Cần công tâm, khách quan để sớm xử lý nghiêm minh, dứt điểm sự việc

Không những thế, còn bị tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp một cách vô lý khiến doanh nghiệp đã phải kêu cứu lên Thủ tướng mong được xem xét, xử lý nghiêm minh, dứt điểm.

Tiền đã trao sao cháo chưa múc?

Từ năm 2003 đến 2007, Công ty Thiên Phú thế chấp 490.765,1m2 đất dự án Hòa Lân để vay Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh Chợ Lớn (Agribank Chợ Lớn) số tiền mà tổng dư nợ sau quy đổi lên tới hơn 1.117 tỷ đồng. Công ty Thiên Phú đã dùng chính dự án Hòa Lân làm tài sản thế chấp nhưng sau đó không trả được nợ, phát sinh nợ xấu. Suốt 7 năm, từ năm 2008 đến 2015, Agribank Chợ Lớn đã liên tục đôn đốc, tạo điều kiện cho Công ty Thiên Phú tìm phương án trả nợ, chuyển nhượng hoặc tìm đối tác. Ngày 17-4-2015, Công ty Thiên Phú đã chủ động ký biên bản bàn giao dự án Khu dân cư Hòa Lân để Agribank Chợ Lớn được toàn quyền tiến hành bán đấu giá tài sản thế chấp để thu hồi nợ.

Công văn truyền đạt chỉ đạo của Phó thủ tướng Trương Hòa Bình.

Kết luận Thanh tra của Bộ Tư pháp.

Sau 12 lần thông báo bán đấu giá và giảm giá (đều có sự đồng ý bằng văn bản của Công ty Thiên Phú) nhưng không thành công vì do không có đơn vị nào tham gia hoặc không nộp tiền đặt cọc, đến phiên đấu giá thứ 13, được tổ chức tại trụ sở của Công ty Thiên Phú ngày 25-5-2017, với sự tham gia của Công ty Kim Oanh, món nợ của Công ty Thiên Phú mới có cơ sở để giải quyết qua kết quả bán đấu giá hợp pháp. Tại phiên đấu giá này, mức giá khởi điểm được đưa ra là 963 tỷ đồng, Công ty Kim Oanh đã trúng đấu giá tài sản với giá mua là 1.353 tỷ đồng, cao hơn 390 tỷ đồng so với giá khởi điểm. Ngày 1-7-2017, Công ty Kim Oanh đã cùng với Agribank Chợ Lớn, Công ty Cổ phần Đấu giá Nam Sài Gòn và Công ty Thiên Phú ký kết hợp đồng Mua bán tài sản bán đấu giá số 01-10/2017/HĐMBTSBĐG.

Đến nay, Công ty Kim Oanh đã hoàn tất thanh toán tổng số tiền gốc mua tài sản đấu giá là 1.353 tỷ đồng và tiền lãi chậm trả là hơn 97 tỷ đồng. Trong suốt quá trình bán đấu giá, Công ty Thiên Phú đã tự nguyện bàn giao tài sản, tham gia đầy đủ và không có ý kiến gì. Thế nhưng sau đó, bất ngờ Công ty Thiên Phú khiếu nại về việc tổ chức bán đấu giá một cách thiếu căn cứ đến Bộ Tư pháp.

Vòng vo đánh võng và hậu quả

Thanh tra Bộ Tư pháp đã vào cuộc và ngày 24-12-2018 có Kết luận số 62/KL-TTr, khẳng định: "Quá trình tổ chức bán đấu giá tài sản theo hợp đồng số 10/2015/HĐĐG, công ty đấu giá về cơ bản đã thực hiện trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật về bán đấu giá. Các nội dung tố cáo là không có cơ sở". Ngày 29-3-2019, Bộ Tư pháp có Báo cáo số 91/BC-BTP gửi Thủ tướng Chính phủ, tiếp tục khẳng định: "Việc thực hiện trình tự, thủ tục đấu giá của Công ty Cổ phần Đấu giá Nam Sài Gòn không có vi phạm pháp luật nghiêm trọng; hợp đồng chuyển nhượng đã được các bên ký kết; việc hủy hay tiếp tục thực hiện hợp đồng thuộc trách nhiệm của bên có tài sản (Agribank Chợ Lớn)".

Sau khi nghiên cứu báo cáo trên, ngày 14-5-2019, Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 4036/VPCP-V.I truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình: “Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm toàn diện đối với các nội dung Kết luận thanh tra số 62/KL-TTr ngày 24-12-2018 theo quy định của pháp luật”.

Trước đó, ngày 28-3-2019, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã có Công văn số 2568/NHNo báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vụ việc, khẳng định: “Trong suốt quá trình xử lý tài sản bảo đảm là dự án Khu dân cư Hòa Lân (từ năm 2015 đến 2017) Công ty Thiên Phú đều có sự đồng thuận bằng văn bản với Agribank Chợ Lớn và việc mua bán tài sản đấu giá cũng đã được công chứng theo đúng quy định của pháp luật. Do đó, Công ty Thiên Phú không có quyền đối với tài sản là dự án Khu dân cư Hòa Lân”.

Dự án Khu Dân cư Hòa Lân hiện chưa thể triển khai. Ảnh: Nguyễn Hùng.

Công văn của Ngân hàng Agribank.

Đúng sai đã rõ nhưng sự việc tiếp tục lại bị đánh võng bằng nhiều chiêu trò mới

Ngày 14-2-2019, Công ty Thiên Phú làm đơn đề nghị ngăn chặn đối với dự án Khu dân cư Hòa Lân gửi UBND tỉnh Bình Dương và các sở, ngành với lý do việc tổ chức bán đấu giá có sai phạm, bất chấp trước đó Thanh tra Bộ Tư pháp đã có kết luận rõ ràng, sau đó lại tái khẳng định trong Báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ như vừa nêu trên. Không dừng lại đó, Công ty Thiên Phú còn làm đơn khởi kiện ra TAND quận 7, TP Hồ Chí Minh. Ngày 27-2-2019, Tòa án Nhân dân (TAND) quận 7, TP Hồ Chí Minh đã thụ lý vụ án và ngày 15-3-2019 ra Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2019/QĐ-BPKCTT cấm dịch chuyển quyền về tài sản dưới mọi hình thức đối với tài sản là quyền sử dụng đất (QSDĐ) thuộc dự án Khu dân cư Hòa Lân.

Quyết định trên khiến cho Công ty Kim Oanh không thể tiếp tục triển khai dự án hơn 7 tháng nay. Vì vậy, Công ty Kim Oanh đã nhiều lần có đơn khiếu nại khẩn cấp gửi Chánh án TAND TP Hồ Chí Minh và các cơ quan chức năng, nêu rõ nội dung tòa án xác định yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn chưa đúng. Theo Công ty Kim Oanh, việc Công ty Thiên Phú yêu cầu khởi kiện với lý do hợp đồng mua bán tài sản đấu giá vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật và phải hủy kết quả bán đấu giá là không có cơ sở.

Tuy nhiên, tại Thông báo thụ lý số 20/2019/TB-TLVA, thẩm phán lại xác định đối tượng và quan hệ pháp luật tranh chấp là "Hợp đồng bán đấu giá" ngày 17-6-2015 là không đúng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn. Bởi vì, chỉ có 01 hợp đồng bán đấu giá tài sản là Hợp đồng bán đấu giá tài sản số 10/2015/ĐGNSG ngày 17-6-2015. Trong đơn khởi kiện, Công ty Thiên Phú hoàn toàn không đề cập yêu cầu đối với Hợp đồng bán đấu giá tài sản số 10/2015/ĐGNSG.

Mặt khác, nếu thẩm phán xác định đúng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ghi trong đơn là "Tranh chấp Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 01-10/2017/HDMBTSDG thì tranh chấp sẽ liên quan đến tài sản là QSDĐ tại dự án Hòa Lân thuộc tỉnh Bình Dương. Tại điểm c, khoản 1, điều 39 của Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định: "Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết". Như vậy, khu đất được bán đấu giá không ở quận 7 mà ở tỉnh Bình Dương, nên vụ án sẽ không thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND quận 7. Kế tiếp, theo đơn khởi kiện bổ sung của nguyên đơn ngày 10-3-2019, một lần nữa nguyên đơn xác định lại yêu cầu khởi kiện ban đầu là tuyên hủy "Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá" và yêu cầu bổ sung khởi kiện là: "Tranh chấp hợp đồng tín dụng". Tuy nhiên, theo Thông báo thụ lý (bổ sung), thẩm phán TAND quận 7 lại một lần nữa xác định đối tượng quan hệ pháp luật tranh chấp là "Hợp đồng bán đấu giá" ngày 17-6-2015 là không đúng với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Chính Ngân hàng Agribank trong báo cáo gửi Thủ tướng cũng nêu rõ: Việc Công ty Thiên Phú khởi kiện Agribank và TAND quận 7 ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm dịch chuyển quyền về tài sản dưới mọi hình thức là không đúng tinh thần của Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội, Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 19-7-2017 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 06/CT-NHNN ngày 20-7-2017 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về thí điểm xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bên trúng đấu giá là Công ty Kim Oanh cũng như quá trình thu hồi, xử lý nợ xấu của Agribank”.

Việc tòa án Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời số 01/2019/QĐ-BPKCTT "Cấm chuyển dịch quyền về tài sản đối với tài sản đang tranh chấp theo quy định tại Điều 121 của Bộ luật Tố tụng Dân sự" theo Công ty Kim Oanh cũng chưa đúng. Bởi vì, quan hệ tranh chấp là tranh chấp "Hợp đồng bán đấu giá" và "Hợp đồng tín dụng", hoàn toàn không phải tranh chấp quyền về tài sản hoặc QSDĐ. Tuy nhiên, thẩm phán lại xác định "tài sản đang tranh chấp" là QSDĐ theo 85 giấy chứng nhận QSDĐ mà thẩm phán chưa tiến hành xác minh.

Sự việc đã để lại hậu quả xấu, gây thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp trúng đấu giá dự án không được triển khai theo kế hoạch, hàng nghìn lao động thiếu việc làm, quyền lợi khách hàng bị ảnh hưởng, uy tín và vốn của doanh nghiệp bị thiệt hại, làm suy giảm niềm tin vào sự nghiêm minh của pháp luật.

Chờ đợi sự khẩn trương, công minh của cơ quan có trách nhiệm

Công ty Kim Oanh mua tài sản đấu giá là các QSDĐ từ ngân hàng theo cơ chế đặc biệt: "Xử lý nợ xấu" theo Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội; Chỉ thị số 32/CT-TTg của Thủ tướng Chính Phủ; Chỉ thị số 06/CT-NHNN của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về thí điểm xử lý nợ xấu. Việc mua bán hoàn toàn hợp pháp.

Mặt khác, Công ty Kim Oanh đã hoàn thành nghĩa vụ thanh toán tiền mua tài sản đấu giá gần 1.500 tỷ đồng, điều đó khẳng định nghĩa vụ dân sự của Công ty Kim Oanh đã chấm dứt theo quy định tại khoản 1, Điều 372, Bộ luật Dân sự và đã nhận toàn bộ Giấy chứng nhận QSDĐ bản chính, thông báo giải chấp và đơn yêu cầu xóa thế chấp từ Agribank Chợ Lớn. Theo Công ty Kim Oanh, Bộ Tư pháp đã có kết luận thanh tra và được Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ giao chịu trách nhiệm toàn diện thì phải có biện pháp khẩn trương, kiên quyết, triệt để triển khai thực hiện các kết luận của mình bảo đảm sự nghiêm minh của pháp luật. Công ty cũng đã nhiều lần khiếu nại đến các cơ quan có thẩm quyền, nhất là các cấp tòa án đề nghị giải quyết đúng sự việc; xử lý những cá nhân, tập thể có sai phạm, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công ty.

Trong văn bản báo cáo Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Agribank Việt Nam cũng đề nghị: TAND tối cao có ý kiến với TAND quận 7 đình chỉ vụ án, hủy bỏ quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm dịch chuyển quyền về tài sản; Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân quận 7 kháng nghị đình chỉ vụ án, hủy bỏ Quyết định số 01/2019 QĐ-BPKKTT ngày 15-3-2019 của TAND quận 7.

Với vai trò trách nhiệm của mình, cơ quan tư pháp, cơ quan tòa án phải thật sự công minh, thực thi đúng pháp luật. Trong sự việc này, đề nghị Chánh án TAND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo TAND quận 7, xem xét lại toàn diện và triệt để vụ án về yêu cầu khởi kiện, đối tượng tranh chấp, quan hệ pháp luật tranh chấp, tư cách đương sự, thẩm quyền của TAND quận 7, nhập tách vụ án trong vụ án này cũng như việc áp dụng biện pháp khẩn cấp phải theo đúng quy định của pháp luật, có lý có tình.

Dư luận mong mỏi, các cơ quan có trách nhiệm, cơ quan liên quan và công luận cần xem xét, đánh giá và sớm giải quyết nghiêm minh, dứt điểm vụ việc để bảo đảm sự tôn nghiêm của pháp luật và quyền, lợi ích chính đáng của doanh nghiệp.

QUANG MINH