Cần có cơ chế khuyến khích để người dân thu gom, phân loại rác thải

Đánh giá quy định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt trong dự thảo Luật là tiến bộ và các nước tiên tiến quản lý vấn đề này rất chặt, tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng cho rằng, cần có cơ chế khuyến khích để người dân thu gom, phân loại rác từ nguồn.

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 47, sáng 12/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi).

Báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng cho biết, vấn đề quản lý chất thải rắn sinh hoạt là nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội ủng hộ, dư luận quan tâm. Các quy định về phân loại, tính chi phí thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo khối lượng, chủng loại nhằm khuyến khích phân loại chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân; bảo đảm công bằng trong việc chi trả phí thu gom, vận chuyển, xử lý theo hướng phát sinh nhiều thì trả tiền nhiều, không cào bằng, bình quân theo đầu người.

Dự thảo Luật đã chỉnh lý quy định về phân loại chất thải rắn sinh hoạt thành 3 loại cơ bản và căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội của từng địa phương, UBND cấp tỉnh quyết định việc phân loại cụ thể chất thải rắn sinh hoạt khác; đồng thời giao Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn kỹ thuật về phân loại chất thải rắn sinh hoạt; hướng dẫn hình thức thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo khối lượng, chủng loại phát sinh...

Về lộ trình thực hiện, giao UBND cấp tỉnh ban hành quy định chi tiết về quản lý chất thải rắn sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân thuộc địa bàn quản lý; quy định giá tối đa đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước; quy định cụ thể hình thức, mức kinh phí hộ gia đình, cá nhân phải chi trả cho công tác thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa trên lượng, chủng loại chất thải phát sinh trước ngày 1/1/2025.

"Đây là nội dung bắt buộc phải làm của một quốc gia tiên tiến, văn minh. Để thực hiện quy định này, phải thay đổi thói quen, tập quán lạc hậu, cần sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị nên cần có quyết tâm chính trị cao", Chủ nhiệm Phan Xuân Dũng nói.

Cho ý kiến về nội dung này, Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho rằng, phải để cho người dân tự bán rác thải thì mới có động lực để phân loại. Theo Tổng Thư ký Quốc hội, nếu người dân không được bán mà lại phải trả tiền thu gom, xử lý thì rất dễ dẫn đến tình trạng vứt bừa bãi, không chịu phân loại.

“Nếu được trả tiền, dù không đáng bao nhiêu nhưng người dân có ý thức phân loại, gom sạch sẽ. Đơn vị thu gom phải đi mua và nhà máy mua lại của đơn vị thu gom vận chuyển, Nhà nước có thể hỗ trợ cho các sản phẩm được tái chế qua chính sách như thuế” – ông Nguyễn Hạnh Phúc đề xuất.

Nhấn mạnh quản lý chất thải sinh hoạt là vấn đề khó, được đề cập cả chục năm nhưng chưa xử lý hiệu quả, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình ủng hộ quy định về phân loại chất thải rắn sinh hoạt thành 3 loại cơ bản và giao cho HĐND, UBND cấp tỉnh quyết định cụ thể với lộ trình đến 2025. Tuy nhiên, theo ông Bình, hiện nay, công tác thu gom rác là vấn đề lớn từ thành thị đến nông thôn, vì vậy, ngay từ bây giờ phải tính toán giải quyết để 5 năm sau thực hiện được hiệu quả.

Đánh giá quy định về quản lý chất thải rắn sinh hoạt trong dự thảo Luật là tiến bộ và các nước tiên tiến quản lý vấn đề này rất chặt, tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng cho rằng, cần có cơ chế khuyến khích để người dân thu gom, phân loại rác từ nguồn. "Người dân có thể bán chất thải rắn nhưng nếu thải ra nhiều thì phải trả phí nhiều", Phó Chủ tịch nói.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị nghiên cứu, quy định hợp lý giá dịch vụ thu gom, xử lý rác thải. Đồng tình với quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực này theo hướng tăng tính răn đe, song Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển yêu cầu xem xét đồng bộ, có thể đưa ngay vào dự thảo Luật Xử lý vi phạm hành chính đang được Quốc hội xem xét sửa đổi./.

Vy Thảo

Nguồn ĐCSVN: http://dangcongsan.vn/thoi-su/can-co-co-che-khuyen-khich-de-nguoi-dan-thu-gom-phan-loai-rac-thai-561425.html