Cần chấm dứt nuôi nhốt, buôn bán hổ, báo và sư tử

Những sản phẩm này (được chế biến từ xương, huyết và các bộ phận cơ thể mèo lớn), bao gồm: dầu cù là, viên nang, gel và rượu – những thứ được các thầy lang châu Á tin rằng có thể chữa các bệnh từ viêm khớp đến viêm màng não.

Đáng lo ngại là nhu cầu về y học cổ truyền châu Á từ động vật lại đang tăng lên.

Các quốc gia chủ chốt liên quan đến cung và cầu là Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Nam Phi và Thái Lan.

Các chuyên gia bảo tồn và phúc lợi động vật lo ngại, do nhu cầu kích thích mà nhiều động vật sẽ bị nhân giống và chịu cảnh nuôi nhốt tàn tệ, đồng thời gây áp lực lên các quần thể hoang dã và thúc đẩy buôn bán bất hợp pháp các loài được sử dụng trong y học cổ truyền.

Ước tính của IUCN, thế giới chỉ còn từ 2.154 đến 3.159 cá thể hổ trưởng thành sót lại trong tự nhiên. Các loài mèo lớn là động vật hoang dã, không phải để mua vui và chúng không phải để làm thuốc. Mèo lớn thuộc về tự nhiên. Ảnh: TL

Theo World Animal Protection, ước tính ngành y học cổ truyền châu Á có giá trị từ 50 tỷ đến 120 tỷ USD trên toàn cầu.

Từ 6.000 - 8.000 cá thể sư tử và 280 cá thể hổ bị nuôi nhốt tại 200 cơ sở trên khắp Nam Phi.

Ước tính có khoảng 5.000 - 6.000 con hổ bị nuôi nhốt ở Trung Quốc, và 1.500 cá thể ở Thái Lan.

Quần thể sư tử châu Phi giảm 43% trong khoảng thời gian 1993-2014, chỉ còn lại khoảng 20.000 cá thể trong tự nhiên.

Quần thể hổ đang trên bờ vực tuyệt chủng. Ước tính của Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN), thế giới chỉ còn từ 2.154 đến 3.159 cá thể hổ trưởng thành sót lại trong tự nhiên.

Kể từ năm 2000, ít nhất 5.559 cá thể mèo lớn (gồm hổ, báo, sư tử) châu Á đã chết - được ngăn chặn từ các vụ buôn lậu.

Từ năm 2007 - 2016, Nam Phi là nước xuất khẩu hợp pháp chủ lực các sản phẩm từ sư tử; số lượng nhỏ hơn xuất xứ từ Zimbabwe, Cộng hòa Tanzania, Namibia và Zambia. Ít nhất 70 tấn sản phẩm xương sư tử đã được xuất đi trong giai đoạn 2008 - 2016.

Khi quần thể mèo lớn hoang dã tiếp tục giảm mạnh, ngành công nghiệp y học cổ truyền đã tìm ra nhiều cách khác nhau để khai thác mèo lớn, nhằm lấy các bộ phận của chúng, đồng thời vẫn kiếm lợi trong suốt cuộc đời chúng.

Báo cáo của World Animal Protection khuyến nghị cần chấm dứt việc nuôi nhốt và buôn bán (cả hợp pháp và bất hợp pháp) mèo lớn để sử dụng trong y học cổ truyền châu Á.

Đồng thời thúc đẩy các giải pháp thay thế giải pháp bền vững là sử dụng nguyên liệu từ thực vật.

Khuyến nghị với hổ: công nhận toàn cầu về lệnh cấm nuôi sinh sản, loại bỏ các cơ sở nuôi nhốt thương mại.

Với sư tử: công nhận toàn cầu về lệnh cấm buôn bán thương mại xương sư tử, tăng cường thực thi chống lại thương mại bất hợp pháp.

World Animal Protection khẳng định các loài mèo lớn là động vật hoang dã, không phải để mua vui và chúng không phải để làm thuốc. Mèo lớn thuộc về tự nhiên.

Lo ngại xu hướng thích dùng sản phẩm từ mèo lớn nguồn gốc tự nhiên

Khảo sát của World Animal Protection về thái độ của người tiêu dùng cho thấy, hơn 40% người tiêu dùng Trung Quốc đã sử dụng các loại thuốc hoặc sản phẩm có chứa thành phần từ mèo lớn; hơn 55% người tiêu dùng thích các sản phẩm từ mèo lớn có nguồn gốc tự nhiên; 72% cho biết họ tin rằng các sản phẩm hoang dã tốt hơn nuôi nhốt.

Những con số ở Việt Nam cũng tương tự: 1/4 người tiêu dùng được khảo sát cho biết họ sử dụng các sản phẩm động vật hoang dã như cao và rượu hổ cốt; hơn 80% tin rằng những sản phẩm này có tác dụng về y học mặc dù thiếu bằng chứng khoa học chứng minh. Khoảng 84% người tiêu dùng Việt Nam cho biết họ thích các sản phẩm mèo lớn từ cá thể bị bắt trong tự nhiên hơn.

Tuy nhiên 60 - 70% người Việt Nam và Trung Quốc được hỏi cho biết sẽ không mua các sản phẩm mèo lớn bất hợp pháp, hoặc “có hại cho bảo tồn động vật”.

Khoảng 68% người tiêu dùng mèo lớn ở cả hai quốc gia cho biết sẽ sẵn sàng thử các loại thảo dược thay thế nếu rẻ hơn.

54% người tiêu dùng Việt Nam cho rằng cách tốt nhất để giảm buôn bán mèo lớn là nâng cao nhận thức về sự tàn ác liên quan đến cách chúng được nuôi và bị giết.

Hơn 30% người tiêu dùng Trung Quốc cho rằng cần phải có luật nghiêm ngặt hơn, và hơn 20% ủng hộ nâng cao nhận thức về sản phẩm thay thế.

L.Quỳnh