Cả đời bám biển

Không ra biển xa, ông Đảng lại cầm lưới ra vùng biển quanh đảo để đỡ nhớ biển - Ảnh: Hiển Cừ

Anh bạn đồng nghiệp công tác ở Đài truyền thanh Lý Sơn nói rằng, ở đất đảo này hiếm có ai như ông Đảng, dù tuổi đã cao, sức đã yếu, tóc bạc trắng như cước, nhưng ngày ngày vẫn cùng bạn chài là lớp cháu con miệt mài bám biển xa.

Biển là nhà

Trung tuần tháng 12.2010, ra Lý Sơn trao tiền của bạn đọc Báo Thanh Niên giúp đỡ cho 25 ngư dân đi trên tàu cá QNg - 66478TS do ông Mai Phụng Lưu làm thuyền trưởng và tàu Hòa Hải - QNg 0106 do ông Nguyễn Ngọc Sính làm thuyền trưởng bị nạn trên vùng biển quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, tôi đã tìm đến nhà lão ngư Nguyễn Đảng.

Sau nhiều giờ chuyện trò, nghe ông kể về những năm tháng mưu sinh trên biển với bao nhọc nhằn, hiểm nguy, thần chết luôn rình rập khiến tôi càng thấm thía hơn với lời nhận xét của anh bạn đồng nghiệp. “Thôi bây giờ đã lớn tuổi rồi, sức khỏe cũng yếu, chú đừng đi biển nữa, nghỉ ngơi cho khỏe”. Tôi thử hỏi. Ngớp một ngụm rượu ngâm với hải sâm (dân Lý Sơn gọi là rượu vú - PV), ông Đảng liền nói: “Biển gắn chặt cả đời tui rồi chú em ơi. Ngồi nhà vài ngày không ra khơi thì nhớ lắm. Nhớ những con sóng, nhớ vị mặn của biển. Đối với tui biển là nhà, là nơi mưu sinh đầy ắp những kỷ niệm vui buồn”.

Sinh ra trên quê hương của đội hùng binh Hoàng Sa, từ thuở ấu thơ được nghe cha kể về những binh phu đất đảo mấy trăm năm trước “cưỡi sóng đạp phong ba” trên chiếc nan mỏng manh, vượt trùng dương tiến ra Hoàng Sa mở mang bờ cõi, khiến ông Đảng càng khâm phục sự hy sinh cao cả của các bậc tiền nhân. Cũng chính từ đó, tình yêu biển ngày tháng lớn dần trong trái tim ông, bám chặt vào cuộc đời ông không thể nào rứt ra được.

Ông kể mới hơn 15 tuổi đã bắt đầu đi biển, lặn ngụp ở vùng biển gần bờ. Đến năm 22 tuổi, trở thành một thợ lặn cừ khôi ở đất đảo. Cũng từ lúc đó, chàng ngư dân trẻ Nguyễn Đảng bắt đầu tiến ra khơi với những chuyến biển kéo dài cả tháng trời để lặn bắt hải sâm, tôm cá dưới đáy đại dương nơi vùng biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc - quần đảo Hoàng Sa. “Thật biết ơn các bậc tiền nhân đã để lại cho đời sau vùng biển Hoàng Sa đầy hải sản. Nhờ đó mà ngư dân Lý Sơn chúng tôi có chén cơm đấy”, ông Đảng bộc bạch.

Lập mộ gió 6 ngư dân mất tích ở Hoàng Sa

Hôm nay 13.3, gia đình bà Ngô Thị Việt (43 tuổi, ở thôn Đông, xã An Vĩnh, H.Lý Sơn) sẽ tổ chức lễ chiêu hồn, làm hình nhân và lập mộ gió cho chồng là Lê Minh Tân - thuyền trưởng tàu cá QNg-66192TS. Trước đó, 5 gia đình ở Lý Sơn có chồng, con đi trên tàu cá QNg-66192TS bị mất tích gần 2 tháng qua ở vùng biển quần đảo Hoàng Sa cũng đã lập mộ gió, lập bàn thờ để tưởng nhớ hương linh người thân đã chết, thân xác vĩnh viễn nằm ở biển xa.

Can trường bám biển

Suốt bao nhiêu năm gắn bó mưu sinh ở vùng biển Hoàng Sa, ông Đảng đã không ít lần gặp nạn vì bão tố, vì nước ngoài bắt giữ, thậm chí có lần đã suýt chết, nhưng tình yêu biển vẫn “nóng” hừng hực trong người. Ý nghĩ giã từ đi biển chưa bao giờ xuất hiện trong đầu ông, cho dù tuổi đã cao, sức lực ngày càng yếu và bị di chứng “tê tê” hành hạ sau bao nhiêu năm hành nghề lặn.

Điều minh chứng cho lòng can trường bám biển rõ ràng nhất của ông Đảng là lần gặp nạn vào đầu tháng 9.2010. Chỉ sau mấy ngày ra Hoàng Sa hành nghề lặn, ông Đảng cùng 8 ngư dân đi trên tàu cá QNg - 66478TS do ông Mai Phụng Lưu (ở xã An Hải) làm thuyền trưởng đã bị phía Trung Quốc bắt đưa về đảo Phú Lâm giam giữ. Suốt 1 tháng trời ăn uống kham khổ, sức khỏe của lão ngư Nguyễn Đảng suy giảm nghiêm trọng. Sau đó, phía Trung Quốc thả nhưng tàu cá QNg - 66478TS trên đường chạy về Lý Sơn lại gặp nạn, 9 ngư dân đi trên tàu đối mặt với cái chết cận kề. Bằng kinh nghiệm bao nhiêu năm đi biển, lão ngư Nguyễn Đảng quyết định dùng những tấm ni-lon làm buồm căng gió cho tàu chạy, với hy vọng mong manh sẽ có tàu chạy ngang qua cứu. Suốt 5 ngày chống chọi với sóng to gió lớn, tàu cá mới được cứu. Lần đó, lão ngư Nguyễn Đảng là người đầu tiên bước lên bờ, ôm hôn đứa con gái thơ dại sau 45 ngày xa cách, nhớ thương...

Thoát chết, trở về đoàn tụ với gia đình nhưng chân tay ông Đảng cứ “ngứa ngáy” nên sáng nào ông cũng xách tấm lưới ra vùng biển quanh đảo, mà như lời ông nói là để đỡ nhớ biển thôi chớ cá tôm gì ở đây.

Hòa vào lòng biển cả

Cuộc đời lão ngư Nguyễn Đảng giống như những con sóng ngoài khơi xa chẳng lúc nào lặng yên. Lập gia đình, sinh được 6 người con, nuôi nấng trưởng thành thì vợ ông bị bệnh qua đời. Ông nghĩ bụng “con nuôi cha không bằng vợ nuôi chồng” nên quyết định đi bước nữa cùng bà Nguyễn Thị Xí. Mấy năm sau, bà sinh cho ông đứa con gái dễ thương, giờ đã lên 7 tuổi.

Cơn bão số 9 năm 2009 đã “xé nát” căn nhà thành đống gạch vụn, gia đình ông Đảng rơi vào cảnh màn trời chiếu đất. Sau bao nhiêu năm vật lộn với sóng gió nhưng cũng chỉ đủ sinh sống qua ngày nên chẳng biết lấy đâu ra tiền để dựng lại ngôi nhà mới. Cùng thời điểm ấy, từ số tiền 30 triệu đồng của bạn đọc Báo Thanh Niên trao tặng, gia đình ông xây dựng được ngôi nhà mới. Ông Đảng lại tiếp tục ra khơi, bị nạn, rồi lại ra khơi... “Tui cũng đã nhiều lần khuyên ổng lớn tuổi rồi, lại đau ốm, đừng đi biển nữa, ở nhà làm ít sào hành tỏi kiếm sống cũng được, nhưng ổng nhất quyết không chịu. Ổng nói biển mang lại cho ổng niềm vui lắm”, bà Xí kể.

Trung tuần tháng 12.2010, ông Đảng lại cùng 5 bạn chài lên tàu cá QNg - 66192 TS do ông Lê Minh Tân (47 tuổi, ở xã An Vĩnh) làm thuyền trưởng, trực chỉ tiến ra Hoàng Sa khai thác rau chân vịt. Trước lúc đi, ông Đảng dặn vợ khi nào ông về mới sắm sửa lo tết. Song bà Xí cùng con gái là Nguyễn Thị Thắng đã đợi chờ, khóc khô nước mắt mà đến giờ ông Đảng vẫn không về. “Nếu lần này thoát nạn trở về thì tui dứt khoát không bao giờ cho ổng đi biển nữa”, bà Xí nghẹn ngào.

Nói thế nhưng tôi hiểu rằng trong lòng bà Xí biết chắc chắn chồng mình không bao giờ trở về nữa, thân xác của ông đã hòa vào lòng biển cả mênh mông rồi. Thế là ở đảo Lý Sơn lại thêm một ngôi mộ gió của một lão ngư cả đời bám biển.

Hiển Cừ