Buýt nhanh BRT Hà Nội càng chạy càng lỗ
Doanh thu của tuyến buýt nhanh BRT Hà Nội sụt giảm từ 27,5 tỷ đồng năm 2018 xuống còn 15,2 tỷ đồng năm 2020. Tỷ lệ trợ giá lên đến 36,6%.
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có báo cáo gửi Chủ tịch UBND Hà Nội kết quả đánh giá tuyến buýt nhanh BRT 01 Bến xe Yên Nghĩa - Kim Mã. Văn bản này trả lời yêu cầu của TP làm rõ những bất cập, kém hiệu quả của tuyến buýt được báo chí phản ánh thời gian qua.
Theo Sở GTVT, sau 4 năm triển khai thử nghiệm mô hình phương tiện công cộng này, đơn vị nhận thấy mang lại hiệu quả nhất định, được một bộ phận nhân dân tin tưởng sử dụng. Song, số liệu mà Sở GTVT Hà Nội cung cấp lại cho cái nhìn ngược lại.
Cụ thể, tổng hành khách vận chuyển năm 2018 đạt 5,3 triệu lượt; năm 2019 là 5,5 triệu lượt; năm 2020 là 5,35 triệu lượt. Tức trong 3 năm, tuyến này gần như không thu hút thêm được lượng hành khách mới.
Lý giải vấn đề này, Sở GTVT cho rằng việc lượng khách sụt giảm năm 2020 chủ yếu do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và việc cắt giảm lượng lớn số chuyến và số hành khách mỗi chuyến.
Khu vực nhà chờ Trung Văn của tuyến BRT 01 chỉ có một khách đợi xe vào giờ cao điểm. Ảnh: Đức Anh.
Về doanh thu, báo cáo cho thấy tuyến buýt BRT hoạt động không hiệu quả, sụt giảm lớn qua từng năm.
Cụ thể, doanh thu năm 2018 toàn tuyến đạt 27,5 tỷ đồng; năm 2019 là 24,8 tỷ đồng; và năm 2020 sụt còn 15,2 tỷ đồng (giảm đến 45% so với 2018). Bên cạnh đó, tỷ lệ trợ giá/chi phí năm 2018 là 26,6%, nhưng vọt lên 36,6% vào năm 2019.
Về việc có tiếp tục đầu tư, thử nghiệm tuyến buýt BRT nữa hay không, Sở GTVT cho biết đã đề xuất UBND TP Hà Nội giao Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Xã hội Hà Nội khảo sát, đánh giá hiệu quả xe buýt nhanh BRT. Tuy nhiên đến nay, Viện chưa có kết quả thực hiện.
Sở GTVT Hà Nội kiến nghị TP nghiên cứu đánh giá một cách khoa học về hiệu quả của tuyến buýt nhanh thí điểm BRT 01, làm rõ tồn tại, hạn chế để cân nhắc xem có tiếp tục quy hoạch và đầu tư các tuyến BRT trong tương lai hay không.
Tuyến buýt nhanh BRT được đầu tư thí điểm đầu tiên ở Hà Nội cũng như Việt Nam từ nguồn vay ODA của Ngân hàng Thế giới. Tổng mức đầu tư là 53,6 triệu USD (hơn 1.000 tỷ đồng). Sau khi được đầu tư, TP đã bàn giao cho Tổng công ty vận tải Hà Nội tiếp nhận quản lý và vận hành khai thác từ ngày 1/1/2017.
