Cháu mất Tết vì bà sơ cứu tai nạn bỏng bằng cách 'bá đạo'

Khoa Cấp cứu Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí vừa tiếp nhận trường hợp nhập viện trong tình trạng bỏng vùng mặt, vùng mắt. Bệnh nhi là cháu L.V.Đ trú tại Uông Bí, Quảng Ninh.

Bé trai 11 tuổi nhập viện trong tình trạng bỏng vùng cổ, vùng mặt độ I, II; Bỏng da mi, kết mạc, giác mạc độ I, II. Ngay lập tức các bác sĩ đã tiến hành xử trí cho bệnh nhi, dùng giảm đau, làm sạch vết thương.

Gia đình bé cho biết, trong lúc bất cẩn không để ý, cháu Đ có chơi bật lửa và bị cháy bén vào vùng mặt. Khi xảy ra sự việc chỉ có bà ở cùng, sau khi thấy cháu bị như vậy bà đã bôi dầu luyn vào toàn bộ vùng bỏng của trẻ rồi mới đưa đi viện cấp cứu.

Bé trai 11 tuổi phải cấp cứu vì bị bỏng những ngày cận Tết Nguyên đán.

Tiếp nhận cấp cứu bệnh nhân, bác sĩ cho biết, việc bôi dầu luyn như vậy sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, gây khó khăn cho việc điều trị tiếp theo của bé.

Bỏng là tai nạn thường gặp trong đời sống sinh hoạt và lao động, có thể gặp cả ở người lớn và trẻ em. Bỏng không những gây ảnh hưởng tổn hại trước mắt tới sức khỏe mà còn để lại những hậu quả lâu dài, đặc biệt ở trẻ em.

Thời điểm cận Tết Nguyên đán, người lớn dễ tập trung nhiều vào việc chuẩn bị, sắm sửa, không thường xuyên quan tâm, để mắt đến trẻ. Các bác sĩ khuyến cáo, các bậc phụ huynh cần quan tâm, giáo dục và để xa tầm tay của trẻ các vật dụng nóng sôi, các chất dễ cháy nổ, các chất sinh lửa, đồ điện...

Việc xử trí đúng ngay sau bỏng làm giảm diện tích, độ sâu bỏng, làm diễn tiến bệnh nhẹ hơn, giảm tỷ lệ tử vong, hạn chế di chứng.

5 bước sơ cứu tại chỗ với bỏng nhiệt

BS Ngô Chí Công, Khoa C1-3 thuộc Bệnh viện 108, khuyến cáo:

+ Bước 1: Loại trừ tiếp xúc với tác nhân gây bỏng càng sớm càng tốt

Nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi nơi hỏa hoạn, dập tắt lửa trên người nạn nhân, cởi bỏ quần áo bị cháy hoặc thấm đẫm nước sôi, … Đồng thời tiến hành cấp cứu toàn thân như: khi có ngừng tuần hoàn, đa chấn thương kèm theo, suy hô hấp do bỏng đường thở.

+ Bước 2: Nhanh chóng ngâm rửa vùng cơ thể bị bỏng vào nước sạch

Thời điểm ngâm rửa bằng nước mát càng sớm càng tốt, tốt nhất trong 30 phút từ sau khi bị bỏng. Sau khoảng thời gian trên, việc ngâm rửa ít có tác dụng.

Không sử dụng nước đá lạnh, nhiệt độ thấp khiến thân nhiệt bị giảm dẫn đến tình trạng mạch máu bị co lại khiến vết bỏng nghiêm trọng hơn.

Nước để ngâm rửa yêu cầu là nước sạch, nhiệt độ tiêu chuẩn là từ 16-20 độ C. Tuy nhiên vì là cấp cứu nên cần tận dụng nguồn nước sẵn có ngay tại nơi bị nạn. Lựa chọn nguồn nước sạch nếu có như nước đun sôi để nguội, nước máy, nước mưa, nước giếng khoan, …

Không dùng nước đá gây nhiễm lạnh cho nạn nhân. Không dùng nước ấm, có nhiệt độ cao hơn vì ít có tác dụng hạ nhiệt và giảm đau. Một dấu hiệu cho thấy nhiệt độ nguồn nước phù hợp là nạn nhân thấy giảm đau ngay khi ngâm hoặc trẻ em giảm cường độ khóc hoặc không khóc nữa.

Có thể ngâm rửa phần bị bỏng dưới vòi nước chảy hoặc ngâm trong chậu nước mát hoặc đắp thay đổi bằng khăn ướt dội rửa liên tục nước sạch lên vùng bỏng.

Kết hợp nhanh chóng cởi bỏ quần áo chật, nhẫn, đồng hồ trước khi phần cơ thể bị bỏng sưng nề. Vừa ngâm rửa vừa cắt bỏ quần áo bị cháy, rửa sạch dị vật hoặc tác nhân gây bỏng còn bám dính trên bề mặt.

Thời gian ngâm rửa từ 15 - 30 - 45 phút (thường tới khi hết đau rát). Không làm trợt vỡ vòm nốt phỏng.

Giữ ấm phần cơ thể không bị bỏng. Đối với trẻ em, người già, khi thời tiết lạnh nên giảm bớt thời gian ngâm rửa đề phòng nhiễm lạnh.

+ Bước 3: Che phủ tạm thời vết bỏng

Che phủ vùng bỏng bằng vật liệu sạch: gạc y tế, khăn mặt, khăn tay, vải màn, … sạch để quấn phủ lên, sau đó băng ép nhẹ bằng băng sạch. Với vùng mặt và sinh dục chỉ cần phủ một lớp gạc. Tránh băng quá chặt gây chèn ép vùng bỏng.

+ Bước 4: Bù nước, điện giải sau bỏng

Cho uống nước Oresol nếu nạn nhân không nôn, không chướng bụng, vẫn tỉnh táo. Có thể cho uống nước chè đường ấm, nước cháo loãng, nước hoa quả, cho trẻ bú bình thường.

+ Bước 5: Nhanh chóng vận chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được chăm sóc chuyên môn

Chú ý nếu bệnh nhân bỏng nặng cần vận chuyển bằng cáng, bằng ô tô. Nếu bỏng kết hợp với chấn thương, gãy xương cần cố định tạm thời vùng chấn thương và xương bị gãy trước khi vận chuyển. Nếu bỏng kèm theo chấn thương cột sống: vận chuyển bệnh nhân trên ván cứng, cố định đầu.

Những việc không nên làm khi sơ cứu bỏng:

- Không sử dụng nước đá lạnh, nhiệt độ thấp khiến thân nhiệt bị giảm dẫn đến tình trạng mạch máu bị co lại khiến vết bỏng nghiêm trọng hơn. Đây là lỗi sai phổ biến mà mọi người cần lưu ý để không mắc phải.

- Bôi những loại truyền miệng như nước mắm, củ chuối, ... Đây là những điều phản khoa học và không nên thực hiện theo, chúng chỉ khiến vết bỏng nghiêm trọng hơn.

- Bôi kem đánh răng lên chỗ bị bỏng là một quan niệm sai lầm, trong kem đánh răng có chứa một lượng ít base, khi thoa lên vùng bỏng chỉ khiến bệnh nhân đau đớn hơn.

- Không làm vỡ các nốt phỏng để tránh tình trạng nhiễm trùng.

T.Nguyên