Cần một 'cú hích' cho kinh tế đêm phát triển- Kỳ 2: Làm sao để 'thắp sáng' đêm?

Hơn 2 năm hoạt động, Đường sách Vũng Tàu đã trở thành “điểm hẹn văn hóa” cho nhiều người dân, du khách.

VẪN LÀ “BÀI TOÁN KHÓ”

Năm 2016, ông Trần Thanh Hải mở quán Cà phê acoustic Art Mio tại số 11, đường Lê Văn Tám, phường 1, TP.Vũng Tàu để thỏa niềm đam mê âm nhạc và tạo “điểm đến” cho những người cùng sở thích lui tới giao lưu. Ông chi hàng tỷ đồng mua sắm dàn âm thanh chuẩn và thiết kế sân khấu chuyên nghiệp, đồng thời thường xuyên sưu tầm bổ sung cho kho nhạc cụ thêm phong phú, đủ đầy. Thời điểm mới khai trương, Cà phê acoustic Art Mio duy trì lịch biểu diễn nhạc acoustic, giao lưu khán giả hàng đêm. Thế nhưng, lượng khách không đều, từ thứ Hai đến thứ Sáu không có khách du lịch, người dân địa phương lui tới quán ít, mức chi tiêu của khách lại thấp nên cân đối thu chi để duy trì hoạt động sân chơi mỗi ngày là bài toán khó. Ông Hải chia sẻ: Giá ly cà phê 20 ngàn đồng. Để tổ chức buổi diễn đủ đầy, đa dạng giọng ca, ông thuê từ 10 đến 12 ca sĩ, nhóm nhạc, nhạc công chơi piano, violon, saxophone về biểu diễn. Sức chứa tối đa của Café Art Mio 170 người. Khi có hoạt động biểu diễn sẽ phụ thu thêm 25 ngàn đồng/người. Nếu nâng lên nữa khách sẽ không vào. “Hiện nay, quán chỉ tổ chức biểu diễn vào các tối thứ Sáu, thứ Bảy, Chủ nhật hàng tuần. Sau khi trừ chi phí, mỗi tháng tôi phải bù lỗ 20 triệu đồng. Dù lỗ nhưng tôi vẫn duy trì Café Art Mio để thỏa niềm đam mê nghệ thuật và mong muốn duy trì tụ điểm giải trí lành mạnh cho người dân, du khách”, ông Hải cho hay.

Du lịch BR-VT cần nhiều không gian đi bộ, mua sắm về đêm. Trong ảnh: Du khách dạo chơi, mua sắm tại Chợ Du lịch Vũng Tàu. Ảnh: ĐĂNG KHOA

Tương tự, từ khi khai trương (tháng 7/2019) đến nay, La Bonita Beach Club (Bãi Sau) chưa bao giờ có lãi dù có đêm đón tới 260 khách đến vui chơi, ăn uống. Theo bà Đặng Thị Thu Hiền, quản lý La Bonita Beach Club, người nước ngoài lui tới nghe nhạc, nhâm nhi ly cocktail ngày càng nhiều, trong đó có những vị khách gần như đêm nào cũng có mặt. Từ chỉ tổ chức biểu diễn múa cột, saxophone, violon, xiếc, ảo thuật, ca nhạc từ tối thứ Sáu đến Chủ Nhật, hiện nay La Bonita Beach Club đã tăng thêm lịch biểu diễn vào một số ngày trong tuần theo chủ đề, có kèm quà tặng cho khách theo nhóm, theo giới. Bà Thu Hiền cho biết thêm: “Sân chơi của La Bonita Beach Club bước đầu đã đáp ứng nhu cầu hưởng thụ tinh thần của khách nước ngoài du lịch và đang sinh sống, làm việc tại Vũng Tàu nên xác định phải bù lỗ tối thiểu 1 năm chúng tôi vẫn duy trì và nghiên cứu thêm nhiều hoạt động mang lại sự mới mẻ cho khách”.

Bên cạnh đó, quy hoạch đô thị chưa đồng bộ, dịch vụ nằm xen kẽ trong khu dân cư gây xung đột với văn hóa, tập quán của cư dân; quy định hoạt động và ứng xử với dịch vụ đêm theo hướng đối tượng phải siết giờ giấc cũng là những trở ngại cho người tâm huyết đầu tư các dịch vụ diễn ra sau khi mặt trời lặn. Nhiều DN kinh doanh dịch vụ đêm cho biết, hiện quy chế quản lý karaoke, vũ trường của tỉnh vừa ban hành trong tháng 8/2019 quy định karaoke, vũ trường không được hoạt động sau 24 giờ, nhưng có những hôm giờ đó khách vẫn muốn vui chơi khiến họ rất khó xử.

CẦN ỨNG XỬ PHÙ HỢP

Theo các DN, chuyên gia kinh tế, nền kinh tế sau ánh mặt trời lặn không đơn thuần chỉ có chợ đêm, phố đi bộ, quán bar, vũ trường, tụ điểm âm nhạc, nghệ thuật mà còn nhiều dịch vụ khác như vận tải, thương mại, tài chính… Các dịch vụ này đóng góp lớn cho nền kinh tế không chỉ ở doanh thu, thu thuế mà còn thể hiện sức sống mạnh mẽ của một đô thị phát triển. Do đó, muốn phát triển cần có chiến lược, đề xuất chính sách để có kinh tế về đêm bền vững, phù hợp với nhiều đối tượng, lứa tuổi, tín ngưỡng, văn hóa khác nhau. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có khung pháp lý rõ ràng, quy hoạch khu vực, cơ chế kích thích đầu tư, cái nhìn cởi mở cho phát triển dịch vụ đêm, DN mạnh ai nấy làm chính là rào cản khiến kinh tế đêm còn bỏ ngỏ và chưa khai thác được hết thế mạnh.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có chỉ đạo yêu cầu các bộ, ngành, địa phương chủ động nghiên cứu chính sách kinh tế ban đêm. Động thái này lập tức nhận được sự ủng hộ của nhiều chuyên gia, DN trong ngành du lịch. BR-VT cũng đang nỗ lực mở cửa đêm để níu chân khách du lịch. Ông Hoàng Vũ Thảnh, Phó Chủ tịch UBND TP.Vũng Tàu cho biết, nhằm mang đến đa dạng không gian cho du khách và người dân giải trí về đêm, thành phố đã phê duyệt đề án thắp sáng Bãi Sau, dự kiến sẽ triển khai trong năm 2020. Bên cạnh đó, thực hiện chủ trương của Văn phòng Chính phủ yêu cầu các địa phương chủ động nghiên cứu chính sách thúc đẩy kinh tế ban đêm, thành phố cũng đang trình UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 đường Thùy Vân-Bãi Sau. Theo đó, các không gian vui chơi, giải trí, ẩm thực, phố đi bộ phục vụ du lịch đêm được tập trung về đây theo từng phân khu phù hợp như: vũ trường, quán bar, karaoke gây tiếng ồn sẽ bố trí phía biển để tách khỏi khu dân cư và các cơ sở lưu trú; giải tỏa các công trình che chắn biển để mở rộng tầm nhìn ra biển, giữ lại công trình kiến trúc phù hợp; làm quảng trường, phố đi bộ, bãi đậu xe ngầm… Ở Bãi Trước, ngoài đường sách, Vũng Tàu cũng quy hoạch phố đi bộ ban đêm gồm hai đường Trưng Trắc - Trưng Nhị kết nối khu ăn đêm Đồ Chiểu thẳng ra tam giác bãi Trước. “Chính quyền thành phố cũng khuyến khích DN đầu tư, chăm chút thêm nhiều dịch vụ đêm đáp ứng nhiều hơn nhu cầu của du khách”, ông Thảnh nói.

Dịch vụ đêm ở các nước chủ yếu thiên về giải trí, thư giãn, dạo phố, ăn uống, mua sắm. Chẳng hạn, nếu đến du lịch Thái Lan, bất kể thủ đô Bangkok hay các tỉnh lỵ như Pattaya, Chiang mai, Chiang rai… đều dễ thấy ban đêm náo nhiệt gấp nhiều lần ban ngày với hàng loạt phố đi bộ, chợ đêm, hàng ăn, biểu diễn nghệ thuật truyền thống, ca nhạc hiện đại, massage, thời trang, bán quà lưu niệm… Du khách khắp thế giới đổ về tản bộ, mua sắm, thưởng thức ẩm thực nườm nượp, cảm tưởng như không có ban đêm. BR-VT hiện nay hoàn toàn thiếu không gian này. Bên cạnh đó, lễ hội, sự kiện định kỳ đủ sức thu hút du khách cũng chưa có. Hàng năm, BR-VT đều có khai hội văn hóa-du lịch vào dịp đầu năm mới. Thế nhưng địa điểm tổ chức diễn ra tại TP.Bà Rịa, không thuận tiện cho khách du lịch thưởng thức. Nếu xác định sự kiện cho du lịch nên đưa về TP.Vũng Tàu hoặc các huyện có thế mạnh du lịch.

(Ông Phạm Bá Phúc, Giám đốc Công ty CP Du lịch-Thương mại DIC, quản lý cụm khách sạn Cap Saint Jacques-DIC Star và KDL Biển DIC)

-----------

Trong các đô thị biển của Việt Nam, BR-VT có bề dày hình thành và phát triển du lịch sớm nhất. Thế nhưng trải qua thời gian dài, BR-VT dường như “đứng lại” để các địa phương như: Nha Trang, Phú Quốc, Đà Nẵng, Hạ Long… đi sau nhưng phát triển “tưng bừng” hơn. Gần đây, BR-VT đã nỗ lực đưa ra nhiều giải pháp tập trung cho mũi nhọn kinh tế du lịch với Nghị quyết phát triển du lịch chất lượng cao, thu hút đầu tư có chọn lọc, khuyến khích đầu tư dịch vụ mới lạ… Nhìn chung, môi trường du lịch có cải thiện, văn minh, dịch vụ nhiều hơn, tuy nhiên Bãi Trước, Bãi Sau vẫn rất vắng vẻ, trầm lắng, nhất là về đêm. Bãi Sau từ mũi Nghinh Phong đổ về KDL Vũng Tàu - Paradise có địa thế giống Rio de Janeiro (Brazil) với tượng Chúa Kitô được xếp vào Top kỷ lục thế giới, một bên núi cao, một bên biển xanh và con đường dốc thoai thoải chạy dài. Brazil đang tổ chức chợ đêm, những lễ hội hóa trang sắc màu, phóng khoáng đậm chất biển tại Rio de Janeiro và luôn tấp nập du khách quanh năm. Bãi Trước đã có Đường sách làm điểm nhấn, Bãi Sau nên tổ chức chợ đêm - phố đi bộ chạy dài từ dốc Nghinh Phong đến ngã ba Hoàng Hoa Thám-Thùy Vân. Bên cạnh đó, chính quyền cần khuyến khích DN bằng cơ chế, chính sách hỗ trợ, quy hoạch địa điểm đầu tư dịch vụ đêm rõ ràng, đảm bảo an toàn, an ninh, “nới” phần đang siết về khung thời gian hoạt động dịch vụ đêm và những thủ tục không đáng để kích thích DN tham gia đầu tư vào mảng kinh doanh đêm.

(Ông Huỳnh Văn Sơn, Chủ tịch HĐQT Công ty Du lịch Ngôi Sao Biển, chủ đầu tư chuỗi chợ đêm ở Phú Quốc, Đà Nẵng, TP.Hồ Chí Minh, Đường sách Vũng Tàu)

Theo ông Trịnh Hàng, Giám đốc Sở Du lịch, cũng như nhiều tỉnh, thành khác trên cả nước, mảng kinh tế đêm tại BR-VT đã manh nha nhiều năm qua nhưng chủ yếu thiên về vui chơi, cà phê, giải khát, ẩm thực và thường bị giới hạn về khung thời gian hoạt động, chủ yếu kết thúc tầm 22 giờ và trễ nhất là 24 giờ. Trong khi sau khung giờ trên, ở nhiều nước phát triển du lịch như: Thái Lan, Indonesia, Singapore, Anh, Mỹ… các khu chợ đêm, phố mua sắm vẫn xôm tụ, sầm uất. “Trong thẩm quyền, Sở Du lịch luôn khuyến khích các địa phương, DN ở những địa bàn có chuỗi cơ sở lưu trú du lịch dồi dào mạnh dạn đầu tư các dịch vụ sau 18 giờ để tăng thêm chất sản phẩm, kéo du khách lưu lại lâu hơn”, ông Trịnh Hàng nói.

Về phía cơ quan quản lý, kiểm tra dịch vụ văn hóa, ông Hồ Thành Hưng, Chánh Thanh tra Sở VH-TT cũng cho hay, lâu nay qua công tác thanh kiểm tra ở các tụ điểm văn hóa karaoke, vũ trường… thi thoảng phát hiện một số lỗi như mở nhạc lớn gây ồn ào sau 22 giờ, vi phạm bản quyền tác giả, tổ chức biểu diễn mà không thông báo với cơ quan chức năng. “Tuy nhiên, sắp tới khi xây dựng kế hoạch thanh kiểm tra các tụ điểm kinh doanh giải trí, văn hóa đột xuất và thường kỳ, chúng tôi cũng sẽ tham mưu theo hướng lấy trọng tâm là đối tượng thụ hưởng và tạo điều kiện cho dịch vụ về đêm hoạt động đúng nghĩa, an toàn”, ông Hưng nói.

Bài, ảnh: ĐĂNG KHOA