Căng thẳng cuộc đua chế tạo xe tăng thế hệ 4 trên thế giới

Hiện tại chỉ có 3 xe tăng thế hệ 4 đang được sản xuất trên thế giới, nổi bật là T-14 Armata của Nga. Mặc dù vậy ngay từ trước khi bắt đầu cuộc xung đột Ukraine, Moskva đã gặp nhiều vấn đề khi triển khai dự án.

Theo thống kê cho tới lúc này mới chỉ có 20 - 25 chiếc T-14 xuất xưởng. Nga đang phải tập trung vào việc sản xuất các thiết bị quân sự phổ biến đó là xe tăng T-90 thay vì tiếp tục phát triển Armata, do vậy triển vọng của chiếc MBT trên chưa có gì đảm bảo.

Quân đội Nhật Bản cũng thúc đẩy quá trình phát triển xe tăng thế hệ 4, họ đã có chiếc Type 10 được đưa vào sản xuất hàng loạt cách đây gần 10 năm nhưng mới chỉ có hơn 100 xe xuất xưởng, chủ yếu bởi giá thành đắt đỏ.

K2 Black Panther của Hàn Quốc cũng được phân loại là chiến xa thế hệ 4 và hiện đã có 260 chiếc được sản xuất. Con số này sẽ tăng mạnh trong những năm tới khi Ba Lan vừa ký hợp đồng mua 1.000 chiếc K2.

Ngoài ra 8 mẫu MBT thế hệ 4 khác đang được phát triển trên khắp thế giới. Một số đã thu được tiến bộ trong quá trình nghiên cứu, số khác vẫn chưa bắt kịp. Bên cạnh đó, nhiều nước sẽ nâng cấp xe tăng thế hệ 3 lên cấp độ tiếp theo.

Đầu tiên là M2020 - xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ 4 của Triều Tiên, mặc dù vậy chưa có thông tin xác thực về nó, nhiều khả năng đây chỉ "đòn nghi binh" của Bình Nhưỡng.

Pháp đang song song nâng cấp xe tăng chiến đấu chủ lực Leclerc lên cấp độ XLR, và tham gia dự án Hệ thống chiến đấu mặt đất chủ đạo hợp tác với Đức và Ý. Theo kế hoạch, vào năm 2035, các xe tăng thế hệ mới sẽ được đưa vào sử dụng.

Cũng phải đặc biệt chú ý tới xe tăng M1 AbramsX vừa được Mỹ giới thiệu, nó được tuyên bố sẽ mạnh hơn đáng kể so với phiên bản M1A2 SEPv3 (M1A2C) hiện nay.

Quân đội Hoàng gia Anh vẫn đặt trọn niềm tin vào những chiếc Challenger của mình, dự kiến phiên bản nâng cấp Challenger 3 sẽ ra chính thức mắt vào khoảng năm 2027.

Các chuyên gia cho rằng xe tăng Challenger 3 sẽ có tháp pháo mới với phần thân được cải tiến, pháo chính nòng xoắn L30A1 120 mm sẽ được thay thế bằng pháo nòng trơn Rheinmetall L55A1 120 mm tiêu chuẩn NATO.

Đầu tàu của châu Âu - Lục quân Đức đã chọn xe tăng thế hệ 4 của mình là KF51 Panther, chiếc MBT này chính thức ra mắt vào năm 2022 và hiện đang được phát triển thêm với các thử nghiệm nâng cao.

Ngoài ra Thổ Nhĩ Kỳ trong năm 2023 sẽ nhận được xe tăng chiến đấu chủ lực nội địa thế hệ 4. Đó là chiếc Altay - một dự án được chờ đợi từ lâu của Ankara, dựa trên nguyên mẫu K2 Black Panther của Hàn Quốc.

Ban đầu Ankara dự định tiến hành sản xuất Altay trong năm 2023 hoặc 2024, nhưng gần đây họ thông báo rằng năm 2025 mới là thời điểm dây chuyền sản xuất hàng loạt khởi động.

FMBT hay Arjun là xe tăng thế hệ 3 phục vụ trong Quân đội Ấn Độ. Tuy nhiên đến năm 2025, New Delhi có kế hoạch nâng cấp nó lên tiêu chuẩn thế hệ 4 bằng những công nghệ vay mượn từ nước ngoài.

Cuối cùng, vào giữa tháng 10/2022, truyền hình nhà nước Trung Quốc thông báo rằng quân đội nước này sẽ sớm giới thiệu xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ thứ tư.

Hiện chưa có thông tin cụ thể về phương tiện chiến đấu này, giới phân tích dự đoán nó sẽ sử dụng tháp pháo không người điều khiển tương tự T-14 Armata và tích hợp nhiều hệ thống điện tử tối tân, phục vụ cho việc lấy mạng chiến trường làm trung tâm.