Cần sớm xem xét tư cách thành viên cho người thừa kế vốn góp tại HTX Bình Minh

Thành lập năm 1972, Xí nghiệp Cơ khí Bình Minh tiền thân là HTX Cơ khí Bình Minh, chủ yếu sản xuất quả Rulô phục vụ cho các nhà máy xay xát trong cả nước. Ngày 14/4/1987, cụ Phạm Cao Vượng (ông nội anh Đức) được điều chuyển từ HTX Trần Phú về làm Chủ nhiệm HTX Bình Minh theo Quyết định số 88/QĐ-LHX.

Năm 1990, UBND tỉnh Thái Bình ban hành Quyết định số 39/QĐ-UB ngày 16/2/1992, quyết định HTX Bình Minh chính thức được chuyển đổi thành Xí nghiệp Cơ khí Bình Minh trực thuộc UBND thị xã Thái Bình (nay là UBND TP Thái Bình). Ngày 10/1/1990, UBND thị xã Thái Bình ban hành Quyết định số 10/QĐ-UB về việc thành lập và bổ nhiệm ông Phạm Cao Vượng làm Giám đốc Xí nghiệp Cơ khí Bình Minh.

Thời điểm đó, HTX Bình Minh đứng trước nhiều khó khăn và thử thách mới. Cụ Vượng đã bán tài sản, vay mượn tiền từ gia đình và bạn bè để đóng góp tài chính vào HTX Bình Minh nhằm duy trì trả lương cho người lao động và ổn định sản xuất kinh doanh. Đến tháng 11/2002, cụ Vượng lâm bệnh rồi qua đời. Ngày 26/12/2002, UBND thành phố Thái Bình ban hành Quyết định 420/QĐ-UB công nhận ông Phạm Cao Việt (con trai cụ Vượng và là bố anh Đức- PV) làm Giám đốc HTX Bình Minh.

Trụ sở HTX Bình Minh

Năm 2004, UBND thành phố Thái Bình cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh HTX đối với HTX Bình Minh. Giấy chứng nhận xác nhận ông Việt nằm trong danh sách quản trị HTX và làm Giám đốc.

Ông Phạm Cao Việt, Giám đốc HTX Bình Minh tiếp tục đầu tư tài chính và công sức giúp HTX Bình Minh phát triển và trở thành một trong những doanh nghiệp sản xuất cơ khí đầu ngành của thành phố Thái Bình. Ngày 12/3/2019, ông Việt lâm bệnh nặng và đột ngột qua đời khiến cho HTX Bình Minh không có người “chèo lái”.

Sau khi ông Việt qua đời, gia đình ông đã họp thống nhất và lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế số 583/2109/VBTTPCDS, quyển số 02 TP/CC-SCC/HĐGD ngày 7/4/2019 tại Văn phòng công chứng Phạm Thiện.

Theo văn bản, con trai cả của ông Việt là anh Phạm Cao Đức được những người thân khác tặng toàn bộ di sản của ông Việt để lại. Anh Đức có quyền được tiến hành làm các thủ tục theo quy định của pháp luật tại các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, được lập và ký vào các giấy tờ liên quan để nhận phần vốn góp và kế thừa quyền, nghĩa vụ phát sinh từ việc góp vốn (nếu có).

Phụ lục hợp đồng ông Đào Mạnh Tùng, Phó Giám đốc HTX Bình Minh

Ngày 8/4/2019, anh Đức đã có thông báo gửi các cơ quan chức năng và HTX Bình Minh về việc anh là người thừa kế vốn góp và quyền, nghĩa vụ phát sinh từ việc góp vốn của ông Việt tại HTX Bình Minh. Điều này hoàn toàn đúng với Luật Hợp tác xã 2012, cụ thể tại Khoản 2 Điều 18 của Luật Hợp tác xã 2012 quy định việc trả lại, thừa kế vốn góp như sau: “Trường hợp thành viên là cá nhân chết thì người thừa kế nếu đáp ứng đủ điều kiện của Luật này và điều lệ, tự nguyện tham gia hợp tác xã thì trở thành thành viên và tiếp tục thực hiện các quyền, nghĩa vụ của thành viên; nếu không tham gia hợp tác xã thì được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật.”

Trong trường hợp này, anh Đức đáp ứng đủ các điều kiện để trở thành thành viên HTX Bình Minh cụ thể, anh Đức đã trên 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự, có góp vốn tại HTX Bình Minh (là thừa kế phần vốn góp hợp pháp của thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX- PV) và đã có văn bản mong muốn trở thành thành viên của HTX Bình Minh.

Nhưng hơn nửa năm trôi qua, nguyện vọng kế thừa và phát huy tâm huyết của ông nội cũng như bố của anh Đức trong việc cống hiến cho sự phát triển HTX Bình Minh và đảm bảo quyền lợi cho người lao động vẫn chưa được xem xét giải quyết.

Theo tìm hiểu của phóng viên, danh sách quản trị HTX theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh Hợp tác xã số 0807A00010 (đăng ký ngày 17/8/1998, thay đổi lần đầu ngày 21/8/2000 và thay đổi lần hai ngày 01/10/2004) chỉ có ông Việt làm giám đốc và bà Đỗ Thị Ngọ là Phó giám đốc.

Bà Ngọ đã nghỉ hưu và nhận đầy đủ chế độ từ HTX Bình Minh từ thời điểm đó. Đến nay, bà Ngọ cũng như gia đình không xin tham gia HTX Bình Minh nữa. Bà Ngọ hiện cũng đã qua đời được vài năm.

Khu vực sân HTX Bình Minh

Tính đến thời điểm này, những người có tên trong danh sách quản trị HTX Bình Minh cũng không còn ai. Hiện HTX Bình Minh không có người đủ tư cách pháp nhân để giải quyết quyền thừa kế và tư cách thành viên HTX của anh Phạm Cao Đức.

Trong khi chưa giải quyết xong vấn đề trên thì một số người lao động lại “vội vã” thúc đẩy việc tổ chức đại hội thành viên bất thường, gạt bỏ vai trò thừa kế của anh Đức. Thậm chí, có người còn ký và đóng dấu vào nhiều văn bản gửi đi các cơ quan chức năng, trong đó có văn bản đề nghị đại hội bất thường.

Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Cao Cường- Bí thư chi bộ HTX Bình Minh cho biết, việc Phó giám đốc HTX Bình Minh- Đào Mạnh Tùng ký và đóng dấu các báo cáo, tờ trình gửi đến nhiều cơ quan chức năng về việc đề nghị giải quyết cho đơn vị được tổ chức đại hội bất thường là không đúng với chức năng và nhiệm vụ được phân công. Đồng thời cũng không đúng với quy định của Luật Hợp tác xã 2012 bởi lẽ chỉ có thành viên HTX mới được đứng ra gửi văn bản đề nghị đại hội bất thường, tuy có chức danh là Phó Giám đốc nhưng ông Tùng lại không phải là thành viên của HTX Bình Minh (không chứng minh được vốn góp vào HTX- PV).

Cũng theo ông Cường, ông Tùng chỉ là người lao động và được ông Việt ký hợp đồng ngắn hạn do căn cứ vào kế hoạch sản xuất kinh doanh của HTX Bình Minh. Hợp đồng sẽ được ký gia hạn theo phụ lục hợp đồng lao động từng năm.

Còn ông Bùi Kỳ Lân- Chủ tịch công đoàn HTX Bình Minh cũng đã từng xác nhận với báo chí, chức danh của ông Tùng chỉ là do ông Việt “phong” để giúp việc cho Giám đốc.

Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hợp tác xã Bình Minh

Ông Cường cho biết thêm, một số người lao động từng “nhăm nhe” tổ chức đại hội thành viên nhiệm kỳ 2019 - 2024 nhưng đã bị dừng bởi không đúng với quy định của pháp luật cũng như Văn bản hướng dẫn số 184/HD-PKT ngày 21/6/2019 của Phòng kinh tế - UBND thành phố Thái Bình. Cụ thể, đánh giá kết quả kinh doanh của nhiệm kỳ trước thông qua báo cáo tài chính có kiểm toán độc lập khi quyết toán năm 2018, nộp báo cáo tài chính quý I và II năm 2019 cho đại hội làm tài liệu tham khảo.

Ngoài ra phải thành lập ban tổ chức đại hội thành viên trong đó ban tổ chức đại hội thành viên HTX xây dựng kế hoạch tổ chức lại HTX, thành lập các nhóm và phân công nhiệm vụ cho các nhóm thành viên để thực hiện kiểm kê, đánh giá toàn bộ tài sản, vốn quỹ, công nợ của HTX, xác định vốn góp của các thành viên, xác định tài sản được chia, tài sản không chia của HTX. Đặc biệt là phải kiểm kê đánh giá tài sản, làm rõ nguồn gốc hình thành, giá trị nguyên thủy, giá trị còn lại theo thực tế tại thời điểm kiểm kê. Kiểm kê, đánh giá toàn bộ vốn, quỹ, vật tư, sản phẩm hàng hóa thuộc vốn lưu động, phân loại nợ.

“Một điểm quan trọng nhất trong việc tổ chức đại hội thành viên là điều kiện trở thành thành viên hội đồng quản trị, ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên, giám đốc (tổng giám đốc) HTX phải là thành viên HTX. Trong khi hiện nay tại HTX Bình Minh chủ yếu chỉ là người lao động chứ không ai chứng minh được mình là xã viên góp vốn. Ngay bản thân tôi cũng chỉ là người lao động chứ không phải thành viên HTX”, ông Cường nói.

Một đơn vị hoạt động theo Luật Hợp tác xã 2012 nhưng lại đang gặp “khó” trong việc ổn định lại bộ máy tổ chức do hiện chưa ai chứng minh được là thành viên hợp tác xã. Vậy thành viên HTX Bình Minh thực tế hiện nay còn lại những ai?

Quang Minh - Ngọc Anh