Cần triển khai hiệu quả việc cấp thị thực điện tử cho khách du lịch quốc tế
Nghị quyết về thực hiện thí điểm cấp thị thực điện tử (e-visa) cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam vừa được Quốc hội chính thức thông qua. Theo đó, nước ta sẽ triển khai e-visa trong hai năm, bắt đầu từ ngày 1-2-2017. Đây được xem là bước đi đột phá nhằm nâng cao sức cạnh tranh cho du lịch nước nhà thời gian tới.
“Cú huých” cho ngành du lịch
Ngày 14-10-2015, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 36a/NQ-CP về chủ trương xây dựng Chính phủ điện tử, trong đó có đề cập việc xây dựng và triển khai cấp thị thực điện tử cho người nước ngoài vào Việt Nam. Đây cũng là nội dung đã được Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh và chỉ đạo thực hiện tại Hội nghị toàn quốc về phát triển du lịch vào tháng 8-2016. Có thể thấy, việc áp dụng cấp e-visa là chính sách thể hiện quyết tâm cao của Chính phủ trong cải cách thủ tục hành chính, phù hợp chủ trương ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan nhà nước giai đoạn 2016-2020.
Thị thực điện tử được hiểu là loại thị thực (visa) do cơ quan quản lý xuất nhập cảnh cấp cho người nước ngoài có nhu cầu nhập cảnh Việt Nam. Theo đó, toàn bộ quá trình từ nộp hồ sơ, xem xét thẩm định tới thông báo kết quả về việc cấp thị thực đều được thực hiện bằng phương tiện điện tử. Thời gian cấp quy định trong ba ngày. Thời hạn có hiệu lực là 30 ngày và có giá trị nhập cảnh một lần. Người nước ngoài được giải quyết cấp thị thực sẽ được cung cấp mã khóa để truy cập cổng thông tin điện tử của cơ quan có thẩm quyền cấp thị thực để nhận kết quả, thanh toán lệ phí thực qua tài khoản ngân hàng và tự in thị thực điện tử. Như vậy, việc cấp e-visa sẽ không cần sự có mặt trực tiếp của người xin cấp thị thực. Quy định mới này không những giúp giảm dần thủ tục hành chính, mà còn giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, bảo đảm sự công khai, minh bạch trong quá trình cấp thị thực.
Bên cạnh đó, nếu như trước đây, người nước ngoài muốn xin thị thực Việt Nam phải có bảo lãnh hay thư mời thì giờ đây, thực hiện thí điểm cấp thị thực điện tử đã bỏ qua thủ tục này. Việc xóa bỏ gần như hoàn toàn các nút thắt cơ bản trong quá trình cấp thị thực thông qua hệ thống e-visa mang đến nhiều kỳ vọng cho ngành du lịch Việt Nam trong việc thu hút khách quốc tế, nhất là ở những thị trường chưa được miễn visa, hay với những đối tượng người nước ngoài khó có điều kiện liên hệ với các cơ quan, tổ chức, cá nhân tại Việt Nam để làm thủ tục mời và bảo lãnh theo quy định trước đây.
Theo Tổng Cục trưởng Du lịch Nguyễn Văn Tuấn, việc đơn giản hóa chính sách visa, trong đó có áp dụng visa điện tử là xu hướng phổ biến của thế giới. Vì thế, việc triển khai e-visa tại Việt Nam là hướng đi đúng và hết sức phù hợp trong quá trình nước ta đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Thực hiện thị thực điện tử có ưu điểm nhanh do không cần giấy tờ, thủ tục lại đơn giản, thuận tiện. Hệ thống quản lý minh bạch, cập nhật cả về tài chính và thông tin giúp giảm bớt tiêu cực, phiền nhiễu gây ảnh hưởng đến hình ảnh điểm đến; vừa có giá trị thu hút khách du lịch, mặt khác cũng thúc đẩy những cơ hội đầu tư, hợp tác kinh tế tại Việt Nam. Bên cạnh đó, thị thực điện tử cũng tạo ra sự thuận lợi với thông tin tương thích, phù hợp nhiều mục đích sử dụng, dễ chia sẻ giữa các cơ quan liên quan trong những trường hợp cần thiết.
Thời gian tới, Tổng cục Du lịch sẽ tận dụng mọi cơ hội để truyền thông diện rộng tới các thị trường khách quốc tế về vấn đề thực hiện e-visa. Cụ thể, sẽ thông báo qua các phương tiện truyền thông báo chí, mạng xã hội, các đại sứ quán nước ngoài, các công ty lữ hành quốc tế trong nước và ngoài nước… Tổng Giám đốc Công ty Du lịch APT Travel Nguyễn Hồng Đài cho rằng: Việc triển khai e-visa chắc chắn sẽ kích cầu khách du lịch quốc tế. Bởi thực tế lâu nay, điều khiến du khách phiền toái nhiều khi không phải vấn đề lệ phí làm visa mà là các thủ tục phức tạp, nhiều khâu, từ cơ quan này đến cơ quan kia. Triển khai thị thực điện tử sẽ giúp rút ngắn được các công đoạn, đem đến sự thoải mái và hào hứng cho du khách.
Chính sách visa vẫn chưa thông thoáng
Tính đến ngày 1-2-2017 thì chỉ còn khoảng hai tháng để Việt Nam hoàn thiện công tác chuẩn bị cho việc triển khai thị thực điện tử. Trong khi đó, nước ta mới có 31 trong số 60 cửa khẩu quốc tế đường bộ và cảng biển kết nối được đường truyền điện tử. Vì thế, công tác tuyên truyền, tập huấn, bảo đảm các trang thiết bị, hệ thống kỹ thuật cần được thực hiện đồng bộ, quyết liệt. Bên cạnh đó, công tác an ninh, quốc phòng tại các cửa khẩu cũng cần được thực hiện kỹ lưỡng, cẩn thận. Ông Lê Công Năng, đại diện Công ty Viettrantour cho rằng, để nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện e-visa, và giúp du khách đến Việt Nam có tâm thế thoải mái, không bị căng thẳng khi giải quyết thủ tục liên quan thị thực, các đơn vị chức năng cần tăng cường thêm cửa tại các cửa khẩu quốc tế Việt Nam nhằm đẩy nhanh tốc độ làm thủ tục thông quan cho du khách, tránh tình trạng tắc nghẽn, chờ đợi lâu. Bởi áp dụng e-visa bao giờ cũng kéo theo lượng khách đăng ký tăng nhiều lần so với thị thực thông thường. Các hãng hàng không quốc gia và quốc tế cần được tuyên truyền về thủ tục e-visa để hướng dẫn trước cho hành khách các thủ tục cần thiết, giúp đẩy nhanh thời gian làm thủ tục nhập cảnh.
Thực tế e-visa đã được ứng dụng thành công ở nhiều quốc gia trên thế giới. Năm 1996, Ô-xtrây-li-a là quốc gia đầu tiên triển khai thị thực điện tử và sau đó là hàng loạt nước đều muốn nhanh chóng nâng cao sức cạnh tranh du lịch: A-rập Xê-út, Ác-mê-ni-a, Cam-pu-chia, Xri Lan-ca, Mi-an-ma, Thổ Nhĩ Kỳ... Theo báo cáo năm 2014 của Hội đồng Du lịch và Lữ hành thế giới (WTTC), Việt Nam có tiềm năng nâng số lượng khách du lịch từ 8 đến 18% nếu tạo thuận lợi cho việc cấp thị thực. Do đó, với chính sách e-visa, Việt Nam hoàn toàn có cơ sở để tin vào bước phát triển nhảy vọt trong thời gian tới.
Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, để tạo điều kiện cho du lịch phát triển, đây không thể coi là giải pháp thay thế cho chính sách miễn visa hoàn toàn ở các thị trường trọng điểm. Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình nhận định: “Việc cấp visa điện tử là công cụ giúp du khách tiếp cận dễ dàng hơn và giúp thu hút khách du lịch từ những nước chưa được miễn visa vào Việt Nam. Mặc dù vậy, lượng khách đến nước ta vẫn có những đối tượng không phù hợp với visa điện tử, như những vị khách không quen sử dụng mạng hay những khách chỉ thích cấp visa giấy. Vì thế, sức hút từ e-visa không thể bằng giải pháp miễn visa để thu hút khách du lịch”. Thêm nữa, ngay cả khi Việt Nam áp dụng visa điện tử thì mức độ cạnh tranh và thuận lợi của ngành du lịch cũng chưa thể so sánh với những nước lúc nào cũng mở rộng cửa đón khách như: Thái-lan (miễn visa cho 58 nước), Ma-lai-xi-a (miễn visa cho 158 nước), Phi-li-pin (miễn visa cho 168 nước), In-đô-nê-xi-a (miễn visa cho 169 nước)… Do đó, ngành du lịch Việt vẫn kỳ vọng chính sách visa của Việt Nam cần được tiếp tục nới rộng, thông thoáng hơn.
Cấp thị thực điện tử được áp dụng đối với công dân của nước có đủ các điều kiện sau: có quan hệ ngoại giao với Việt Nam; phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của Việt Nam trong từng thời kỳ; không làm phương hại đến quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội của Việt Nam. Chính phủ quyết định danh sách các nước có công dân được thí điểm cấp thị thực điện tử; danh sách các cửa khẩu cho phép người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử. Người nước ngoài được cấp thị thực điện tử phải có hộ chiếu và không thuộc các trường hợp chưa cho nhập cảnh quy định tại Điều 21 của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam…
(Nguồn: Nghị quyết về thực hiện thí điểm cấp thị thực điện tử cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam)