Cần làm rõ nguyên nhân khiến 300ha nghêu chết

Nghêu của HTX Tiến Thành chết trắng. Ảnh: TRẦN TUẤN

Trong khi đó, ở địa phương này có hơn 150ha nuôi tôm công nghiệp xả thải trực tiếp ra biển mà chưa qua xử lý khiến người dân, người nuôi nghêu lẫn chính quyền đều đặt ra lo ngại.

Nghêu chết nhiều chưa từng có

Những ngày giữa tháng 6 này, Hợp tác xã (HTX) nuôi nghêu Tiến Thành và Tổ hợp tác nuôi nghêu Hai Thủ ở xã Long Hòa đang thu hoạch vớt vát 1 vụ nuôi thất bát do nghêu chết hàng loạt. Ông Phạm Văn Trường - Giám đốc HTX nuôi nghêu Tiến Thành - cho biết, vào vụ thu hoạch năm nay, nghêu của HTX phát hiện chết trắng bãi trên diện tích nuôi 200ha, ước tính thiệt hại hơn 50% sản lượng.

Theo ông Trường, bình thường với vốn đầu tư 5 tỉ đồng, sẽ thu hoạch được 500 tấn nghêu, thu về 10 tỉ đồng. “Năm nay không có lãi rồi. 318 xã viên, trong đó hơn 50% là hộ nghèo, cận nghèo của HTX chúng tôi sẽ có 1 năm khó khăn thêm rồi” - ông Trường nói.

Ông Huỳnh Văn Hoàn - Tổ trưởng Tổ hợp tác nuôi nghêu Hai Thủ - cho biết, nếu nghêu không chết, dự kiến sản lượng thu hoạch năm nay của tổ là 250 tấn trên diện tích nuôi 100ha. Thế nhưng, vụ này chỉ thu hoạch được gần 100 tấn. Tính ra, thiệt hại hơn 3,3 tỉ đồng. Tình trạng nghêu chết khiến 40 hộ nghèo, cận nghèo trong tổng số 107 thành viên sẽ thêm khó khăn hơn vì không có lợi nhuận để chia.

Ông Nguyễn Văn Nguyên (ngụ ấp Hai Thủ) là xã viên có 30 cổ phiếu tại HTX Tiến Thành và 15 cổ phiếu tại Tổ hợp tác Hai Thủ buồn bã, nói: “Năm ngoái trúng lớn, tôi được chia lợi nhuận ở cả HTX và Tổ hợp tác đến 45 triệu đồng. Năm nay, dù chưa kết thúc vụ thu hoạch, nhưng qua thông tin của chủ nhiệm thì nghêu chết quá nhiều, sẽ không có lợi nhuận để chia nên rất xót, rất hụt hẫng”.

Nghi vấn do xả thải từ nuôi tôm công nghiệp

Theo ông Nguyễn Văn Nguyên - Phó Bí thư chi bộ ấp Hai Thủ, tình trạng nuôi tôm công nghiệp phát triển ồ ạt trong mấy năm gần đây nhưng hầu hết không có hồ lắng xử lý, mà xả thải trực tiếp ra biển có thể là nguyên nhân khiến nghêu chết.

“Nước thải đó có màu xanh đậm, hôi và ngứa dữ lắm” - ông Nguyên nói. Chỉ riêng ấp Hai Thủ có 315 hộ dân thì đến 90% số hộ nuôi tôm. Trong đó, 98 hộ nuôi tôm công nghiệp.

Ông Phạm Văn Trường - Giám đốc HTX Tiến Thành - khẳng định: “Vừa rồi đã có kết luận của cơ quan chuyên môn sau khi lấy mẫu nghêu chết, mẫu đất, mẫu nước phân tích. Kết quả, nghêu chết do nhiễm vi khuẩn ảnh hưởng đến gan, tụy. Mà loại vi khuẩn này có nhiều trong các ao tôm nuôi công nghiệp. Do vậy, chúng tôi cho rằng, nguyên nhân chính khiến nghêu chết có thể do ảnh hưởng từ xả thải của nuôi tôm công nghiệp chưa qua xử lý”.

Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Nguyễn Thanh Thưởng - Phó Chủ tịch UBND xã Long Hòa - cho biết, năm nay, xảy ra tình trạng nghêu chết ở HTX Tiến Thành và Tổ hợp tác Hai Thủ với mức độ từ 50 - 70%, gây thiệt hại sản lượng hơn 500 tấn. Toàn xã hiện có 1.600ha nuôi trồng thủy sản, trong đó có 320ha nuôi tôm công nghiệp nhưng có hơn 50% diện tích nuôi tôm công nghiệp không xử lý mà xả thải trực tiếp ra biển.

Việc xả thải không qua xử lý, theo ông Thưởng, xảy ra chủ yếu ở các hồ nuôi có diện tích nhỏ, không còn diện tích làm hồ lắng. “Không khẳng định 100%, nhưng việc nghi vấn nghêu chết do ảnh hưởng từ việc xả thải của nuôi tôm công nghiệp không qua xử lý là có cơ sở. Bởi vừa rồi, qua lấy mẫu nghêu chết phân tích thì có vi khuẩn vibrio, mà vi khuẩn này gây bệnh trong con tôm thẻ chân trắng. Khi tôm bị bệnh, một số hộ không có hồ xử lý mà thải trực tiếp ra nên có thể đã phát tán ra môi trường bên ngoài” - ông Thưởng nói.

Ông Huỳnh Quốc Vũ - Chủ tịch UBND xã Long Hòa - cho rằng, chưa có kết luận khẳng định nghêu chết là do ô nhiễm từ nước thải chưa qua xử lý của các hồ nuôi tôm công nghiệp trên địa bàn. Tuy nhiên, lo ngại này cũng đã được đặt ra.

Ngoài ra, cũng có thể do tác động từ việc khai thác cát khiến nước đục, ảnh hưởng môi trường sống của nghêu.

“Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nuôi tôm công nghiệp trong xã chấp hành tốt hơn việc xử lý nước thải trước khi thải ra ngoài đúng theo quy định về bảo vệ môi trường” - ông Vũ nói.

TRẦN TUẤN - TRẦN LƯU