Cao hứng bên sông

Giày đúc bằng gang trên bờ kè sông Danube.

Đó chính là một tượng đài về diệt chủng người Do Thái, nhắc nhở sự kiện xảy ra trong Thế chiến thứ hai, vào năm 1944-1945: Một tổ chức phát xít Hungari đã tập trung người Do Thái tại bến sông Danube, bắn giết họ ngay sát bờ sông để thi thể họ cuốn trôi theo dòng nước.

Sự kiện này có hai chi tiết được ghi tạc: Trước khi hành quyết, bọn phát xít đã cột từng cặp hai người Do Thái vào nhau, chỉ bắn một rồi xô cả cặp xuống sông - một chủ trương diệt chủng tiết kiệm từng viên đạn (!). Trước khi giết người Do Thái và đẩy xác cho dòng nước, bọn phát xít buộc nạn nhân cởi giày để lại trên bờ - một phương thức hôi của Do Thái.

Sáu mươi đôi/chiếc giày gang trên 45 mét bờ kè sông Danube - là công trình điêu khắc do Can Togay và Gyula Pauer sáng tác, được thực hiện năm 2005. Tượng đài về diệt chủng người Do Thái này luôn luôn có khách viếng thăm, và luôn luôn có những bông hoa tưởng nhớ...

Hè trước, nhân sang Budapest du lịch, một phụ nữ trẻ người Việt cũng được hướng dẫn tham quan khu vực nổi tiếng này. Khi đến nơi, như mọi người, cô xem xét, mân mê những chiếc giày đúc bằng gang, rồi, không như mọi người, cô khom xuống cởi chiếc giày của mình, đặt nó bên cạnh các chiếc giày của tượng đài lịch sử. Phấn khích hơn, cô rút máy chụp ảnh, lùi ra vài bước ngắm nghía chỉn chu, trước khi bấm máy với gương mặt khá tâm đắc. Nhiều người trong đoàn áy náy hỏi nhau không biết cô em nghĩ gì ngay khi chụp bức ảnh này. Và, sau đó, khi khoe hình với bạn bè trên Facebook, không biết cô dùng những câu chữ nào....

Việt Linh