Cần làm rõ tang vật vi phạm về điện ảnh!
Trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp (DN), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa góp ý vào Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo.
Theo VCCI, về cơ bản, các quy định tại Dự thảo khá cụ thể, chi tiết, thống nhất với các văn bản pháp luật liên quan về các hành vi vi phạm trong lĩnh vực văn hóa, quảng cáo. Tuy nhiên, một số hành vi vi phạm có tính chất tương tự nhưng lại có khung phạt tiền khác nhau, trong khi đó, về nguyên tắc, các hành vi vi phạm có tính chất tương tự thì phải có chung khung phạt tiền.
Cụ thể như cùng là hành vi không nộp lưu chiểu nhưng hai hành vi “không nộp lưu chiểu bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu” và “không nộp lưu chiểu phim” lại thuộc hai khung phạt tiền khác nhau.
Hay hành vi “không thông báo bằng văn bản về nội dung chương trình biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang đến cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nơi biểu diễn, trình diễn theo quy định” có tính chất tương tự đối với hành vi “không thông báo bằng văn bản về nội dung chương trình thi người đẹp, người mẫu đến cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nơi tổ chức thi theo quy định” đều có tính chất là vi phạm thủ tục không thông báo cho cơ quan có thẩm quyền về nội dung hoạt động…
Bên cạnh đó, VCCI cho rằng, trong Dự thảo có một số hành vi có tính chất chồng lấn nhưng ở hai khung xử phạt khác nhau, có thể dẫn tới việc một hành vi vi phạm hành chính có thể áp dụng hai khung phạt tiền, sẽ tạo ra sự tùy nghi trong thực hiện và gây khó khăn trên thực tế.
Ví dụ như hành vi “trích ghép, thêm âm thanh, hình ảnh có nội dung vi phạm các quy định của pháp luật vào bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu đã được phép lưu hành” cũng được xem là hành vi “thêm, bớt hình ảnh hoặc âm thanh làm thay đổi nội dung bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu đã được phép lưu hành”.
Hành vi “biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang sau 12 giờ đêm đến 8 giờ sáng mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép” đã nằm trong hành vi “biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang mà không có giấy phép”…
Để đảm bảo tính thống nhất và minh bạch, VCCI đề nghị rà soát lại toàn bộ Dự thảo để loại trừ các bất cập này.
Theo quy định tại mục 1 chương II Dự thảo về các hành vi vi phạm về điện ảnh, một số hành vi vi phạm sẽ bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là “Buộc tiêu hủy tang vật vi phạm”.
Ví dụ, sản xuất phim có nội dung khiêu dâm, kích động bạo lực, truyền bá tệ nạn xã hội, hủy hoại môi trường sinh thái, không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa Việt Nam; Bán, cho thuê hoặc phát hành phim khi chưa được phép phổ biến.
Tuy nhiên, với các hành vi vi phạm trên thì tang vật vi phạm bị tiêu hủy là gì (bộ phim hay là chất liệu/phương tiện lưu trữ bộ phim)? Trên thực tế, việc xác định tang vật vi phạm và tiêu hủy tang vật đối với các hành vi vi phạm về điện ảnh đang có nhiều ý kiến khác nhau.
Cuối năm 2019, bộ phim “Ròm” bị xử phạt và buộc phải tiêu hủy tang vật vi phạm vì hành vi tham gia liên hoan phim quốc tế mà chưa được cấp phép.
Theo quan điểm của cơ quan quản lý, tang vật vi phạm được xác định trong trường hợp này là bản phim đi dự liên hoan phim quốc tế mà chưa được cấp phép chứ không phải là tiêu hủy bộ phim đó, những bản phim lưu hành nội bộ, trình ra Hội đồng xét duyệt thì không bị tiêu hủy.
Tương tự như trường hợp bộ phim “Ròm”, với hành vi bán, cho thuê hoặc phát hành phim khi chưa được phép phổ biến, thì tang vật vi phạm có được hiểu là bản phim đã bán, cho thuê hoặc phát hành hay không? Còn bản thân bộ phim đó sẽ không bị tiêu hủy và sẽ được bán, cho thuê hoặc phát hành nếu trải qua quy trình cấp phép theo quy định?
“Việc xác định tang vật vi phạm và tiêu hủy trong trường hợp này là chưa thực sự phù hợp và ít ý nghĩa, bởi vì đây là hành vi vi phạm về việc lưu hành bộ phim khi chưa được phép – vi phạm về mặt thủ tục, cơ quan quản lý đã xử phạt hành vi này là đủ, còn biện pháp tiêu hủy phiên bản lưu hành ra bên ngoài không có mấy ý nghĩa khi bản thân bộ phim vẫn tồn tại và việc lưu hành đã diễn ra rồi. Do đó, việc áp dụng biện pháp tiêu hủy tang vật vi là chưa hợp lý”, VCCI góp ý.
Vì vậy, VCCI đề nghị Ban soạn thảo quy định rõ tang vật vi phạm đối với các hành vi vi phạm về điện ảnh là gì.
Bên cạnh đó, VCCI cho rằng, việc xử phạt một số hành vi vi phạm chưa hơp lý. Ví dụ, Dự thảo quy định xử phạt đối với hành vi “treo, đặt, dán, vẽ quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ trên cột điện, trụ điện, cột tín hiệu giao thông và cây xanh nơi công cộng” đối với người treo, đặt, dán, vẽ quảng cáo các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ và người có sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ quảng cáo.
VCCI cho rằng, việc xử phạt đối với người có sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ quảng cáo dường như chưa thật sự hợp lý, vì trong nhiều trường hợp họ không thể biết và/hoặc không thể kiểm soát được các tờ quảng cáo sẽ được treo, đặt, dán ở các nơi bị cấm. Vì vậy, cần bỏ quy định xử phạt này.