Cần giải pháp dài hạn cho Bồng Miêu

Mặc dù công tác đẩy đuổi và truy quét được UBND tỉnh Quảng Nam chỉ đạo các cơ quan chức năng, chính quyền các địa phương thường xuyên tiến hành lập lại trật tự, tuy nhiên, vấn nạn này vẫn tồn tại trong suốt một thời gian dài mà chưa được giải quyết triệt để. Trong đó, khu vực mỏ vàng Bồng Miêu là một trong những điểm khai thác trái phép nóng nhất địa bàn Quảng Nam.

Liên tục tổ chức các đợt truy quét, song đâu vẫn vào đấy, nên cần có giải pháp mạnh tay hơn

Từ khi Công ty TNHH khai thác vàng Bồng Miêu lâm vào cảnh nợ thuế triền miên, dẫn đến việc chính quyền tỉnh Quảng Nam cho ngừng hoạt động khai khác mỏ vàng Bồng Miêu tại xã Tam Lãnh, huyện Phú Ninh (Quảng Nam), thì cũng là lúc vấn nạn khai thác vàng trái phép tại khu vực mỏ này diễn ra rầm rộ, suốt ngày đêm.

Lợi dụng việc chưa đóng cửa mỏ và chưa hoàn thổ mặt bằng, nhiều “vàng tặc” ngang nhiên vào khu vực mỏ vàng Bồng Miêu để mót quặng vàng; thậm chí nhiều người đã vào sâu trong các hầm vàng để khai thác bất chấp những nguy hiểm tiềm ẩn. Chính điều này dẫn đến nhiều rủi ro chết người.

Theo UBND huyện Phú Ninh, từ năm 2005 đến nay, riêng tại khu vực mỏ vàng Bồng Miêu xảy ra 13 vụ sụp hầm vàng, làm 23 người chết, 5 người bị thương. Các đối tượng khai thác vàng trái phép tranh giành địa bàn, chém giết lẫn nhau, cướp giật, vận chuyển, buôn bán trái phép cyanua, vật liệu nổ… gây mất an ninh trật tự trên địa bàn.

Trước tình trạng bất ổn này, chính quyền địa phương đã chỉ đạo các ngành chức năng thường xuyên ra quân truy quét để lập lại trật tự. Theo đó, cơ quan chức năng huyện Phú Ninh đã xử lý hàng trăm vụ vi phạm pháp luật liên quan đến khai thác vàng trái phép. Trong đó, có 6 vụ gây rối đông người, tạo ra các điểm nóng về bất ổn tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.

Chỉ trong năm 2017, Công an xã Tam Lãnh phối hợp với Đồn Công an Tam Lãnh, Công an huyện Phú Ninh, Công an tỉnh Quảng Nam tổ chức nhiều đợt truy quét, phát hiện và tiêu hủy rất nhiều phương tiện làm vàng như máy nổ, cối xay, máy bơm nước; đẩy đuổi hơn 400 lượt đối tượng khai thác vàng trái phép ra khỏi địa bàn.

Hay như mới đây, hơn 60 cán bộ chiến sĩ Công an huyện Phú Ninh phối hợp với UBND xã Tam Lãnh phân thành 6 tổ kiểm tra, xử lý tại khu vực Hố Gần, Đồi Sim, bãi số 6, 7, 8, 9, 10, 11, khu vực Nhà Thùng, Suối Tre, Thác Trắng, Hầm Lò, Núi Kẽm… Qua quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng đã phá hủy 10 máy nổ, 700m dây điện, 5.750m dây nước các loại, 22 lán trại, 3 cối đập, 3 cối xay, 1 máy nén khí…

Theo lãnh đạo UBND xã Tam Lãnh, công tác truy quét, đẩy đuổi các đối tượng khai thác vàng trái phép ra khỏi bãi vàng đã làm giảm thiểu việc mất an ninh trật tự. Song đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời, bởi diện tích mỏ vàng Bồng Miêu rộng lớn, chủ yếu là địa bàn rừng núi nên việc truy quét gặp rất nhiều khó khăn. Cùng với đó, lực lượng chức năng địa phương lại ít, không đủ để trải khắp các khu vực, mỗi đợt truy quét chỉ thực hiện được trong thời gian ngắn. Khi nhận thấy có động tĩnh về việc truy quét, các đối tượng nhanh chân trốn vào rừng sâu, đợi cơ quan chức năng rút.

Song song với công tác đẩy đuổi các đối tượng khai thác vàng trái phép, UBND xã Tam Lãnh, huyện Phú Ninh đã chỉ đạo tổ chức nhiều buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản cho người dân, tổ chức ký cam kết không vi phạm pháp luật trên lĩnh vực khoáng sản; phối hợp với các đơn vị tổ chức được 3 lớp đào tạo nghề, tạo việc làm cho hơn 100 lao động phu vàng trước đây để giúp các đối tượng khai thác vàng trái phép có công ăn việc làm ổn định, tránh trường hợp quay lại làm phu vàng...

Tại Kỳ họp thứ 6 HĐND tỉnh Quảng Nam khóa IX vừa qua, lãnh đạo tỉnh đã ra “tối hậu thư” yêu cầu địa phương và các ngành chức năng xử lý dứt điểm điểm nóng khai thác vàng trái phép nói trên, trong đó có việc xem xét dùng thuốc nổ để phá sập các đường hầm tại khu vực mỏ vàng Bồng Miêu do Công ty Vàng Bồng Miêu khai thác trước đây.

Theo Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Nam Huỳnh Khánh Toàn, Quảng Nam sẽ xem xét việc dùng thuốc nổ để phá sập hầm, sau khi công bố công khai các nội dung có liên quan. Quan điểm của UBND tỉnh Quảng Nam là đóng cửa mỏ vàng này và sẽ mời các ngành, địa phương liên quan để bàn giải pháp giải quyết căn cơ.

Bài và ảnh Chí Thiện