Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam tháng 6/2022. Theo đó, ngành sản xuất của Việt Nam kết thúc nửa đầu năm 2022 trong xu hướng tăng trưởng chắc chắn khi nhu cầu và sản lượng được hỗ trợ trong bối cảnh không bị gián đoạn do đại dịch Covid-19. Các công ty cũng ngày càng tuyển được nhiều nhân viên hơn, và tốc độ tạo việc làm đã nhanh hơn thành mức cao của ba năm rưỡi.

Tuy nhiên, những khó khăn của khâu chuyển hàng trên toàn cầu và những hạn chế do Covid-19 ở Trung Quốc đã khiến thời gian giao hàng của nhà cung cấp bị kéo dài đáng kể, trong khi áp lực lạm phát vẫn tăng.

Mặt khác, theo báo cáo, PMI ngành sản xuất Việt Nam đạt 54 điểm trong tháng 6, giảm nhẹ so với mức 54,7 điểm trong tháng 5, song vẫn cho thấy sức khỏe ngành sản xuất cải thiện mạnh mẽ. Các điều kiện kinh doanh đã tốt lên trong suốt 9 tháng qua.

Cụ thể, cả sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đều tiếp tục tăng đáng kể vào cuối quý II/2022 khi tình trạng ổn định tương đối của thị trường nhờ không bị gián đoạn do đại dịch đã khiến nhu cầu tăng. Trong đó, tốc độ tăng đặc biệt đáng kể ở lĩnh vực hàng hóa tiêu dùng.

Bên cạnh đó, số lượng đơn đặt hàng mới xuất khẩu cũng tăng nhanh, với mức tăng nhanh nhất trong 4 tháng trở lại đây dù hoạt động vận chuyển có những khó khăn nhất định. Theo đó, đã khuyến khích các nhà sản xuất tuyển dụng thêm lao động với mức tăng tháng thứ 3 liên tiếp và số lượng việc làm mới được tạo ra nhiều nhất trong 3,5 vừa qua.

Việc có thêm được nhiều lao động đã giúp các nhà sản xuất giảm công việc tồn đọng. Đồng thời, số lượng hàng tồn kho thành phẩm tiếp tục giảm vào tháng 6 vừa qua. Nguyên nhiên liệu đầu vào tồn kho cũng giảm đáng kể nhờ được sử dụng vào sản xuất đơn hàng mới.

Chi phí năng lượng và vận chuyển vẫn là thách thức

Báo cáo cũng của IHS Markit cũng chỉ ra rằng, một loạt nhân tố như giá khí đốt, giá dầu, cước phí vận chuyển,... đã đẩy chi phí đầu vào tiếp tục tăng mạnh so với tháng 5.

Cụ thể, so với tháng trước, giá bán thành phẩm sản phẩm công nghiệp tháng 6 có giảm nhưng vẫn cao hơn mức trung bình của giá bán kể từ khi PMI được khảo sát vào tháng 3/2011.

Bên cạnh đó, thách thức cho hoạt động sản xuất trong tháng 6 còn là chuỗi cung ứng tiếp tục bị gián đoạn, thời gian giao hàng bị kéo dài mà một phần nguyên nhân đến từ việc theo đuổi chính sách Zero Covid-19 của Trung Quốc, khó khăn của khâu vận chuyển, tình trạng tăng giá và khan hiếm nguyên nhiên liệu.

Tuy nhiên, các nhà sản xuất kỳ vọng đại dịch được kiểm soát, từ đó các điều kiện thị trường và sản lượng sẽ ổn định trong 12 tháng tới.

"Ngành sản xuất của Việt Nam kết thúc nửa đầu năm 2022 với tình trạng sức khỏe tốt, và các công ty cảm thấy đại dịch đã qua đi và họ có thể có thêm nhiều số lượng đơn đặt hàng mới.

Điểm tích cực chính từ khảo sát PMI lần này là việc làm, khi chỉ số này tăng với tốc độ nhanh nhất trong ba năm rưỡi. Điều này cho thấy những khó khăn mà các công ty gặp phải trong việc tuyển nhân viên hồi đầu năm đã giảm bớt, điều này cũng có nghĩa các nhà sản xuất có thể đáp ứng nhanh chóng yêu cầu của khách hàng và giải quyết được khối lượng công việc".

Ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market

Tiếp tục mất đà tăng trưởng trong ngành sản xuất ASEAN

Tương tự đà giảm của Việt Nam, chỉ số PMI khu vực ASEAN tháng 6 đạt 52 điểm, giảm nhẹ so với 52,3 điểm vào tháng 5, ghi nhận tháng thứ hai liên tiếp tăng trưởng chậm lại. Song, về tổng thể vẫn cho thấy sự cải thiện tương đối vững chắc về sức khỏe của khu vực sản xuất ASEAN.

Trong đó, Singapore đứng đầu bảng xếp hạng trong bảy tháng liên tiếp, ở mức 59,3. Mức PMI tăng nhẹ cũng được ghi nhận ở Thái Lan (50,7), Malaysia (50,4), và Indonesia (50,2)

Ở chiều ngược lại, PMI của Philippines giảm nhẹ với 53,8 điểm, dù đây là mức tăng nhanh 5 tháng liên tiếp. Trong khi đó, Myanmar ghi nhận mức giảm nhanh so với tháng 5 khi chỉ số PMI tháng 6 chỉ 48,2 điểm.

Bình luận về dữ liệu PMI ngành sản xuất ASEAN, bà Maryam Baluch, chuyên gia kinh tế tại S&P Global cho biết, chỉ số PMI giảm cho thấy tăng trưởng trong lĩnh vực sản xuất ASEAN đã bị mất động lực khi sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đã tăng chậm lại.

Trong khi đó, áp lực chi phí đã tăng khi giá cả đầu vào tăng thành mức cao kỷ lục. Do đó, các nhà sản xuất tiếp tục phải tăng giá bán hàng trung bình trong một nỗ lực duy trì biên lợi nhuận. Áp lực lạm phát vẫn đáng kể ở tất cả 7 quốc gia khảo sát, từ đó tiếp tục tác động lên tăng trưởng vào cuối quý I/2022, bà Maryam Baluch nhận định.

Theo đó, chuyên gia kinh tế của S&P Global cho rằng, lĩnh vực sản xuất sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng của những khó khăn về phía cung và tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu ở nhiều nơi trong năm tới.

Kiều Chinh