Các nước nhập khẩu dầu thô lao đao vì đồng đôla Mỹ tăng vọt

Dầu thô Brent đã giảm hơn 30% so với mức vượt trong năm nay. Sự sụt giảm trong tiêu chuẩn dầu thế giới từ gần 128 USD/thùng đã kết thúc với một bước nhảy vọt của đồng đôla Mỹ khoảng 15% trong cùng khoảng thời gian.

Điều đó có nghĩa là chi phí xăng dầu vẫn là một vấn đề quan trọng làm tăng giá ở nhiều nơi trên thế giới. Các cường quốc về nhu cầu dầu mỏ như Trung Quốc, Ấn Độ và Liên minh châu Âu đều chứng kiến mức giảm chi phí dầu thô thực tế trong thời gian ngắn hơn so với mức khuyến nghị. Và đối với một số thị trường đang lên như Sri Lanka, ấn tượng về giá trị dầu mỏ và đồng tiền nước ngoài sụp đổ đã được thể hiện rõ.

Giovanni Staunovo - Nhà phân tích hàng hóa tại UBS Group AG - cho biết: Đồng đôla mạnh hơn là một cơn gió lớn đối với các quốc gia tiêu thụ dầu mỏ mà tiền tệ của họ không liên quan đến đồng bạc xanh.

Trong 12 tháng qua, giá dầu tính theo đồng nội tệ đã tăng nhiều hơn. Việc nâng lãi suất để củng cố tiền tệ có nguy cơ làm chậm lại các nền kinh tế vốn đã mỏng manh, trong khi các quốc gia tạo ra phải kiểm soát dự trữ đồng bạc xanh. Các quốc gia trong khu vực đồng euro phụ thuộc rất nhiều vào nhập khẩu dầu của mình. Với việc không cung cấp dầu thô bản địa, mọi nền kinh tế trong số 5 nền kinh tế lớn nhất của khối tiền nước ngoài - Đức, Pháp, Ý, Tây Ban Nha và Hà Lan - có ít nhất 90% phụ thuộc vào việc mua ở nước ngoài để vận hành các nhà máy lọc dầu.

Trong bối cảnh đó, mệnh giá đồng bạc xanh của dầu đã được xác nhận là một vấn đề rõ ràng gây đau đầu cho các quan chức Ngân hàng Trung ương châu Âu trong những gì đã được thử nghiệm trong năm qua. Sự siết chặt về nguồn cung cấp điện từ các cuộc đình công của Nga nhằm cắt giảm việc cung cấp nhiên liệu đã đẩy chi phí khách hàng sẽ tăng lên rất nhiều, hoạt động ở mức 9,9% vào tháng 9. Các quốc gia châu Á đã và đang cảm thấy nhức nhối tương đương.

Trong suốt tháng 8, giá trị nhập khẩu dầu của Trung Quốc đã tăng 50% so với một năm trước đó, bất kể khối lượng chung đang giảm do quốc gia này phải vật lộn với các hạn chế do Covid-19. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc Rhee Chang-yong đã phàn nàn rằng điểm yếu về tiền nước ngoài đang làm mất đi lợi thế của việc giảm chi phí dầu. Cả Hàn Quốc và Nhật Bản đôi khi đã tìm cách bảo vệ người mua hàng khỏi sự ảnh hưởng của chi phí xăng dầu cao hơn bằng cách cung cấp các khoản trợ cấp - chuyển thành công một số gánh nặng cho chính phủ.

Áp lực của đồng bạc xanh mạnh mẽ đã thúc đẩy Ấn Độ nỗ lực tìm kiếm các đồng hành thương mại cùng với Ả Rập Xê Út, Nga và UAE để chuyển giao dịch sang đồng nội tệ. Đồng rupee đã giảm khoảng 11% so với đồng bạc xanh trong năm nay. Divya Devesh - Chiến lược gia tiền tệ nước ngoài tại Standard Chartered - cho biết: Nếu giá dầu thô tiếp tục ở mức hiện tại hoặc tăng thêm, điều này có thể dẫn đến thâm hụt thương mại vẫn ở mức rộng, dẫn đến áp lực giảm giá tiếp tục đối với đồng rupee của Ấn Độ.

Mặc dù căng thẳng từ đồng bạc xanh đang lan rộng, các nền kinh tế đang lên về cơ bản đang cảm thấy nhức nhối nhất. Chi phí xăng dầu tăng cao và tình trạng thiếu tiền lẻ ở nước ngoài đang tạo ra một sự kết hợp lao đao đối với một số người.

Sri Lanka gần đây đã đóng cửa nhà máy lọc dầu duy nhất của mình do không thể trả tiền mua dầu thô. Quốc gia này đã phá sản thành công trong mùa hè vì phải vật lộn để tài trợ cho bữa ăn và nhập khẩu xăng dầu. Caroline Bain - Nhà kinh tế trưởng tại Capital Economics - cho biết: Trong khi các quốc gia phát triển có thêm thời gian để thu hút sự dịch chuyển của tiền nước ngoài, thì chắc chắn có những thị trường mới nổi sẽ gặp vấn đề về cán cân thanh toán do giá dầu tăng cao.

Duy Hưng