Cái giá phải trả

Trong hơn 1 tháng qua, chính phủ Italia dưới thời Thủ tướng Giuseppe Conte đã “bị nhốt” trong căng thẳng với EU trong kế hoạch ngân sách dự thảo năm 2019, bao gồm thâm hụt tương đương 2,4% GDP. Chính phủ ông Conte cho biết cần mức thâm hụt cao để giữ cam kết tranh cử là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, trong khi các nước cho rằng, Rome cần phải trả hết thâm hụt công lớn. Dự thảo ngân sách năm 2019 của Italia đã bị EU bác bỏ vì cho rằng, nó rõ ràng vi phạm các quy tắc tài chính của EU và có khả năng làm tăng khoản nợ công rất cao của nước này. Thậm chí, Rome đang có nguy cơ đối mặt với một loạt biện pháp trừng phạt chưa từng có do từ chối sửa dự thảo để phù hợp với những quy định tài chính của khối.

Trong một động thái được hoan nghênh, Italia khẳng định sẵn sàng hạ mức thâm hụt ngân sách trong dự thảo ngân sách năm 2019 của nước này. Động thái này giúp “làm giảm tiếng thở dài” trên thị trường tài chính, khiến thị trường chứng khoán ở Milan tăng điểm với hy vọng có thể xoa dịu căng thẳng giữa chính quyền Rome và Brussels liên quan đến kế hoạch ngân sách của Italia.

Sự thỏa hiệp ngân sách của Italia giúp thị trường ấm lên nhưng có thể sẽ khiến chính phủ của Thủ tướng Conte phải trả cái giá chính trị đắt đỏ hơn. Bởi lẽ, nếu làm như vậy, rõ ràng, Thủ tướng Conte đã không thể giữ đúng lời hứa đối với cử tri trong suốt chiến dịch tranh cử. Ngay từ đầu, chính phủ cho biết sẽ không cúi đầu trước các quan chức EU nhưng bây giờ họ dường như đã phải “đầu hàng”. Điều đó không phải là cách giải quyết tốt. Bởi lẽ, các quan chức chính phủ Italia có thể xoay xở để biến những tiến triển thành một lợi thế trước cuộc bầu cử Quốc hội Châu Âu vào tháng 5-2019.

Tất nhiên, vẫn còn quá sớm để xác định sự sụp đổ chính trị từ những động thái mới nhất của chính phủ Italia. Nhưng nếu nền kinh tế vẫn còn yếu và tỷ lệ thất nghiệp tiếp tục tăng, chính nó có thể sẽ gây ra vấn đề lớn cho Thủ tướng Conte.

THANH VĂN