Cách nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin cứu Trái Đất khỏi cuộc xung đột hạt nhân

Cách đây 60 năm, ngày 12-4-1961, nhà du hành vũ trụ Liên Xô Yuri Gagarin đã trở thành người đầu tiên trên thế giới bay vào vũ trụ.

Đây là sự kiện vô cùng quan trọng trong lịch sử không chỉ của Liên Xô trước đây, nước Nga ngày nay mà còn của cả thế giới. Với chuyến bay vào vũ trụ trên con tàu Vostok-1, nhà du hành Yuri Gagarin đã cứu Trái Đất khỏi cuộc xung đột hạt nhân.

Cuộc chạy đua hạt nhân

Theo bài viết mới đây đăng trên báo PolitRussia của Nga, Mỹ bắt đầu chương trình hạt nhân vào ngày 13-8-1942 khi công bố dự án Manhattan. Trong khuôn khổ dự án, 3 quả bom nguyên tử đã được tạo ra. Hai quả bom trong số đó đã được thả xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản vào tháng 8-1945. Trong những năm đầu tiên sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, Mỹ là quốc gia hạt nhân duy nhất trên thế giới. Khi đó, Liên Xô cũng đã bắt đầu thực hiện chương trình phát triển vũ khí hạt nhân của riêng mình. Ngày 29-8-1949, tại bãi thử Semipalatinsk, quả bom nguyên tử RDS-1 của Liên Xô đã được kích nổ thành công. Cuộc chạy đua hạt nhân giữa Liên Xô và Mỹ đã bắt đầu như thế.

Trong cuộc phỏng vấn với PolitRussia, nhà sử học quân sự, Giám đốc Bảo tàng Phòng không Nga Yuri Knutov cho biết, trong một thời gian, có khoảng cách giữa hai bên khi Liên Xô chưa có khả năng ném bom đến những địa điểm xa xôi. Trong khi đó, ngay từ trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Washington đã có máy bay ném bom Boeing B-29 Superfortress hay còn gọi là “Pháo đài bay" với khả năng tiếp cận lãnh thổ Đức, tấn công và quay trở lại.

 Nhà du hành vũ trụ Liên Xô Yuri Gagarin. Ảnh: RIA Novosti

Nhà du hành vũ trụ Liên Xô Yuri Gagarin. Ảnh: RIA Novosti

Do đó, các nhà thiết kế Liên Xô được giao nhiệm vụ tạo ra một tên lửa có khả năng vươn tới bờ biển của Mỹ. Nhà thiết kế tài ba Sergei Pavlovich Korolev chịu trách nhiệm về công việc này. Dưới sự điều hành của ông Korolev, việc phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa R-7 được bắt đầu vào năm 1954. Sau này, tên lửa R-7 đã trở thành nền tảng trong các chương trình vũ trụ của Liên Xô/Nga.

Người gìn giữ hòa bình

Cuối năm 1945, Mỹ đã chuẩn bị kế hoạch thực hiện các cuộc tấn công hạt nhân chống lại Liên Xô. Sau đó, Washington lập ra Kế hoạch Pinscher (năm 1946) và Kế hoạch Dropshot (năm 1949). Theo các kế hoạch này, bom hạt nhân được coi là “lợi thế rõ ràng” trong cuộc tấn công đường không chiến lược vào Liên Xô. Tuy nhiên, chương trình vũ trụ của Liên Xô đã khiến Mỹ thay đổi quan điểm.

Nhà sử học quân sự Yuri Knutov lưu ý, chuyến bay của nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin đã đóng một vai trò cơ bản trong Chiến tranh lạnh. Việc phóng tàu vũ trụ có người lái Vostok-1 cho thấy Liên Xô không chỉ có thể chinh phục vũ trụ mà còn có thể phóng đầu đạn hạt nhân lên quỹ đạo và đánh trúng bất kỳ mục tiêu nào trên lãnh thổ Mỹ. “Chuyến bay của Yuri Gagarin đóng một vai trò quan trọng trong việc buộc Mỹ giảm áp lực đối với Liên Xô. Đây là cách người đầu tiên lên vũ trụ cứu hành tinh của chúng ta khỏi xung đột hạt nhân”, ông Yuri Knutov khẳng định.

Về phần mình, ông Mikhail Myagkov, Giáo sư Khoa Lịch sử thế giới và quốc gia của Đại học quốc gia Quan hệ quốc tế Moscow, Giám đốc khoa học của Hiệp hội Lịch sử quân sự Nga cho biết, nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin đã mang sứ mệnh gìn giữ hòa bình. Ông Mikhail Myagkov giải thích, sau khi nhận thấy khả năng chiến đấu của Liên Xô, Mỹ đã nghiêm túc xem xét lại thái độ của mình. “Chuyến bay vào vũ trụ và sự giảm bớt căng thẳng trên thế giới có mối liên hệ rất chặt chẽ với nhau”, ông Mikhail Myagkov đánh giá.

Chuyến bay vào vũ trụ của nhà du hành Yuri Gagarin có tác động tích cực đến vị thế của Liên Xô trên trường quốc tế. Việc đưa con người vào vũ trụ giúp Liên Xô được cả thế giới ghi nhận là đất nước có nền công nghệ tiên tiến. “Xét cho cùng, chuyến bay của Gagarin không chỉ là một chuyến bay vào vũ trụ. Đó là một bước nhảy vọt về chất trong nền văn minh của nhân loại”, nhà sử học quân sự Yuri Knutov nhấn mạnh.

Sau chuyến bay vào vũ trụ trong 1 giờ 48 phút, Yuri Gagarin không còn là một sĩ quan đơn thuần của quân đội Liên Xô mà đã trở thành một trong những biểu tượng của nước này. Bản thân Yuri Gagarin cũng đã làm rất nhiều việc để quảng bá về Liên Xô với thế giới. Ở khắp mọi nơi, nhà du hành vũ trụ này đều được mọi người nhiệt liệt chào đón. Với những cống hiến của mình, ông đã được trao nhiều huân chương và danh hiệu cao quý, trong đó có Huân chương Lênin và danh hiệu Anh hùng Liên Xô, cũng như nhiều danh hiệu và giải thưởng danh dự của nước ngoài.

LÂM ANH

Nguồn QĐND: https://www.qdnd.vn/thoi-su-quoc-te/doi-song-quoc-te/cach-nha-du-hanh-vu-tru-yuri-gagarin-cuu-trai-dat-khoi-cuoc-xung-dot-hat-nhan-656572