Nỗi bất an của các phi công Afghanistan đang ở Tajikistan chờ sang Mỹ
Hơn 1 tháng kể từ khi tới Tajikistan lánh nạn hôm 15/8, các phi công người Afghanistan bắt đầu mất kiên nhẫn trong lúc chờ đợi sự trợ giúp từ Mỹ.
Khi phi công người Afghanistan được Mỹ đào tạo đang trao đổi với Reuters qua điện thoại từ Tajikistan, có điều lạ lùng gì đó đã xảy ra, tiếng của anh ta bắt đầu bị lặp đi lặp lại.
Vị hôn thê của phi công này, một y tá người Mỹ ở Florida, cũng nghe cuộc gọi đó và bắt đầu hoảng loạn.
“Tôi rất lo sợ. Những điều tồi tệ nhất bắt đầu xuất hiện trong đầu tôi”, nữ y tá nói, đề nghị giấu tên để đảm bảo an toàn cho vị hôn phu của mình.
Cho dù lý do gì dẫn tới sự cố điện thoại, vốn chưa từng xảy ra trong các cuộc trao đổi trước đó với Reuters, điều đó cũng làm tăng thêm nỗi lo lắng, bất an cho cặp đôi này.
Ảnh minh họa: Reuters
Chờ đợi và bất an
Sự việc xảy ra giữa lúc có sự mất kiên nhẫn và bất an trong số các phi công và người Afghanistan hiện đang ở Tajikistan sau khi họ tới đây lánh nạn hôm 15/8.
Có khoảng 143 người Afghanistan hiện đang “bị giữ” tại một viện điều dưỡng ở vùng núi xa xôi bên ngoài thủ đô Dushanbe của Tajikistan. Họ đã hy vọng và chờ đợi hơn 1 tháng để được đưa tới Mỹ.
Sau khi bay tới Tajikistan trên 16 chiếc máy bay, phi công Afghanitan này nói rằng, anh và những người khác bị thu điện thoại. Ban đầu họ ở trong một ký túc xá đại học, sau đó được chuyển đi vào hôm 1/9.
Việc liên lạc với gia đình bị hạn chế rất nhiều. Mặc dù có vẻ như họ được bảo đảm các điều kiện nhân văn, nhưng họ rất bất an về tương lai.
“Chúng tôi không biết về điểm đến của mình… Tất cả chúng tôi đều lo lắng về điều đó”, viên phi công trao đổi với Reuters.
Nhóm phi công này muốn gia nhập cùng các quân nhân Afghanistan khác đang được làm thủ tục xin thị thực Mỹ ở các nước như Qatar, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất và Đức.
“Bất cứ khi nào chúng tôi hỏi chính phủ Tajikistan, họ chỉ trả lời: ‘Xin hãy đợi’”, phi công thứ hai cho biết.
Trong số các quân nhân tại viện điều dưỡng, có hai phụ nữ Afghanistan, trong đó có một nữ phi công đang mang thai 8 tháng.
David Hicks, một lữ đoàn trưởng đã nghỉ hưu của Mỹ và hiện đang hỗ trợ tổ chức từ thiện mang tên Operation Sacred Promise di tản và tái định cư người Afghanistan cho biết, việc mang thai như vậy sẽ là một lý do quan trọng để đưa họ đi nhanh chóng.
Ngoài nhóm phi công Afghanistan nói trên, còn có một nhóm khác gồm 13 người đang ở Dushanbe, được hưởng các điều kiện thoải mái hơn nhiều. Một số phi công trong nhóm này nói với Reuters rằng họ đã bay theo 1 tốp khác đến Tajikistan vào ngày 15/8 và đang ở trong một tòa nhà chính phủ.
Trao đổi qua một cuộc gọi video với Reuters, nhóm này cho biết họ không có liên lạc với những người Afghanistan đang ở viện điều dưỡng.
Các phi công không thể giải thích lý do tại sao hai nhóm lại bị tách biệt với nhau. Bộ Ngoại giao Mỹ và Bộ Ngoại giao Tajikistan không bình luận về việc này.
Lo sợ về lời mời “giả dối” của Taliban
Các phi công Afghanistan ở Tajikistan là nhóm lớn cuối cùng chưa được hoàn tất thủ tục trong số các nhóm rời khỏi Afghanistan đến Tajikistan và Uzbekistan ở những thời khắc cuối cùng của cuộc chiến.
Đầu tháng 9, một thỏa thuận do Mỹ làm trung gian đã cho phép một nhóm phi công Afghanistan và các quân nhân khác được rời khỏi Uzbekistan. Một số phi công đã từng lo sợ họ có thể bị Uzbekistan gửi trở lại Afghanistan do Taliban cai trị và bị giết vì đã gây ra rất nhiều thương vong cho lực lượng này.
Trước đó, Taliban cho biết sẽ mời các cựu quân nhân gia nhập lực lượng an ninh mới của Afghanistan và sẽ không gây hại gì cho những người từng làm việc cho chính phủ trước đây.
Tuy nhiên, các phi công không tin vào lời đề nghị đó. Ngay cả trước khi Taliban tiếp quản quyền lực, các phi công Afghanistan được đào tạo tại Mỹ đã trở thành mục tiêu ám sát hàng đầu của Taliban.
Nhóm phi công này không lo ngại việc Tajikistan sẽ đưa nhóm này trở lại Afghanistan, nhưng phàn nàn rằng nhà chức trách nước sở tại đã không khẩn trương trong việc chuyển cả nhóm tới nơi cần đến.
Theo Reuters, các quan chức Mỹ đã bắt đầu thu thập thông tin sinh trắc học để xác nhận danh tính của các thành viên trong nhóm. Thủ tục tương tự cũng được thực hiện ở Uzbekistan trước khi các phi công ở đây được chuyển đi.
Những người thân cận với các phi công cho biết, phía Mỹ đã thu thập dữ liệu sinh trắc học của khoảng 2/3 nhóm cho đến nay.
Lo sợ thường trực
Nhóm phi công Afghanistan tại Tajikistan bị thu điện thoại. Phía chính quyền Tajikistan nói rằng, điều này là vì sự an toàn của chính các phi công, bởi Taliban có thể theo dõi tín hiệu của họ khi họ gọi về nhà.
“Bạn không được phép sử dụng điện thoại của mình vì sự an toàn của gia đình”, phi công thứ hai nói vói Reuters.
Nguồn tin của chính phủ Tajikistan cũng xác nhận điều này.
Tuy nhiên, việc bị cắt liên lạc đã tác động đến tâm lý của nhóm phi công. Họ lo sợ gia đình ở Afghanistan có thể phải hứng chịu sự trả đũa của Taliban.
Phi công thứ hai nói rằng, anh thường nhìn thấy những người khác đi lại xung quanh khuôn viên viện điều dưỡng lúc nửa đêm.
“Khi tôi hỏi lý do, họ trả lời rằng ‘Tôi cảm thấy không thoải mái, tôi đang nghĩ về gia đình của mình’”, viên phi công nói.
Nữ y tá người Mỹ, mang hai quốc tịch Mỹ-Afghanistan và vị hôn phu của cô ít khi được trao đổi qua điện thoại. Sau sự cố kỹ thuật, các cuộc gọi đã phải tạm dừng một lúc.
Cô tỏ ra mệt mỏi và thất vọng vì không có tiến triển gì sau khi gọi điện đến văn phòng của các nhà lập pháp và quan chức chính phủ Mỹ.
“Tôi đã tiếp cận với bất kỳ ai mà tôi có thể gọi. Nhưng không ai có thể giúp đỡ”, cô nói./.
