'Cát tặc' rút ruột dòng sông thơ mộng xứ Huế

Theo phản ánh của người dân sinh sống bên bờ sông Hương, thuộc phường Thủy Biều, TP Huế, sau một thời gian tạm lắng, những ngày gần đây, tình trạng khai thác cát, sỏi lòng sông ở thượng nguồn sông Hương lại tái diễn khiến người dân rất lo lắng.

Đặc biệt, sông Hương đoạn từ khu vực đồi Vọng Cảnh đến bãi bồi Lương Quán thuộc địa bàn Thủy Biều, mặc dù cơ quan chức năng chưa cấp phép khai thác mỏ cho doanh nghiệp, hay tổ chức, cá nhân nào, nhưng tình trạng khai thác cát, sỏi tại đây vẫn diễn ra rầm rộ, công khai, bất chấp quy định của pháp luật.

Bà Nguyễn Thị Phương, có nhà nằm gần bờ sông Hương, phường Thủy Biều, bức xúc nói: “Người dân chúng tôi đã ngăn cản, cấm không cho các đối tượng khai thác, nhưng vì khu vực bãi bồi này có lượng cát rất lớn nên họ đã bất chấp, liều lĩnh đến đây để hút trộm cát vào ban đêm. Họ đi theo từng nhóm, từ 2-3 thuyền máy có gắn động cơ, hoạt động từ 22h đêm đến 4h sáng hôm sau.

Lực lượng Công an bắt quả tang sà lan khai thác cát trái phép trên sông Hương đoạn qua phường Thủy Biều, TP Huế.

Để tránh bị phát hiện, các đối tượng chuyển qua khai thác cát bằng phương pháp thủ công. Sau khi lấy cát, những thuyền này xuôi dòng sông Hương chở cát về các điểm tập kết mà không hề bị cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý”. Lo sợ bờ sông Hương sạt lở ảnh hưởng đến khu dân cư, người dân phường Thủy Biều đã canh gác, đẩy đuổi các đối tượng hút trộm cát.

Mới đây, người dân phát hiện có thuyền đang hút trộm cát trên sông Hương, đoạn đối diện kiệt 500 Bùi Thị Xuân và trình báo đến Công an TP Huế. Ngay sau đó, Công an TP Huế đã chỉ đạo các đội nghiệp vụ phối hợp Công an phường Thủy Biều triển khai lực lượng tạm giữ thuyền do Phan Văn Sang (31 tuổi, trú tổ 12, khu vực 5, phường Hương Sơ, TP Huế) làm chủ, khi đối tượng này đã hút trộm 6m3 cát từ lòng sông lên thuyền; lập biên bản, xử phạt 2 triệu đồng.

Trước đó, trên thượng nguồn sông Hương, đoạn qua bãi bồi Lương Quán, phường Thủy Biều, Phòng CSGT Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế cũng bắt quả tang Võ Văn Tài (39 tuổi, trú phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà) khai thác 27m3 cát từ khu vực bãi bồi đưa lên sà lan…

Tương tự, người dân ở thôn Tân Ba, xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy cũng phản ánh có nhiều thuyền, sà lan khai thác cát trái phép ở thượng nguồn sông Hương, sau đó vận chuyển về tập kết tại các bãi cát nằm sát khe Lụ, thôn Tân Ba.

Theo quan sát, những bãi cát này rộng hàng nghìn m2, cạnh tuyến đường giao thông, bên trong bãi có băng tải, ống hút để lấy cát được các thuyền tập kết ở khe Lụ đưa lên bờ, có xe múc và phương tiện vận tải chở cát đưa đi tiêu thụ. “Những bãi cát này tồn tại đã lâu, hoạt động không kể ngày đêm gây ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân địa phương. Trong khi các mỏ ở sông Hương đã đóng thì không biết bãi cát ở đây lấy nguồn cát từ đâu nhưng ngày nào cũng có thuyền đến đây tập kết cát…”, một hộ dân ở thôn Tân Ba phản ảnh.

Ông Lê Văn Thìn, Chủ tịch UBND xã Thủy Bằng xác nhận, hiện ở thôn Tân Ba mới được UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế lập quy hoạch bãi tập kết cát rộng 1ha, còn 4 bãi tập kết cát của các doanh nghiệp, cá nhân ở thôn này đều không có giấy phép hoạt động. Xã đã nhiều lần mời các chủ bãi đến làm việc, nhưng vẫn chưa giải quyết được triệt để.

Trước sự phản ánh và bức xúc của người dân, đầu tháng 3-2020, đoàn kiểm tra liên ngành gồm Phòng TN&MT, Phòng Quản lý đô thị và Công an thị xã Hương Thủy cùng chính quyền địa phương đã tiến hành kiểm tra thực địa, ghi nhận hiện trường các bãi tập kết cát tại thôn Tân Ba, xã Thủy Bằng.

Ông Phan Bồng, Phó phòng TN&MT thị xã Hương Thủy cho biết, đoàn đã kiểm tra xác định các bãi tập kết cát này là của ông Phan Lùng và bà Hoàng Thị Xuân Thùy. Tại thời điểm kiểm tra, đoàn phát hiện giấy phép hoạt động bến thủy nội địa của các chủ bãi đã hết hạn; các bãi tập kết cát trái phép này dù nằm trong vùng quy hoạch của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, nhưng hiện chủ bãi chỉ có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, không có giấy phép tập kết bãi; chưa hoàn thiện các thủ tục giấy tờ chuyển đổi mục đích sử dụng đất… nên đoàn kiểm tra liên ngành đã lập biên bản vi phạm.

Đại tá Hoàng Long, Trưởng Công an TP Huế cho biết, trước thực trạng khai thác cát trái phép trên sông Hương đơn vị đã chỉ đạo lực lượng Cảnh sát Môi trường phối hợp lực lượng CSGT đường thủy và Công an các phường dọc tuyến sông Hương triển khai tuần tra, xử lý các hành vi vi phạm.

Từ đầu năm 2020 đến nay, Công an TP Huế đã phát hiện, xử lý nhiều trường hợp khai thác cát sỏi trái phép trên sông Hương; tạm giữ phương tiện vi phạm và ra quyết định xử phạt hành chính theo đúng quy định pháp luật. Đại tá Hoàng Long trao đổi: “Để ngăn chặn hoạt động khai thác cát sỏi trái phép trên địa bàn, thời gian tới Công an TP Huế sẽ tăng cường nắm tình hình, đấu tranh và xử lý nghiêm các trường hợp khai thác, kinh doanh cát, sỏi trái phép. Bên cạnh đó, sẽ tăng cường công tác tuần tra trên sông Hương vào ban đêm, nhất là các khu vực thường xuyên xảy ra tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép để kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các đối tượng khai thác trái phép.

Ngoài ra, sẽ tiếp tục phát động phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tại địa bàn dọc tuyến các sông để nhân dân kịp thời phát hiện, đấu tranh, tố giác các hoạt động vi phạm pháp luật liên quan đến khai thác, kinh doanh cát, sỏi, nhất là dọc tuyến sông Hương”.

Anh Khoa