'Cánh chim đầu đàn' ở vùng biên giới Sấn Pản
Chi hội trưởng Chi hội nông dân Lù Thị Lan, dân tộc Nùng, ở thôn Sấn Pản, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương (Lào Cai) được biết đến là người xông xáo đi đầu chuyển đổi cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao, vận động, giúp đỡ bà con người H'Mông, Dao, Nùng đưa cây chuối mô lên đồi thay thế cây ngô truyền thống, giúp bà con thoát nghèo, vươn lên làm giàu, xây dựng nông thôn mới.
Chi hội trưởng Chi hội nông dân Lù Thị Lan, dân tộc Nùng, ở thôn Sấn Pản, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương (Lào Cai) được biết đến là người xông xáo đi đầu chuyển đổi cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cao, vận động, giúp đỡ bà con người H’Mông, Dao, Nùng đưa cây chuối mô lên đồi thay thế cây ngô truyền thống, giúp bà con thoát nghèo, vươn lên làm giàu, xây dựng nông thôn mới.
Chúng tôi đến thôn Sấn Pản, xã biên giới Nậm Chảy, huyện vùng cao Mường Khương (Lào Cai) đúng vào hôm bà con nông dân ở đây theo tổ đổi công của Chi hội Nông dân thôn lên đồi cao để trùm bao ni-lông vào từng buồng chuối, tránh hư hại quả. Hàng chục hội viên là người dân tộc H’Mông, Dao, Nùng thoăn thoắt bắc thang tre dựa vào thân cây, trèo lên trùm gọn bao ni-lông vào những buồng chuối vừa rụng cuống hoa, để bảo vệ quả phát triển, không bị hư hỏng do sâu bọ, sương muối, giá rét ở vùng cao hơn 1.000 m so với mực nước biển. Chị Lý Thị Lang, một trong những hộ nghèo trong thôn, phấn khởi nói: “Nếu hai vợ chồng mình làm thôi thì lâu xong lắm, không kịp “mặc cái áo” cho buồng chuối để tránh sương muối, to quả, bán được nhiều tiền hơn. Nhờ có chị Lan và chị em đổi công làm giúp cho nên chỉ hai ngày đã mặc áo xong cho nương chuối hơn 1.000 cây của nhà mình, vụ này sẽ cho quả tốt đấy”. Tìm hiểu thêm thì các chị Lang, Pao, Dín là những hộ vừa thoát nghèo nhờ trồng chuối xuất khẩu, được Chi hội Phụ nữ thôn Sấn Pản và Đồn Biên phòng Nậm Chảy hỗ trợ mỗi hộ 200 cây giống chuối mô ban đầu và tín chấp mua phân bón trả chậm, giúp những hội viên nông dân này vươn lên xóa nghèo bền vững. Vụ chuối này ước tính gia đình chị Lang sẽ thu được khoảng gần 10 tấn chuối quả, với giá xuất khẩu là 6.500 đồng/kg, thu về hơn 50 triệu đồng, quả là một món tiền rất quý ở vùng cao biên giới này.
Thôn Sấn Pản có 59 hộ, thì toàn bộ là hội viên Chi hội Nông dân thôn, do chị Lù Thị Lan làm Chi hội trưởng. Trước đây, bà con người dân tộc thiểu số ở đây chỉ quen trồng ngô và chăn nuôi nhỏ theo kiểu “tự túc tự cấp”, có rất ít hộ khéo lắm thì đủ ăn, còn phần lớn là hộ nghèo và đứt bữa khi giáp hạt, phải mưu sinh nhờ hái măng, lấy củi, nấu rượu bán, cuộc sống bấp bênh, không ổn định, nhiều người bỏ đi làm thuê bên kia biên giới. Với trách nhiệm của Chi hội trưởng Nông dân thôn, chị Lan tự bỏ tiền túi đến vùng Cốc Phương, xã Bản Lầu học hỏi cách trồng chuối mô xuất khẩu. Nắm bắt được kỹ thuật và ký kết được đầu mối tiêu thụ chuối quả, chị vay ngân hàng 15 triệu đồng mua giống và phân bón để trồng chuối trên đất trồng ngô trước đây. Vụ đầu thắng lợi, bán chuối thu về hơn 200 triệu đồng, cao gấp nhiều lần trồng ngô, lại không vất vả, tốn sức. Chị Lan tiếp tục đầu tư mở rộng diện tích và vận động, lôi kéo hội viên và bà con trong thôn bỏ ngô trồng chuối xuất khẩu. Thấy “cánh chim đầu đàn” của Chi hội Nông dân Sấn Pản trồng chuối thu nhập khá, bà con nông dân bảo nhau làm theo; đến nay, 59 hội viên nông dân Sấn Pản đã trồng được hơn 70 ha chuối, mỗi năm xuất khẩu sang Trung Quốc khoảng 2.000 tấn quả, thu về hơn 10 tỷ đồng. Với những hộ nghèo do neo đơn hoặc thiếu vốn, Chi hội trưởng Lù Thị Lan đứng ra bảo lãnh vay vốn hoặc mua phân bón trả chậm, vận động hội viên trong chi hội giúp cây giống, công lao động để “vực” dậy. Nhờ vậy, mỗi năm giúp được từ bốn đến năm hội viên thoát nghèo, không phải nhận hỗ trợ của Nhà nước.
Tiếp sau phát triển sản xuất, chị Lan lên từng nương chuối, đến từng nhà giải thích cặn kẽ những lợi ích của xây nhà vệ sinh, chỉ ra cái hại của thả rông gia súc, xả chất thải chăn nuôi ra môi trường, ảnh hưởng xấu đến đời sống, để mọi người cùng chung tay “ăn sạch, uống sôi”, bảo vệ sức khỏe, giữ vệ sinh môi trường, xây dựng nhà ở phong quang, bản làng sạch đẹp, đẩy nhanh hoàn thành tiêu chí môi trường, góp phần xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới. Bên cạnh đó, các hội viên nông dân Sấn Pản còn phối hợp chặt chẽ Đồn Biên phòng Nậm Chảy bảo vệ hơn 4 km đường biên, với tám cột mốc an toàn, xây dựng biên giới hữu nghị, gắn kết cùng phát triển.
Không chỉ xông xáo, nhiệt tình việc hội, chị Lan còn cùng chồng trồng hơn 4 ha chuối mô, áp dụng kỹ thuật chống đổ cây và bọc buồng bảo vệ quả, thu hoạch đúng thời điểm, nhờ vậy đạt năng suất cao, chất lượng tốt. Hằng năm, gia đình xuất bán gần 100 tấn chuối sang thị trường Trung Quốc, thu về từ 500 đến 600 triệu đồng. Chủ tịch Hội Nông dân xã Nậm Chảy Ma Triều Phúc cho biết, có được những thành quả như vậy là nhờ công sức rất lớn của “cánh chim đầu đàn” Lù Thị Lan, Chi hội trưởng Nông dân thôn Sấn Pản. Vừa qua, chị Lan được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh trao tặng về thành tích xuất sắc công tác hội và thi đua sản xuất giỏi ở vùng biên giới quê hương Nậm Chảy.
