Cắt giảm điều kiện kinh doanh là yêu cầu quan trọng với phát triển kinh tế

Thời gian qua, vấn đề cải cách và cắt giảm các điều kiện kinh doanh là yêu cầu quan trọng đối với phát triển kinh tế. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn những chồng chéo, bất cập trong các văn bản pháp luật, gây khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là vấn đề liên quan đến quy hoạch, đất đai, xây dựng, môi trường...

Theo TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), báo cáo các bộ, ngành gửi Chính phủ khẳng định có bộ, ngành đã cắt giảm được tới 60% điều kiện kinh doanh, nhưng đó là trên giấy tờ, còn thực tế chỉ cắt giảm được khoảng 30-40% điều kiện kinh doanh.

“Giấy phép, điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật là công cụ quản lý nhà nước nên phải thường xuyên rà soát xem cái nào cần cắt, cái nào cần giảm, cái nào cần giữ lại, thậm chí cái nào cần phải ban hành thêm để bảo đảm quản lý nhà nước hiệu quả trên nguyên tắc thúc đẩy phát triển chứ không phải là kìm hãm sự phát triển, tạo thêm gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp. Triển khai các nghị quyết, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về cắt giảm, đơn giản hóa không có nghĩa là cắt giảm một cách máy móc điều kiện, thủ tục, kiểm tra chuyên ngành”, TS. Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê nhấn mạnh.

Ông Lộc cho biết, doanh nghiệp đang kỳ vọng vào làn sóng cải cách thứ 3 của Chính phủ ngay trong nhiệm kỳ này. Trên thực tế, qua 2 đợt cải cách trước đây, có nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp liên quan tới điều kiện kinh doanh đã được đơn giản hóa, thậm chí hủy bỏ. Tuy nhiên tới đây, các cơ quan quản lý cần nhiều nỗ lực hơn nữa, gia tăng tốc độ thực thi các yêu cầu, chỉ đạo của Chính phủ trong việc tạo thuận lợi và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển.

“Hy vọng đợt tổng rà sát 11 lĩnh vực dự kiến được triển khai tới đây sẽ không chỉ giới hạn ở tầm nghị định, thông tư mà còn ở toàn bộ hệ thống văn bản pháp luật về kinh doanh. Đồng thời, đưa ra được những kiến nghị tới Chính phủ và Quốc hội để có được những sửa đổi thích hợp nhằm xử lý những bất cập, bất hợp lý và tạo nên làn sóng thứ 3 về cải cách, góp phần thúc đẩy công cuộc cải cách thể chế ở Việt Nam”, ông Lộc nói.

Cắt giảm điều kiện kinh doanh là yêu cầu quan trọng với phát triển kinh tế. Ảnh minh họa.

Bên cạnh đó, bà Nguyễn Thị Diệu Hồng, thành viên Ban Pháp chế - VCCI chia sẻ, qua việc rà soát của VCCI thời gian qua, các ý kiến cho rằng trong 243 ngành nghề trong danh mục đầu tư có thể bỏ 20 ngành nghề, bao gồm những ngành không nhận thấy tác động đáng kể tới lợi ích công cộng; có thể quản lý bằng hình thức khác thay vì điều kiện kinh doanh hoặc không thấy rõ tính đặc thù so với các ngành nghề kinh doanh thông thường cùng loại.

Về phía TS. Nguyễn Thị Yến, Đại học Luật Hà Nội cho rằng, Luật Doanh nghiệp 2014 còn tồn tại một số bất cập, vướng mắc trong các quy định về điều kiện gia nhập thị trường, tổ chức, quản lý của doanh nghiệp. Đó là chưa cụ thể về trường hợp cơ quan đăng ký kinh doanh có yêu cầu, người đăng ký thành lập doanh nghiệp phải nộp phiếu lý lịch tư pháp cho cơ quan đăng ký kinh doanh, dẫn đến việc áp dụng một cách tùy tiện tại cơ quan đăng ký kinh doanh các tỉnh. Cần phải quy định lại trường hợp này.

Một số thủ tục hành chính về đăng ký doanh nghiệp chưa được thực hiện song hành tự động trên mạng trực tuyến, tạo gánh nặng chi phí cũng như thời gian cho doanh nghiệp. Cần tích hợp các hoạt động đăng ký doanh nghiệp, đăng ký mẫu dấu trên cùng hệ thống đăng ký kinh doanh để đỡ mất thời gian cho chủ thể kinh doanh.

“Cần thống nhất một đầu mối quản lý thông tin về doanh nghiệp, cụ thể là sau khi cấp phép cần chuyển thông tin về doanh nghiệp cho cơ quan đăng ký kinh doanh để cập nhật thông trên Cổng thông tin đăng ký kinh doanh quốc gia. Cụ thể hóa hơn nữa các tiêu chí chung chung khi quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh đối với nhiều ngành nghề, tránh quy định có phương án kinh doanh khả thi, có địa điểm kinh doanh phù hợp, có trình độ chuyên môn, năng lực quản lý đáp ứng yêu cầu”, bà Yến nhận định.

Thanh Tùng