Cấp phép một đằng, khai thác một nẻo?

Những chiếc tàu không được đăng ký đang hút cát giữa sông Hồng của Cty Việt Linh. Ảnh: (Chụp ngày 16/11): ND

Theo Giấy phép số 1763/GP-UBND ngày 13/9/2013 của UBND tỉnh Hưng Yên, Công ty Cổ phần Đầu tư Việt Linh Hà Nội (Cty Việt Linh) được phép khai thác cát tại mỏ lộ thiên bãi bồi thuộc xã Tân Hưng, huyện Tiên Lữ (nay là xã Tân Hưng, TP Hưng Yên) với diện tích khai thác khoảng 9,23ha (diện tích, kích thước chính xác của khu vực khai thác sẽ được xác định theo hồ sơ thu hồi đất, giao đất được cấp có thẩm quyền quyết định, theo nguyên tắc không được khai thác vào khu vực đất sản xuất nông nghiệp). Trữ lượng được phép khai thác là 450.000m3 trong 5 năm, mỗi năm được khai thác 90.000m3.

Trước phản ánh của báo chí cũng như của người dân, ngày 12/10, UBND tỉnh Hưng Yên đã có Văn bản số 2802 về việc vi phạm khai thác cát của Cty Việt Linh cho biết: Sau khi xem xét đề nghị của Công an tỉnh Hưng Yên (tại Báo cáo số 2052/BC-PC68 ngày 11/10/2017) về hoạt động khai thác cát của Cty Việt Linh thuộc địa phận xã Tân Hưng, UBND tỉnh yêu cầu Công an tỉnh xử lý nghiêm hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác cát của Cty Việt Linh theo quy định của pháp luật; giao Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu, đề xuất UBND tỉnh xem xét quyết định thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của Cty Việt Linh theo quy định.

Ngày 13/10/2017, UBND tỉnh Hưng Yên đã ra 5 quyết định xử phạt vi phạm hành chính 5 chủ tàu HD - 1560, VP - 0917, HY - 1159, HNa - 0213 và HY - 0505 hơn 255 triệu đồng.

Các quyết định xử phạt này căn cứ biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường thủy nội địa do Phòng Cảnh sát giao thông đường thủy, Công an tỉnh Hưng Yên lập ngày 24/9/2017.

Ngoài ra, còn có hình phạt bổ sung như tịch thu thiết bị được sử dụng để trực tiếp khai thác cát gồm máy nổ, đầu máy nổ, các loại ống cao su…

Việc hàng chục tàu hút cát liên tục mỗi ngày thì khối lượng lên đến hàng chục nghìn m3 và xả rác lại lòng sông cũng đã không đúng quy định

Còn tại Văn bản đăng ký bãi tập kết và đăng ký tàu thuyền, thiết bị, phương tiện khai thác tại mỏ cát xã Tân Hưng số 18/ĐK - VLHN ngày 8/9/2017 thì Cty Việt Linh đã đăng ký 10 tàu hút cát trong đó có rất nhiều chiếc tàu hút có tải trọng hơn 1.000 tấn (tương đương mỗi lần hút đầy tàu là gần 1.000 m3 cát).

Ngoài số lượng 10 chiếc tàu đã đăng ký với cơ quan chức năng, thì Cty Việt Linh cũng thông báo đăng ký thêm 13 chiếc tàu khác với lý do “ngoài số lượng tàu trên công ty xin đăng ký thêm danh sách các tàu dự phòng nhằm đảm bảo tiến độ khai thác trong trường hợp các tàu đăng ký nói trên xảy ra sự cố”.

Tổng số tàu chính thức và không chính thức của công ty này lên tới 23 chiếc. Trong 5 chiếc tàu bị xử phạt ngày 13/10, chỉ có một chiếc có trong danh sách tàu dự phòng đăng ký trước đó, còn lại không hề được đăng ký chính thức hay dự phòng.

Trước đó, khi được hỏi có phải 4 chiếc tàu cát bị bắt vào đêm ngày 24/9 là của công ty không thì bà Nguyễn Thị Kim Phượng, Phó Giám đốc Cty Việt Linh thừa nhận là tàu của công ty. Lý do được đưa ra là hôm đó các tàu hút đã đăng ký của đơn vị bị hỏng nên phải thuê tàu bên ngoài vào để sử dụng nên bị lực lượng chức năng bắt giữ và xử phạt.

Ngày 16/11, phóng viên có mặt tại hiện trường khai thác cát của Cty Việt Linh tại xã Tân Hưng, TP Hưng Yên thì được người dân cho biết, vào buổi sáng sớm có rất nhiều tàu cùng hút cát, có lúc khoảng 25 - 30 chiếc rầm rộ giữa lòng sông. “Các anh đến buổi trưa thì họ đã rút bớt tàu đi rồi chỉ còn mấy chiếc thôi, chứ buổi sáng thì nhiều lắm đếm không xuể”.

Tại hiện trường buổi trưa, phóng viên đếm được có 5 chiếc tàu đang hút cát tại khu vực giữa sông gần cầu Hưng Hà đang thi công. Trong số này thì chỉ có tàu mang biển kiểm soát HY - 1568 là có trong danh sách 13 tàu đăng ký dự phòng, còn tàu HY - 0018, NB - 6042 và 2 tàu không có số đăng ký đang tiến hành hút cát thì không thấy có trong đăng ký của công ty này.

Một câu hỏi được đặt ra: Với số lượng tàu hút cát như thế, một ngày đơn vị này đã hút bao nhiêu khối cát từ dưới sông Hồng lên? Liệu có cơ quan chức năng nào của tỉnh Hưng Yên biết và kiểm soát được?

Trước đó, trong Văn bản số 1168 ngày 19/5/2017 của UBND tỉnh Hưng Yên về tăng cường quản lý Nhà nước phòng, chống vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát lòng sông gửi các sở, ngành, địa phương đã yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh: Tiến hành thanh tra, kiểm tra thường xuyên và đột xuất các doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát trên sông Hồng. Kịp thời cung cấp thông tin trong quản lý hoạt động khai thác cát khi có đề nghị của các cấp, các ngành và các địa phương. Phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế kiểm soát nghiêm ngặt sản lượng khai thác cát thực tế và việc thực hiện các nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước và địa phương của các tổ chức, cá nhân được cấp phép.

"Công ty chúng tôi được phép khai thác để phục vụ thi công dự án đầu tư xây dựng cầu Hưng Hà và đường dẫn hai đầu cầu. Chúng tôi đã đăng ký phương tiện cũng như nhân lực và các điều kiện cần thiết với các cơ quan chức năng theo đúng quy định. Thời gian thi công hàng ngày là từ 6 giờ sáng đến 6 giờ tối. Có hôm do máy hỏng phải sửa chữa nên kéo dài đến 7 giờ tối", bà Phượng cho hay.

Văn bản số 1745/UBND - KT2 ngày 10/7/2017 của UBND tỉnh Hưng Yên chấp thuận việc khai thác cát của Cty Việt Linh đã "đồng ý với đề xuất của Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông & Vân tải cho phép Cty Việt Linh được tiếp tục triển khai thực hiện dự án khai thác cát tại mỏ cát xã Tân Hưng, TP Hưng Yên trong các tháng 7; 8; 9/2017 để phục vụ thi công dự án đầu tư xây dựng cầu Hưng Hà và đường dẫn hai đầu cầu.

Trao đổi với phóng viên, một đại diện của Ban Quản lý dự án cầu Hưng Hà cho biết, đơn vị chưa bao giờ mua cát của Cty Việt Linh để san lấp mặt bằng phục vụ thi công cầu. Và đến tháng 6/2017 thì việc san lấp mặt bằng đã hoàn thành, không có nhu cầu sử dụng cát san lấp nữa.

Vậy, việc cấp phép hoạt động khai thác mỏ cát của UBND tỉnh Hưng Yên đối với Cty Việt Linh đã không đúng mục đích ngay từ đầu hay do các sở, ngành báo cáo không đúng thực tế với UBND tỉnh Hưng Yên?

Đề nghị UBND tỉnh Hưng Yên sớm kiểm tra làm rõ.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Nam Dũng