Chất vấn giúp các vấn đề bị 'lãng quên' tiếp tục được xem xét giải quyết

Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải

Trao đổi với Báo Giao thông, bà Nguyễn Thanh Hải, Trưởng ban Dân nguyện (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) cho biết, chất vấn không có nhiệm kỳ, có thể Quốc hội, ĐBQH hoạt động có nhiệm kỳ nhưng tất cả các vấn đề cử tri quan tâm và gửi gắm các ĐBQH luôn quan tâm, nếu hết nhiệm kỳ thì gửi gắm lại cho nhau.

Hoạt động này rất hiệu quả, đặc biệt là vào giai đoạn giữa nhiệm kỳ sẽ giúp cho vấn đề đang bị “lãng quên” tiếp tục được xem xét, đôn đốc giải quyết, đáp ứng ngay nguyện vọng của cử tri. Tất cả các thành viên Chính phủ cùng Thủ tướng Chính phủ tham gia trả lời chất vấn cho thấy, rõ ràng đây là một Chính phủ trọng dân, vì dân, đúng theo quyết tâm của Thủ tướng là xây dựng Chính phủ hành động, phục vụ.

Theo bà Hải, "việc đổi mới chất vấn, dù chỉ là một thay đổi nhỏ nhưng ảnh hưởng của nó tương đối lớn, hiệu quả cao. Bản thân ĐBQH chuẩn bị câu hỏi chỉ trong 1 phút cũng rất khó nên phải đầu tư, suy nghĩ, lựa chọn từng từ ngữ ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề để cử tri nghe dễ hiểu. Bộ trưởng cũng dễ nắm vấn đề khi câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, rành mạch. Nhờ vậy, chất lượng câu hỏi tăng, không còn tình trạng trình bày dài dòng, số lượng người được hỏi cũng tăng lên.

Việc bộ trưởng trả lời 3 câu hỏi trong vòng 9 phút cũng tránh tình trạng bộ trưởng quá chú trọng vào chất vấn của đại biểu này mà “bỏ quên” chất vấn của đại biểu khác. Bởi sau đó, dù cho bộ trưởng trả lời bằng văn bản thì hiệu quả và độ quan tâm giải quyết khi trả lời bằng văn bản lại không được như ĐBQH mong muốn".

Vẫn theo bà Hải, khi đổi mới chất vấn, bản thân các bộ trưởng cũng rất áp lực. Trả lời sao cho ngắn gọn trong khoảng thời gian Quốc hội quy định, mà vẫn đầy đủ thông tin, đáp ứng yêu cầu của ĐBQH. Việc này đòi hỏi bộ trưởng phải nắm vững vấn đề, số liệu rồi chọn cách diễn đạt logic như một cuộc thi vấn đáp. Người chấm thi ở đây không chỉ có các ĐBQH mà trên sóng trực tiếp, cử tri cả nước cũng theo dõi và có đánh giá đối với bộ trưởng.

Cũng qua việc chất vấn, trả lời chất vấn như vậy, cử tri hiểu, chia sẻ khó khăn và thông cảm với các bộ trưởng, các ngành trong việc giải quyết những vấn đề đại biểu chất vấn.

Chia sẻ với PV báo Người Đưa Tin về hiệu quả cũng như kỳ vọng ở phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong khuôn khổ kỳ họp 6 Quốc hội khóa XIV, ĐBQH Nguyễn Chiến (đoàn Hà Nội) đã có những nhận định riêng của mình.

Theo ông Chiến, trong các buổi tiếp xúc cử tri, về cơ bản người dân vẫn quan tâm đến việc các tư lệnh ngành đã làm những gì để điều hành tốt hơn. Ở Hà Nội, cử tri đặc biệt quan tâm vấn đề ô nhiễm môi trường như tại Mỹ Đức, Ứng Hòa, Phú Xuyên…

Bản thân ông Chiến cũng như nhiều ĐBQH trong kỳ họp lần này sẽ chất vấn các Bộ trưởng về tiến trình thực hiện những lời hứa của mình như thế nào ở các kỳ họp lần trước.

“Qua báo cáo của Chính phủ về tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong 3 năm qua, cho thấy sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và trách nhiệm của các tư lệnh ngành. Tất cả chỉ tiêu đều dự kiến đạt và vượt ở cuối nhiệm kỳ.

Quá trình các tư lệnh ngành trả lời chất vấn, đa phần đã đi thẳng vào vấn đề, nhưng cũng có tư lệnh trả lời chưa đáp ứng hết sự quan tâm của cử tri. Lần này, tại các phiên chất vấn, ĐBQH cũng sẽ trở lại những vấn đề mà các vị Bộ trưởng đã trả lời, đã hứa, cam kết thực hiện, để xem kết quả đạt được đến đâu và tiến tới giải pháp căn cơ nào trong nửa nhiệm kỳ tiếp theo”. – ông Chiến thông tin thêm.

Vẫn theo ông Chiến, Thường vụ Quốc hội cũng như đoàn Chủ tịch luôn luôn nghiên cứu hiệu quả của thảo luận, tranh luận tại hội trường, đặc biệt tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Với tinh thần đổi mới như vậy, chắc chắn các phiên chất vấn sẽ đạt được những hiệu quả cao hơn, giúp cho các đại biểu chất vấn nhiều hơn, đi thẳng vào vấn đề và các tư lệnh ngành sẽ trả lời ngay những vấn đề Đại biểu quan tâm.

“Quy định hỏi 1 phút, trả lời 3 phút giúp Quốc hội tăng thêm số lượng câu hỏi cũng như tính tranh luận phản biện giữa các Đại biểu và Quốc hội, đồng thời sẽ giúp nâng cao chất lượng câu hỏi và câu trả lời cũng ngắn gọn, thẳng thắn, dễ hiểu.

Tôi nghĩ rằng, ở các phiên chất vấn và trả lời chất vấn tới đây cũng sẽ hiệu quả như vậy”. – ông Chiến kỳ vọng.

Còn theo ĐBQH Bùi Sỹ Lợi, Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội cũng cho rằng, việc các ĐBQH chất vấn các vị tư lệnh ngành những vấn đề còn tồn tại thì đó là vấn đề tốt, để cả Quốc hội, Chính phủ nhìn nhận ra những tồn tại của ngành đó, lĩnh vực đó.

“Tôi cho rằng chất vấn không có gì là xung đột, mà chất vấn và trả lời chất vấn là để tìm sự đồng thuận, giải quyết khó khăn, tồn tại, vướng mắc mong mỏi của người dân trông chờ vào Quốc hội, nên chất vấn và trả lời chất vấn không có gì phải lăn tăn”, ĐBQH Bùi Sỹ Lợi nói.

T.H