Chân dung Tướng Iran vừa thiệt mạng trong cuộc không kích của Mỹ
Ông Qassem Soleimani là một trong những nhân vật quyền lực hàng đầu của Iran với tầm ảnh hưởng lớn tại Trung Đông.
Tướng Qassem Soleimani, chỉ huy lực lượng tinh nhuệ Quds của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), đã thiệt mạng trong cuộc không kích của Mỹ nhằm vào sân bay quốc tế ở Baghdad (Iraq), là một trong những nhân vật quyền lực hàng đầu của Iran.
Tướng Qassim Soleimani đã bị Mỹ tiêu diệt trong cuộc không kích ở Baghdad ngày 3/1. Ảnh: AP.
Nhât vật có tầm ảnh hưởng lớn
Ông Qassem Soleimani có tầm ảnh hưởng lớn ở trong và ngoài Iran trên cương vị là chỉ huy chi nhánh quân sự hoạt động ở nước ngoài của IRGC, đồng thời được biết đến với vai trò chủ chốt trong các cuộc chiến đấu tại Iraq, Syria.
Vị tướng này cũng là nhân vật giúp mở rộng tầm ảnh hưởng của Iran tại Trung Đông – nơi mà các đối thủ của Tehran như Mỹ, Israel hay Saudi Arabia đang cạnh tranh để có được vị thế quan trọng.
Trong khi đó, lực lượng Quds do ông lãnh đạo đã được giao nhiều nhiệm vụ quan trọng như tiến hành các hoạt động nằm ngoài biên giới của Iran, hỗ trợ chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad khi ông Assad gần như bị thất bại trong cuộc nội chiến kéo dài từ năm 2011 và giúp đỡ các nhóm vũ trang đánh bại tổ chức khủng bố IS tại Iraq và vùng Cận đông.
Củng cố sức mạnh tại Iraq và Syria
Qassem Soleimani được bổ nhiệm làm chỉ huy lực lượng tinh nhuệ Quds vào năm 1998. Dù “im hơi lặng tiếng” suốt nhiều năm qua, nhưng ông đã giúp củng cố quan hệ của Iran với nhiều đồng minh gồm lực lượng Hezbollah tại Lebanon, chính quyền Tổng thống Al Assad và các nhóm dân quân Shia tại Iraq. Thời gian gần đây, ông bước lên “vũ đài chính trị” khi nhiều lần xuất hiện cùng Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei và nhiều lãnh đạo Shia khác.
Dưới sự lãnh đạo của Soleimani, lực lượng tinh nhuệ Quds đã phát huy đáng kể khả năng của mình, gây dựng được tầm ảnh hưởng quan trọng trên các lĩnh vực chính trị, tài chính và tình báo vượt xa biên giới của Iran.
Qassem Suleimani sinh ngày 11/3/1957, xuất thân từ gia đình nghèo khó ở tỉnh Kerman, Iran. 13 tuổi, ông đã bắt đầu tự lao động chân tay để nuôi sống bản thân và giúp đỡ gia đình. Thời gian rảnh, ông thường tham dự các bài giảng đạo của Đại giáo chủ Ali Khamenei.
Lớn lên trong thời kỳ cách mạng Iran, năm 1979, Soleimani bắt đầu tham gia quân đội. Tờ Foreign Policy cho biết, ông chỉ được huấn luyện chiến thuật chiến đấu trong khoảng 6 tuần trước khi tham gia trận chiến đầu tiên. Nổi lên từ cuộc chiến tranh Iran-Iraq, Soleimani đã được tôn sùng như một “anh hùng” với những nhiệm vụ mà ông dẫn đầu dọc theo khu vực biên giới với Iraq.
Sau khi chính phủ Iraq được tái lập vào năm 2005, ảnh hưởng của Soleimani đã lan rộng sang giới chính trị Iraq, dưới sự lãnh đạo của các cựu Thủ tướng Ibrahim al-Jaafari và Nouri al-Maliki. Thời gian đó, Tổ chức Badr - lực lượng bán quân sự “ủng hộ Iran lâu đời nhất tại Iraq”, đã trở thành một nhánh của nhà nước Iraq, sau khi Bộ Ngoại giao và Bộ Nội vụ nằm dưới sự kiểm soát của một phe cánh chính trị thuộc nhóm vũ trang này.
Sau khi xung đột Syria bùng phát vào năm 2011, ông Soleimani đã điều lực lượng sang Syria để bảo vệ chính quyền Tổng thống Assad. Còn trong cuộc chiến chống tổ chức khủng bố IS tại Iraq, các đơn vị bán quân sự Shia do Iran hậu thuẫn, trong số này có cả đơn vị nằm dưới sự kiểm soát của Soleimani, đã chiến đấu cùng với quân đội Iraq đánh bại IS.
Mohammad Marandi, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu Mỹ thuộc Đại học Tehran nói rằng vai trò quan trọng của Soleiman trong cuộc chiến chống IS đã giúp ông trở thành một “anh hùng dân tộc” của nhân dân Iran và một “anh hùng tử vì đạo” đối với các quốc gia Trung Đông khác.
Từng thoát khỏi nhiều vụ ám sát
Qassem Soleimani từng thoát chết trong nhiều vụ ám sát do các cơ quan tình báo của phương Tây, Israel và Saudi Arabia thực hiện suốt 20 năm qua.
Trước đây, ông Soleimani đã nhiều lần bị “đồn” là thiệt mạng trong các cuộc ám sát. Trong đó có vụ tai nạn máy bay năm 2006 khiến nhiều quan chức quân sự thiệt mạng ở tây bắc Iran và vụ đánh bom năm 2012 tại Damascus, khiến một số phụ tá hàng đầu của Tổng thống Bashar al-Assad thiệt mạng.
Vào tháng 11/2015 từng có tin đồn rằng ông Soleimani đã bị chết hoặc bị thương nặng khi chỉ huy các lực lượng trung thành với Tổng thống Assad chiến đấu tại tỉnh Aleppo của Syria.
Trước đó vào tháng 8/2019, Israel đã thực hiện nhiều cuộc không kích lặp đi lặp lại nhằm vào các căn cứ của IRGC tại Syria lấy lý do lực lượng này đang lên kế hoạch tiến hành các vụ tấn công bằng máy bay không người lái vào lãnh thổ của Israel. Tuy nhiên, ở thời điểm đó truyền thông Israel dẫn thông tin từ Ngoại trưởng nước này, ông Katz cho biết, Israel đang nỗ lực tiêu diệt Soleimani – nhân vật mà từ lâu nước này coi là “cái gai trong mắt”. Gần đây nhất, vào tháng 10/2019, Iran đã phá vỡ âm mưu sát hại ông Soleimani của cơ quan tình báo Israel và các cơ quan tình báo Arab khác./.
