Cận cảnh hệ thống tên lửa Philippines triển khai ra biển Đông
Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) mà Philippines đang đàm phán với Mỹ để triển khai ra biển Đông được đánh giá là khí tài đủ uy lực tấn công các thực thể nhân tạo mà Bắc Kinh cải tạo trái phép ở khu vực quần đảo Trường Sa.
Theo tờ South China Morning Post, hệ thống HIMARS là phiên bản gọn nhẹ của hệ thống phóng tên lửa đa nòng M270 thuộc biên chế Lục quân Mỹ. HIMARS có tầm bắn 70 km với tên lửa thông thường hoặc 300 km với tên lửa gắn định vị dẫn đường.
Tuy vậy, tờ này cũng cho rằng bên cạnh các trở ngại về mặt ngoại giao, tài chính vẫn là rào cản lớn nhất của quân đội Philippines. "Cả hai bên cho đến giờ không thể đi đến một thỏa thuận cuối cùng nhiều khả năng là bởi HIMARS quá đắt so với ngân sách quốc phòng có hạn của nước này" - South China Morning Post khẳng định.
Hệ thống HIMARS khai hỏa trong tập trận chung Mỹ - Kuwait tháng 1-2019. Ảnh: PHÁO BINH MỸ
Được biết giá thành cao ngất ngưởng của HIMARS chủ yếu nằm ở các loại tên lửa đặt biệt mà hệ thống này sử dụng, trong đó bao gồm tên lửa tầm xa ATACMS cùng một số tên lửa đang được thử nghiệm khác như tên lửa tăng tầm và tên lửa Tấn công Chính xác (Precision Strike).
Ước tính, mỗi loại tên lửa trên trị giá khoảng 100.000 USD đến 200.000 USD, trong đó tên lửa ATACMS lên đến 700.000 USD. Ba Lan mới đây đã phải bỏ ra gần 414 triệu USD cho 18 hệ thống HIMARS. Với ngân sách quốc phòng 2019 của Philippines chỉ vào khoảng 3.4 tỉ USD, Manilla sẽ gặp khó khăn nếu muốn triển khai hệ thống này ở quy mô lớn.
Tuy vậy, nếu so với những khí tài khác như tên lửa hành trình Tomahawk gần 1.4 triệu USD, HIMARS là một lựa chọn hấp dẫn với mức giá dễ chịu trong khi vẫn cho năng lực tấn công chấp nhận được.
"HIMARS là một trong những con đường hiếm hoi giúp nước này đối trọng với các thực thể nhân tạo và các động thái khiêu khích ngày càng gia tăng Trung Quốc ở biển Đông. Tuy vậy, bên cạnh việc Manila hiện chưa đủ khả năng sở hữu, nước này dù mua được cũng sẽ không triển khai quá nhiều do lo sợ Bắc Kinh phản ứng" - Giám đốc Viện Các vấn đề hàng hải và Luật Biển Philippines Jay Batongbacal bình luận.
Đồng quan điểm, Phó Giám đốc chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và Quốc tế (CSIS) Brian Harding cũng cho rằng khó có khả năng Philippines chịu trang bị khí tài này trong tương lai gần nếu chính sách ngoại giao của Tổng thống Rodrigo Duterte đối với Trung Quốc vẫn không có gì thay đổi. "Bên cạnh giá tiền quá cao, ông Duterte cũng sẽ nghĩ việc triển khai HIMARS sẽ là một hành động quá khiêu khích Trung Quốc" - ông Harding nhận xét.
Tuy vậy, ông Harding lưu ý điểm đáng chú ý ở phi vụ quân sự lần này nằm ở sự xuất hiện của vũ khí của Mỹ trên lãnh thổ Philippines và nhiều khả năng cũng sẽ do các chuyên gia của Mỹ vận hành. "Tôi nghĩ chúng ta không nên cho rằng Philippines có thể tự sử dụng các vũ khí này. Hiệp ước Hợp tác Quốc phòng Mở rộng (EDCA) ký năm 2014 giữa hai nước sẽ là khung pháp lý để Washington có thể triển khai các vũ khí tối tân vào Philippines theo định kỳ dưới sự đồng ý của lãnh đạo hai bên" - Phó Giám đốc Harding cho biết.
Dự đoán về địa điểm mà Philippines sẽ triển khai HIMARS nếu sở hữu, chuyên gia Koh Swee Lean Collin thuộc Viện Nghiên cứu chiến lược và Quốc phòng Singapore cho rằng tỉnh Palawan hoặc đảo Thị Tứ (thuộc quần đảo Trường Sa hiện bị Philippines chiếm đóng trái phép) là hai lựa chọn tốt nhất. Cụ thể, HIMARS triển khai trên Palawan sẽ đặt toàn bộ các công trình quân sự của Trung Quốc trên đá Vành Khăn vào tầm bắn.
