Bứt phá trong kỷ nguyên V.U.C.A với văn hóa linh hoạt
'Văn hóa Agile' hay 'Văn hóa linh hoạt' là chìa khóa để doanh nghiệp thích nghi và bứt phá trong kỷ nguyên V.U.C.A
Khái niệm V.U.C.A với 4 đặc tính chính: Biến động (Volatility); Bất định (Uncertainty); Phức tạp (Complexity); Mơ hồ (Ambiguity) được giới thiệu vào những năm 1990 để mô tả về một thế giới biến động không ngừng. Sự biến động này dẫn đến những thay đổi liên tục trong nền kinh tế và các mô hình kinh doanh. V.U.C.A đang diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết dưới tác động của thế giới số, đòi hỏi doanh nghiệp phải nhanh chóng đón đầu để phát triển.
Xây dựng “Văn hóa Agile” hay “Văn hóa linh hoạt” là chìa khóa để doanh nghiệp thích nghi và bứt phá, đây cũng chính là nội dung của buổi Hội thảo dành cho khách hàng thân thiết của VietnamWorks vào tháng 11/2019 với chủ đề “Văn hóa Agile – Cách thích nghi với kỉ nguyên V.U.C.A”, được dẫn dắt bởi ông Trần Đức Huy, CEO Saint – Gobain Việt Nam.
Đứng yên và thất bại hay linh hoạt để bứt phá?
Trong thập kỷ trước, chúng ta chứng kiến đế chế hùng mạnh của Nokia – nhà sản xuất điện thoại di động hàng đầu thế giới. Tại thời điểm hiện tại, thị trường thiết bị di động trở thành “sân chơi” của hai ông lớn khác là Samsung và Apple. Câu chuyện tương tự diễn ra với những “người tiên phong” một thời như Kodak, Blockbuster, hay mới nhất là Forever21, những ông lớn không kịp thời chuyển đổi để thích ứng với thị trường luôn biến động như hiện nay.
Công nghệ phát triển đang thay đổi môi trường kinh doanh, lực lượng lao động chính giờ đã trở thành thế hệ Y,Z; kéo theo sự thay đổi của môi trường và cách thức làm việc. Những thay đổi này đòi hỏi sự chuyển đổi kịp thời của văn hóa tổ chức, đặc biệt là nhà lãnh đạo cần làm cho doanh nghiệp và đội ngũ đủ linh hoạt để phản ứng trước những biến động một cách kịp thời và chính xác.
Theo ông Đức Huy, văn hóa Agile là tổng hòa của hai yếu tố: tốc độ nhanh, mạnh nhưng vẫn giữ được sự kiểm soát tốt. Một tổ chức linh hoạt sẽ luôn hướng đến thị trường và khách hàng; đưa ra những quyết định nhanh và sẵn sàng chấp nhận rủi ro; đồng thời liên tục học hỏi, thích nghi, sáng tạo. Ở khía cạnh nội bộ, một doanh nghiệp linh hoạt là một tập thể được xây dựng trên nền tảng hợp tác – tin tưởng – phân quyền. Theo đó, ông Đức Huy đã chia sẻ những bài học dựa trên tổ chức, đội ngũ và văn hóa để một doanh nghiệp có thể thành công trong phát triển văn hóa Agile.
Hướng đến khách hàng để định nghĩa lại bộ máy
Theo ông Đức Huy, doanh nghiệp hoạt động dựa trên mục tiêu hàng đầu là phục vụ khách hàng. Vậy chính doanh nghiệp phải “phục vụ những người phục vụ khách hàng” để xây dựng cơ sở vững chắc cho một dịch vụ khách hàng toàn diện. Hiểu được lý thuyết này, mục tiêu của doanh nghiệp sẽ là xây dựng một bộ máy tinh gọn, đơn giản nơi mà mọi công việc, mọi vị trí đều phải tăng thêm giá trị cho khách hàng, người lao động. “Mang nặng thì không thể tiến xa”, trong kỷ nguyên V.U.C.A, nơi tốc độ chính là yếu tố quyết định thành bại, một bộ máy tinh gọn sẽ giúp các hoạt động và quyết định được diễn ra dứt khoát, nhanh chóng.
Trong quá trình xây dựng bộ máy, hành vi của tổ chức, nhà lãnh đạo cũng là điều kiện tiên quyết. Theo đó, ông Đức Huy cũng chia sẻ, doanh nghiệp phải có chiến lược, định hướng và sắp xếp sự ưu tiên; thông tin được chia sẻ minh bạch; chấp nhận rủi ro nhanh để vực dậy nhanh và luôn luôn điều chỉnh linh động theo khách hàng và thị trường.
Đội ngũ hạnh phúc là nền tảng của văn hóa linh hoạt
Với quan điểm “phục vụ người phục vụ khách hàng”, ông Đức Huy cũng chia sẻ thêm về việc xem người lao động như khách hàng nội bộ để củng cố đội ngũ. Điều này có thể đạt được thông qua phân tích hành trình trải nghiệm của nhân viên, giải quyết những “điểm đau”, ứng dụng trải nghiệm mới phù hợp trước khi chuẩn hóa và áp dụng ở quy mô lớn.
Một điểm đáng chú ý trong chính sách con người tại doanh nghiệp chính là việc đầu tư vào nhân tài. Theo ông Huy, cần khám phá nội tại của mỗi nhân viên dựa trên năng lực và mức độ phù hợp văn hóa để có chiến lược đầu tư hợp lý. Những nhân viên có mức độ phù hợp cao nhưng năng lực còn hạn chế chính là đối tượng cho đào tạo – phát triển; trong khi những nhân viên có năng lực tốt nhưng chưa hòa hợp văn hóa sẽ cần được hỗ trợ - khai vấn. Những nhân viên “ngôi sao” sở hữu cả kỹ năng và thái độ tốt sẽ là nguồn nhân tài đáng để đầu tư, luân chuyển và thăng tiến.
Ngoài ra, văn hóa linh hoạt chỉ có thể đạt được khi đội ngũ nhân viên tin tưởng và nhiệt huyết với công việc, với tổ chức. Nhiệm vụ của doanh nghiệp lúc này không phải là “mua vui” cho nhân viên bằng những hoạt động ngắn hạn mà là tạo động lực cho nhân viên dựa trên niềm đam mê, giúp họ hiểu được ý nghĩa và những giá trị mà họ đang tạo ra khi làm công việc của mình.
Văn hóa không chỉ là xây dựng nhận thức
Nếu xem bộ máy và đội ngũ chính là cơ thể, thì văn hóa chính là linh hồn của tổ chức. Một tổ chức hướng đến linh hoạt bắt buộc phải phát triển một văn hóa linh hoạt. Theo ông Huy, có ba bài học lớn về xây dựng văn hóa linh hoạt:
Bài học 1 - Văn hóa là hành vi: Doanh nghiệp cần chấp nhận văn hóa không còn được phản ánh trong những hoạt động ngắn hạn như teambuilding, du lịch. Văn hóa phải thể hiện ở mọi hành vi của nhà lãnh đạo và nhân viên. Hướng tới một văn hóa linh hoạt, mỗi cá thể cũng phải theo đó điều chỉnh những hành vi hàng ngày ở nơi làm việc để thể hiện tinh thần linh hoạt và nhanh nhẹn. Tổ chức cũng có thể tạo ra các nguyên tắc, hành vi đơn giản, dễ hiểu, dễ thực thi.
Bài học 2 – Phản hồi chân thành: Giao tiếp là chìa khóa cho sự thành công, mỗi người lãnh đạo và nhân viên theo đó cũng cần học cách phản hồi chân thành thông qua sự quan tâm và thẳng thắn đúng mực. Những phản hồi chân thành sẽ giúp mỗi người cởi mở và dễ dàng hơn để thay đổi hành vi và hướng đến sự linh hoạt
Bài học 3 – Văn hóa không chỉ là xây dựng nhận thức: Nhận thức có thể là sự khởi đầu, nhưng doanh nghiệp cũng cần những trụ cột khác để hỗ trợ xây dựng văn hóa: hệ thống và môi trường làm việc. Khi nhận thức của nhân viên được thay đổi nhưng cơ sở vật chất, môi trường làm việc chưa đáp ứng được sự linh động thì người nhân viên đó có thể ngay lập tức quay trở lại lối mòn và tiếp tục làm những công việc mà không có sự bứt phá hay đổi mới.
Các khóa huấn luyện đào tạo về Quản trị nhân sự được VietnamWorks thuộc Navigos Group tổ chức từ năm 2015 dành cho khách hàng thân thiết, nhằm nâng tầm năng lực lãnh đạo cũng như duy trì tốt lực lượng lao động hoạt động hiệu quả. Các thông tin về khóa huấn luyện được chia sẻ tại trang http://seminar.vietnamworks.com/. Phát triển các dịch vụ, sản phẩm về Giáo dục đang là định hướng mới của Navigos Group, dựa vào tầm nhìn dài hạn “Tạo dựng thành công sau khi gia nhập” cho ứng viên và doanh nghiệp.