Cảnh báo hiểm họa liên quan đến thuốc lá điện tử khiến 7 người tử vong

Theo CDC, tính đến giữa tháng 9/2019 đã có 7 người tử vong, 450 người phải nhập viện trên khắp 33 tiểu bang của Mỹ liên quan đến thuốc lá điện tử.

Bệnh nhân 18 tuổi tử vong mới đây tại Mỹ là Adam Hergenreder, có tiền sử hút thuốc lá điện tử. Cũng như các trường hợp trước, các chuyên gia tìm thấy trong phổi của Adam có dầu THC, có trong thuốc lá điện tử. Hóa chất này có thể làm tổn thương các phế nang, khiến bệnh nhân khó thở, phải trợ thở bằng máy, nặng hơn thì dễ rơi vào hôn mê trước khi tử vong.

Adam Hergenreder vừa tử vong do liên quan đến E-cigarette

Thuốc lá điện tử (E-cigarette hay Vaping) là sản phẩm mô phỏng thuốc lá thông thường cả về hình thức lẫn chức năng. Do không tạo khói khi hút, nên thuốc lá điện tử được các nhà sản xuất quảng cáo rùm beng với khả năng loại bỏ các chất độc và mùi khó chịu như có trong thuốc lá điếu. E-cigarettes được quảng cáo ích lợi vượt bậc so với thuốc lá truyền thống như không chứa các chất độc hại như thuốc lá thường, nhất là THC.

Theo CDC, từ năm 2014, E-cigarette là sản phẩm được sử dụng phổ biến nhất trong nhóm người trẻ tuổi tại Mỹ, nhất là học sinh trung học. Chỉ riêng trong năm 2017 và 2018, số thanh niên sử dụng thuốc lá điện tử tại Mỹ đã tăng 1,5 triệu người.

Mối nguy hiểm từ thuốc lá điện tử

- Nicotin trong E-cigarette rất lại cho não: Hầu hết thuốc lá điện tử đều chứa nicotine, chất gây nghiện cao trong thuốc lá. Nicotine đặc biệt có hại cho những người trẻ tuổi. Bộ não con người tiếp tục phát triển cho đến khoảng 25 tuổi. Sử dụng các sản phẩm có nicotine dưới 25 tuổi có thể gây hại cho phần não chịu trách nhiệm về trí nhớ, sự chú ý và học tập.

Theo nghiên cứu của Đại học UC San Francisco, thuốc lá điện tử chứa nicotine, chất gây nghiện rất hại cho não, nhất là nhóm người trẻ tuổi não đang phát triển. Nếu thanh thiếu niên dùng vaping thì nguy cơ ảnh ưởng tới sức khỏe và não bộ rất cao do chứa các hạt siêu mịn, kể cả hạt kim loại nặng... làm tăng viêm nhiễm và dẫn đến bệnh tim và phổi. Đáng tiếc, nhận thức về thuốc lá điện tử của nhóm người trẻ tuổi lại lệch lạc, coi là an toàn, chỉ có nước hoặc hơi mà không biết còn có cả nicotine và phụ gia tạo hương vị độc hại.

Hút thuốc lá điện tử nguy hại như thuốc lá truyền thống

- Nguy cơ phơi nhiễm độc thứ cấp second-hand và third-hand: Mọi người đều biết hệ lụy sức khỏe nếu hút và hít phải khói thuốc lá. Ngay cả tàn tích của khói thuốc còn lưu lại trên các bề mặt khác nhau cũng có thể gây nguy hiểm cho con người, kể cả những người không hút thuốc nên khi khói thuốc đã tan, nguy cơ sức khỏe do các chất có hại trong khói bám lên các bề mặt, vật dụng trong phòng... vẫn còn.

Y học gọi đây là hiệu ứng “third-hand”, một dạng hít phải khói thuốc lá bị động. Ví dụ, các chất gây hại trong khói thuốc như nicotine, hạt kim loại, vẫn có thể bám vào quần áo, đồ gỗ, thảm, màn cửa, các bức tường cũng như ở tóc và da con người. Kết quả một nghiên cứu tại Mỹ đã tìm thấy 31 hóa chất độc hại có trong hơi thuốc lá điện tử. Trong số này có acrolein, một chất kích thích mắt và hô hấp nghiêm trọng và formaldehyd, một chất gây ung thư rất tiềm ẩn.

Mối nguy hiểm từ hương vị: Theo thống kê có hơn 7.000 loại thuốc lá điện tử có hương vị hiện đang được bán trên thị trường. GS Prue Talbot, ở Đại học California (Mỹ) đã nghiên cứu phát hiện thấy độc tính tế bào của 36 chất lỏng tạo hương vị trong thuốc lá điện tử có độc tính cao. Hương vị gây ngộ độc tế bào, nhất là Cinnamon Ceylon, chứa hóa chất gọi là cinnamaldehyd, mang hương vị quế nhưng lại gây ho và đau họng.

FDA và CDC khuyến cáo mọi người nên tránh xa thuốc lá điện tử

Theo nghiên cứu của ĐH Harvard (Mỹ), các chất tạo hương vị phổ biến được tìm thấy trong chất lỏng thuốc lá điện tử gây ra sự tích tụ sẹo vĩnh viễn và hủy hoại phổi. Những hóa chất tạo hương vị độc hại như 2,3-pentanedione và diacetyl, phá hủy có hệ thống phổi, đặc biệt là đường dẫn khí nhỏ, gây viêm tiểu phế quản hay phổi bỏng ngô.

- Mối nguy hiểm do pin phát nổ: Theo Cơ quan quản lý Thược-Dược phẩm Mỹ (FDA), đã có tới 134 báo cáo về pin thuốc lá điện tử quá nóng, bắt lửa hoặc phát nổ mà không có dấu hiệu nhận biết nên nhiều người bị thương nặng. Một điếu thuốc lá điện tử được thiết kế gồm một ống ngậm, hoặc hộp mực, một bộ làm nóng, pin sạc và mạch điện. Khi hút thuốc, pin sẽ cấp điện cho thiết bị để đun nóng chất nicotin và làm nó bay hơi giúp người dùng hút vào miệng như điếu thuốc lá thông thường.

- Chất lỏng điện tử rất độc nếu nuốt phải, đặc biệt là ở trẻ nhỏ: Theo Hệ thống kiểm soát ngộ độc California, số lượng cuộc gọi cấp cứu liên quan đến thuốc lá điện tử đã tăng từ 19 ca năm 2012 lên 243 vào năm 2014. Hơn 60% cuộc gọi này liên quan đến ngộ độc nicotine ở trẻ dưới 5 tuổi. Các nhà nghiên cứu của Đại học California đã tìm thấy bằng chứng, hút thuốc lá điện tử gia tăng chứng lo âu, trầm cảm và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác. Những người dùng thuốc lá điện tử mắc các chứng bệnh trên cao gấp 3 lần so với những người không dùng thuốc lá điện tử.

Do E-cigarette độc hại không kém gì thuốc lá điếu truyền thống, cả FDA lẫn CDC đều khuyến cáo mọi người nên tránh xa thuốc lá điện tử.

Khắc Nam (Dịch)