Cần thiết miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp

Chính sách miễn, giảm thuế SDĐNN là giải pháp có tác động lớn, quan trọng góp phần thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp. Ảnh: ST

Không làm giảm thu ngân sách

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự thảo Nghị quyết về miễn thuế SDĐNN tại phiên họp Quốc hội sáng 25/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nêu rõ: Quá trình 20 năm thực hiện chính sách miễn, giảm thuế SDĐNN cho thấy, tổng số thuế SDĐNN miễn, giảm giai đoạn 2003-2010 trung bình khoảng 3.268,5 tỷ đồng/năm; giai đoạn từ 2011-2016 trung bình khoảng 6.308,3 tỷ đồng/năm; giai đoạn 2017-2018 và dự kiến đến hết năm 2020 khoảng 7.438,5 tỷ đồng/năm.

Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế SDĐNN với nội dung: Kéo dài thời gian miễn thuế SDĐNN theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/NQ12 ngày 24/11/2010 về miễn, giảm thuế SDĐNN và Nghị quyết số 28/2016/NQ14 ngày 11/11/2016 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 55/2010/QH12 đến hết ngày 31/12/2025.

Việc ban hành dưới hình thức Nghị quyết của Quốc hội để tiếp tục thực hiện miễn thuế SDĐNN trong thời hạn 5 năm (từ 1/1/2021 đến hết 31/12/2025) là phù hợp vì đây chỉ là thực hiện miễn thuế cho thời gian nhất định.

Chính sách miễn, giảm thuế SDĐNN là giải pháp có tác động lớn, quan trọng góp phần thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong từng thời kỳ; góp phần hỗ trợ trực tiếp người nông dân, khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, nông dân, nông thôn; góp phần khuyến khích tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại hóa, cải thiện, nâng cao đời sống nông dân.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh: “Việc tiếp tục miễn thuế SDĐNN đến hết năm 2025 sẽ không làm giảm thu ngân sách nhà nước do đây là chính sách đang được thực hiện trên thực tế. Với số thuế sử dụng đất nông nghiệp được miễn khoảng 7.500 tỷ đồng/năm sẽ tiếp tục là hình thức hỗ trợ trực tiếp cho tổ chức, cá nhân sản xuất nông nghiệp, là nguồn tài chính quan trọng đầu tư trực tiếp cho khu vực nông nghiệp, nông thôn để góp phần đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại hóa".

Liên quan tới vấn đề này, đại biểu Đặng Hoài Tân (Bình Định) cũng cho rằng, để tháo gỡ bớt thách thức, thu hút nhiều DN đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp, đồng thời để nông dân bám ruộng vườn, trong thời gian tới Đảng, Quốc hội, Nhà nước cần tiếp tục quan tâm có nhiều chủ trương, chính sách hơn nữa để đầu tư cho nông nghiệp. “Chủ trương kéo dài thời gian miễn thuế SDĐNN là một chính sách đúng đắn, thiết thực và phù hợp với lòng dân”, đại biểu Đặng Hoài Tân nói.

Ở góc độ cơ quan thẩm tra, trình bày Báo cáo thẩm tra về dự án Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế SDĐNN, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, việc ban hành chính sách miễn thuế SDĐNN giai đoạn 2021-2025 là cần thiết nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, giảm bớt khó khăn cho người nông dân, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển, khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp.

Phải đảm bảo sự minh bạch

Dù đồng tình với việc tiếp tục miễn thuế SDĐNN, song Chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải cũng lưu ý, có ý kiến cho rằng, việc thực hiện miễn thuế SDĐNN trên thực tế còn một số tác động thiếu tích cực khi không tạo động lực thúc đẩy đối với nhiều đối tượng là tổ chức, cá nhân trong việc canh tác, sản xuất trên diện tích đất được giao, gây nên tình trạng hoang hóa, lãng phí nguồn lực đất đai. Do đó, đề nghị cần bổ sung các quy định chặt chẽ hơn trong dự thảo Nghị quyết để chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thực sự có tác động đến việc nâng cao hiệu quả sử dụng đất, hạn chế việc bỏ hoang hóa ruộng đất, tránh lãng phí nguồn lực đất đai.

Lo ngại nếu tiếp tục cho kéo dài chính sách sẽ không thể giải quyết dứt điểm vấn đề vi phạm sử dụng đất, làm giảm hiệu quả sử dụng đất, đại biểu Trần Thị Hoa Ry (Bạc Liêu) đề nghị trong Nghị quyết mới cần nhấn mạnh vấn đề này để đảm bảo công tác quản lý, sử dụng đất có hiệu quả.

Đưa ra góc nhìn khác, đại biểu Nguyễn Hồng Vân (Phú Yên) lại đề nghị kéo dài thời gian miễn thuế đến hết ngày 31/12/2030, tức là 10 năm, để vừa đảm bảo tính ổn định nhưng vẫn thể hiện tính nhất quán về chủ trương, chính sách của Đảng đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Một số ý kiến cho rằng, trong triển khai miễn thuế SDĐNN, phải xem xét kỹ lưỡng, công khai, minh bạch, nâng cao kết quả, hiệu quả quả sử dụng đất, hạn chế việc bỏ hoang hóa ruộng đất.

Giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nêu rõ, chủ trương của Đảng, Nhà nước là thúc đẩy phát triển nông nghiệp, nông thôn và tái cơ cấu nông nghiệp. Về đất hoang hóa, tất cả đất nông nghiệp hoang hóa do nhiều nguyên nhân khác nhau chứ không riêng gì nguyên nhân do chính sách miễn thuế SDĐNN. Việc xử lý đất hoang hóa phải xử lý theo Luật Đất đai.

Có ý kiến cho rằng nên ra Nghị quyết mới để thay thế Nghị quyết số 55/2010/NQ12 ngày 24/11/2010 về miễn, giảm thuế SDĐNN và Nghị quyết số 28/2016/NQ14 ngày 11/11/2016 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 55/2010/QH12 hoặc có thể kéo dài việc thực hiện 2 Nghị quyết trên đến ngày 31/12/2030, nghĩa là thêm 10 năm. “Việc này chúng tôi đã phối hợp với Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội và các cơ quan khác của Quốc hội nghiên cứu để báo cáo đại biểu Quốc hội. Về phía cơ quan soạn thảo, chúng tôi thấy rằng việc kéo dài 5 năm phù hợp với khoản 2, điều 15 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, do vậy đề xuất là kéo dài 5 năm”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.

Thanh Nguyễn