Cần nghị quyết chuyên đề phát triển dịch vụ cảng biển

Quảng Ninh có 250km bờ biển với trên 6.000km2 mặt biển, nhiều cảng nước sâu ít bồi lắng. Với vị trí nằm trong khu vực hợp tác “hai hành lang, một vành đai kinh tế”, là cửa ngõ kết nối ASEAN với Trung Quốc, các tuyến vận tải biển kết nối quốc tế... đã tạo những thuận lợi để Quảng Ninh phát huy thế mạnh cảng biển.

Hiện trên địa bàn tỉnh có 14 bến cảng, 9 bến thủy nội địa, 16 điểm kiểm tra hàng hóa xuất khẩu được đầu tư đồng bộ về trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho việc kiểm soát hàng hóa xuất khẩu. Trong đó có 6 cụm cảng đi kèm với sự đồng bộ về cơ sở hạ tầng, dịch vụ sau cảng được Chính phủ phê duyệt danh mục phân loại thuộc nhóm I, là cảng biển đặc biệt quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của cả nước hoặc liên vùng, có vai trò là cảng cửa ngõ hoặc cảng trung chuyển quốc tế...

Với hệ thống cảng và cảng biển hiện tại, tuyến đường biển của Quảng Ninh đang đảm nhận khoảng 8,3% khối lượng vận chuyển hàng hóa và 11,3% khối lượng vận chuyển hành khách, chiếm 40,5% tổng lượng hàng hóa thông qua các cảng biển khu vực phía Bắc. Đặc biệt Quảng Ninh có cụm cảng nước sâu Hòn Gai - Cái Lân, Cửa Ông với năng lực tiếp nhận tàu từ 70.000-80.000 tấn vào làm hàng; có cảng khách quốc tế Hòn Gai được đầu tư xây dựng chuẩn bị hoàn thành có thể tiếp nhận được tàu vận chuyển khoảng 6.500 khách; có cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu có thể tiếp nhận khoảng 2.000 tàu du lịch đang được vận hành theo mô hình “một điểm đến nhiều tiện ích”. Hiện nay, khu Tiền Phong - Đầm Nhà Mạc (TX Quảng Yên) đang được nghiên cứu đầu tư để xây dựng thành tổ hợp cảng biển và khu công nghiệp với hệ thống cảng gồm 10 bến cho tàu 50.000 tấn, dịch vụ logistic trên diện tích hơn 1.000ha…

Tiềm năng, lợi thế và điều kiện cơ sở hạ tầng là vậy nhưng năng lực cạnh tranh của các cảng biển Quảng Ninh còn rất hạn chế, sự đóng góp của lĩnh vực này đối với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh chưa cao. Vì sao kinh tế cảng biển Quảng Ninh chưa phát huy hiệu quả? Nguyên nhân đã được các chuyên gia phân tích, chỉ rõ như: Dịch vụ hậu cần sau cảng, logistic quá non yếu, hiện mới chỉ dừng lại ở việc làm đại lý tàu biển, dịch vụ lai dắt hỗ trợ, cung ứng một số dịch vụ đơn giản. Trong khi các dịch vụ đòi hỏi công nghệ cao như sửa chữa, bảo dưỡng tàu, lặn ngầm khảo sát thân vỏ và siêu âm kiểm tra hàng hóa thay vì phải mở khóa niêm phong container đều phải nhờ vào dịch vụ từ Hải Phòng. Thêm nữa, các đơn vị khai thác quản lý cảng còn chưa thực sự quan tâm đến hệ thống luồng lạch, nâng cấp, cải tạo cảng bến...

Trong xu thế vận tải đường biển của các hãng tàu biển trên thế giới hiện nay “đóng tàu to, vượt biển lớn”, Quảng Ninh cần sử dụng ưu thế là cảng nước sâu, luồng lạch thông thoáng để đẩy mạnh quảng bá, thu hút nguồn hàng như thế nào, để dịch vụ cảng biển thực sự là một thế mạnh phát triển mới của Quảng Ninh sau 2020?

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV cũng xác định mục tiêu đến năm 2020 trở thành tỉnh có cơ cấu kinh tế dịch vụ - công nghiệp, trong đó lĩnh vực dịch vụ cảng biển sẽ có những đóng góp hết sức quan trọng trong thực hiện mục tiêu đặt ra. Vì vậy, việc ban hành Nghị quyết chuyên đề về phát triển kinh tế dịch vụ cảng biển là rất cần thiết để có sự chỉ đạo tập trung hơn, quyết liệt hơn nhằm khai thác được lợi thế, tiềm năng, xây dựng thế mạnh phát triển của dịch vụ Quảng Ninh.

Tại cuộc giao ban Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh tuần qua, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Long đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành tham mưu xây dựng Đề án phát triển kinh tế dịch vụ cảng biển tỉnh Quảng Ninh để trình Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét ban hành Nghị quyết chuyên đề.

Thực tiễn phát triển đòi hỏi phải có những động lực mới và kinh tế dịch vụ cảng biển của Quảng Ninh sau 2020 sẽ có những đóng góp đột phá cho sự phát triển của tỉnh.

Ngọc Lan