Căng thẳng Mỹ-Iran: Chuyện chưa kể

Công khai lý do

Trao đổi với giới truyền thông tại Nhà Trắng ngày 9/1, Tổng thống Donald Trump nói: "Chúng tôi đã bắt được một con quái vật và loại bỏ kẻ đó, điều này lẽ ra phải diễn ra từ lâu rồi. Chúng tôi làm vậy là vì họ đang muốn cho nổ tung đại sứ quán của chúng ta".

Theo hãng tin Reuters, đây là lần đầu tiên ông Trump công bố lý do cụ thể khiến Mỹ thực hiện cuộc không kích tiêu diệt tướng Soleimani hôm 3/1/. Trước đó, chính quyền Washington chỉ thông báo cuộc tấn công tướng Iran là hành động mang tính tự vệ.

Ngoài ra, ông Trump cho biết Mỹ cũng tiến hành cuộc không kích trên để trả đũa cuộc tấn công bằng rocket của lực lượng dân quân do Iran hậu thuẫn nhằm vào một căn cứ ở Iraq khiến một nhân viên dân sự Mỹ thiệt mạng vào cuối năm 2019.

Các quan chức Mỹ tin rằng, tướng Soleimani - Chỉ huy đội đặc nhiệm Quds của lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), đóng vai trò quan trọng trong vụ tấn công hồi tháng 12/2019.

Clip Iran phóng tên lửa vào căn cứ Mỹ

Lý do tiếp theo mà Tổng thống Mỹ đưa ra đó là việc tướng Soleimani muốn biến các cuộc biểu tình của những người ủng hộ lực lượng dân quân do Iran hậu thuẫn bên ngoài Đại sứ quán Mỹ tại Baghdad trở nên bạo lực hơn.

"Đó là một âm mưu có tổ chức. Và các bạn biết ai là kẻ đứng sau. Kẻ đó giờ không còn trên đời nữa. Được chứ? Kẻ đó đã nghĩ tới nhiều thứ ngoài đại sứ quán Mỹ", ông Trump nói thêm.

Khi được hỏi về thông tin của ông Trump đưa ra về âm mưu nổ tung đại sứ quán Mỹ tại Baghdad, một quan chức quốc phòng cấp cao giấu tên nói với Reuters rằng chính ông Soleimani đã dàn xếp các cuộc biểu tình bên ngoài đại sứ quán và xác nhận đã có âm mưu cho nổ tung đại sứ quán.

Quan chức trên từ chối cung cấp thêm chi tiết về những thông tin mà phía tình báo Mỹ nắm được và báo cáo với chính quyền ông Trump.

Khoảnh khắc quyết định

Cùng ngày, tờ New York Times dẫn lời nhiều quan chức đương nhiệm và cựu quan chức Mỹ, cùng quân nhân Mỹ và Iraq, để kể về những diễn biến ngay trước và sau khi Iran phóng tên lửa tấn công căn cứ Iraq có lính Mỹ đồn trú ngày 8/1.

Cụ thể, sau vụ không kích ngày 3/1 làm chỉ huy đặc nhiệm Qassem Soleimani của Iran thiệt mạng, giới chức Mỹ đã dự đoán về một cuộc tấn công báo thù từ phía Iran.

Các vệ tinh do thám Mỹ được điều động theo dõi mọi cử động của những giàn phóng tên lửa Iran trong khi Cơ quan An ninh quốc gia (NSA) cũng nghe lén được những cuộc trao đổi của giới lãnh đạo quân sự Iran, ám chỉ khả năng sẽ tấn công trả đũa vào ngày 7/1.

Căn cứ Al Asad gần Baghdad (Iraq) là nơi mà nhiều nguồn tin tình báo cho là có khả năng bị tấn công, trong đó có một cảnh báo nói hàng trăm tay súng của nhóm dân quân Kataib Hezbollah được Iran hậu thuẫn có thể tấn công trực diện vào căn cứ này.

Cho đến sáng 7/1, giới tình báo Mỹ vẫn chưa có đủ thông tin để về việc đáp trả của Iran. Tuy nhiên, đến 14h, một tin nhắn khẩn từ các cơ quan tình báo Mỹ nói rằng, Iran sẽ tấn công lính Mỹ trong vài giờ nữa.

Tổng thống Trump và các quan chức Mỹ trong Phòng tình huống ở Nhà Trắng ngày 7/1

Phó tổng thống Mike Pence và Cố vấn an ninh quốc gia Robert O’Brien tức tốc đến Phòng tình huống ở Nhà Trắng và bàn bạc trước với các quan chức an ninh khác. Trong khi đó, Tổng thống Trump còn đang trong cuộc họp với Thủ tướng Mitsotakis và sau đó mới bước vào Phòng tình huống.

Đến khoảng 17h30, Lầu Năm Góc phát hiện có 16 tên lửa tầm ngắn và tầm trung Fateh-110 cùng Shahab phóng từ 3 địa điểm ở Iran. Nhiều quả đánh trúng căn cứ Al Asad nhưng chỉ gây thiệt hại nhẹ, gồm một trực thăng Black Hawk, một máy bay không người lái trinh sát, một phần tháp kiểm soát không lưu và vài hangar không có máy bay.

Vài phút sau, loạt tên lửa thứ hai bắn trúng căn cứ không quân ở Erbil, miền bắc Iraq, nơi hàng trăm lính Mỹ và liên quân đồn trú. Cả hai vụ tấn công không gây thiệt hại về nhân mạng.

Sau khi tình hình tạm lắng, Tổng thống Trump và Phó Tổng thống gọi điện cho giới lãnh đạo đảng Cộng hòa và Dân chủ ở quốc hội. Một số người khuyên can Tổng thống Trump kiếm chế và cân nhắc trong việc đáp trả.

Các cố vấn soạn thảo và chỉnh sửa bài phát biểu của Tổng thống Trump nói rằng, Mỹ đã chuẩn bị mọi thứ nhưng Tehran dường như đang xuống nước và điều đó tốt cho tất cả các bên liên quan và cả thế giới

Thái Bảo