Cẩn trọng với tiền lì xì độc, lạ

Dịch vụ đổi tiền mới nở rộ trên mạng xã hội

Theo khuyến cáo từ phía ngân hàng, người dân nên cân nhắc bởi có nhiều loại tiền lì xì chỉ có giá trị lưu niệm chứ không có giá trị lưu hành.

* Nở rộ dịch vụ đổi tiền

Lì xì cho người thân bằng tiền mới đã trở thành thói quen của nhiều người, trong khi không phải ai cũng dễ dàng đổi được tiền mới tại ngân hàng. Từ nhu cầu này, dịch vụ đổi tiền có thu phí hình thành và hoạt động khá rầm rộ vào dịp Tết Nguyên đán hằng năm.

Như mọi năm, năm nay dịch vụ đổi tiền mới ở chợ Tân Hiệp (TP.Biên Hòa) cũng diễn ra khá sôi động, với mức chênh lệch tiền đổi là 10-15% trên tổng số tiền giao dịch. Nhiều điểm còn công khai treo biển đổi tiền mới, kể cả đô la Mỹ (USD). Một điểm đổi tiền ở chợ Tân Hiệp cho biết, 1 tờ mệnh giá 2 USD được bán với giá 60-700 ngàn đồng (tùy theo số lượng mua, năm phát hành), trong khi theo tỷ giá quy định chỉ tương đương khoảng 47 ngàn đồng.

Tại các huyện, người dân thường liên hệ các tiệm vàng khi có nhu cầu đổi tiền mới. Chủ một tiệm vàng tại chợ Đông Hòa (huyện Trảng Bom) cho biết, phí đổi tiền mới là 10% trên tổng số tiền giao dịch. Như vậy, nếu đổi 2 triệu đồng tiền mới thì khách hàng phải mất 200 ngàn đồng tiền phí. Cũng theo chủ tiệm vàng này, tùy vào nhu cầu lượng tiền mới có đủ cung ứng hay không mà mức phí có thể cao hơn, nhất là vào những ngày giáp Tết.

Năm nay, ngoài điểm đổi tiền mới ở các chợ, tiệm vàng để hưởng chênh lệch, còn có dịch vụ đổi tiền trên mạng hoạt động khá “rầm rộ”. Chỉ cần vào Google gõ “dịch vụ đổi tiền lì xì” đã có gần 700 ngàn kết quả thông tin về dịch vụ này. Khách hàng chỉ cần nhắn tin qua mạng hoặc điện thoại là được chuyển tiền về tận nhà với mức phí từ 8-20% (tùy vào mệnh giá tiền cần đổi).

* Tiền thật - giá trị ảo?

Ngoài dịch vụ đổi tiền mới, tiền lẻ mệnh giá thấp, dịch vụ “rao bán” tiền lì xì trên mạng gần đây cũng sôi động không kém với đủ loại tiền của nhiều nước. Người bán cho biết, tiền chủ yếu được xách tay từ nước ngoài về, giá bán các tờ tiền thường cao gấp nhiều lần so với mệnh giá thực tế.

Tờ tiền có số seri trùng với năm sinh được rao bán trên mạng xã hội với giá cao gấp nhiều lần giá trị thực

Trong vai một người có nhu cầu đổi tiền lì xì, phóng viên Báo Đồng Nai liên lạc với một chủ shop đổi tiền online và được quảng cáo: “Chỗ em loại tiền nào cũng có, đặc biệt năm nay còn có tờ tiền 2 USD và tiền xu có in hình con chuột - con giáp của năm”.

Theo quảng cáo của một tài khoản Facebook làm dịch vụ đổi tiền mới, bộ tiền 180 quốc gia được rao bán hơn 11 triệu đồng. Riêng tờ 2 USD hình chuột mạ vàng, giá khoảng 300 ngàn đồng/tờ. Đặc biệt, những tờ có số seri đẹp (tứ quý 6, tứ quý 8, lộc phát 6868…) được “hét” tới 2,6 triệu đồng/tờ.

Lý giải cho việc bán giá cao, một chủ shop đổi tiền online giải thích giá trị của tiền lì xì được tính bằng ý nghĩa của hình ảnh in trên tiền (chứ không phải giá trị thực tế). Ví dụ: tờ tiền của Maldives có in hình ảnh chiếc thuyền được người bán quảng cáo có ý nghĩa thuận buồm xuôi gió; tờ tiền của Costa Rica in hình một buổi họp chợ thì xem như lời chúc mua may, bán đắt; các tờ tiền có in hình con giáp của năm thì có ý nghĩa cầu chúc sự may mắn trong năm mới…

Dù giá bán tiền lì xì trên mạng xã hội khá cao nhưng liệu đây có phải là tiền thật hay không thì không có cơ sở kiểm định. Trao đổi về vấn đề này, ông Phạm Quốc Bảo, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai cho rằng, người dân nên cân nhắc kỹ trước khi mua tiền, nếu mua với mục đích làm quà tặng, sưu tầm thì không có vấn đề gì nhưng nếu nhầm tiền giả mà dùng để giao dịch, mua bán là hành vi phạm pháp. Riêng tiền USD có hình chuột mạ vàng không do Chính phủ Mỹ phát hành nên không có giá trị lưu hành và không thể giao dịch tại các điểm được phép giao dịch ngoại tệ.

Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai, ngân hàng luôn bảo đảm cung ứng, điều hòa tiền mặt thông suốt, đủ cơ cấu, nhất là tiền mệnh giá nhỏ. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đồng Nai đã yêu cầu cán bộ, nhân viên các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh không được tiếp tay, cung cấp các loại tiền mới cho những đầu mối kinh doanh đổi tiền lẻ mới để hưởng chênh lệch bên ngoài, nếu vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định.

Kim Liễu