Bộ Tư pháp tuýt còi nhiều văn bản trái luật

Theo Bộ Tư pháp, năm 2018, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) đã kiểm tra 5.557 văn bản (648 văn bản của các bộ, cơ quan ngang bộ, 4.909 văn bản của HĐND và UBND cấp tỉnh); phát hiện và đã kết luận kiểm tra đối với 84 văn bản sai về thẩm quyền, nội dung (27 văn bản cấp bộ và 57 văn bản của HĐND và UBND cấp tỉnh). Tính đến ngày 21/12/2018, có 52/84 văn bản đã được xử lý; 32 văn bản chưa xử lý (trong đó có 21 văn bản trong thời hạn xử lý).

Đoàn giám sát của HĐND TP làm việc với UBND huyện Ứng Hòa về công tác tư pháp (ảnh: Linh Nguyễn)

Việc xử lý văn bản trái pháp luật nhìn chung được các cơ quan thực hiện khá nghiêm túc, kịp thời. Kết quả kiểm tra, xử lý văn bản cho thấy, việc thực hiện công tác này trên cả nước đã góp phần tích cực bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Đồng thời, góp phần ngăn chặn, hạn chế những tác động tiêu cực đến xã hội, người dân, góp phần tháo gỡ khó khăn, cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ DN phát triển; mặt khác, đã nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng, ban hành văn bản QPPL của cơ quan nhà nước.
Tuy nhiên, theo Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản Đồng Ngọc Ba, còn có trường hợp văn bản trái pháp luật không được phát hiện kịp thời, hoặc đã được phát hiện, kết luận nhưng chậm được xử lý hoặc xử lý không triệt để, không đúng hình thức theo quy định. Việc xác định hậu quả do văn bản trái pháp luật gây ra còn gặp nhiều khó khăn. Việc xem xét, xử lý trách nhiệm đối với cơ quan, cá nhân liên quan đến việc ban hành văn bản trái pháp luật chưa được thực hiện nghiêm túc, mới chỉ dừng ở mức phê bình, nhắc nhở, kiểm điểm công chức khi thi hành công vụ, dẫn đến tình trạng ban hành văn bản QPPL trái pháp luật hoặc thiếu tuân thủ kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng, ban hành văn bản QPPL.
Cũng theo Cục trưởng Đồng Ngọc Ba, trong thời gian tới các bộ, cơ quan ngang bộ, và các địa phương khi phát hiện ban hành văn bản trái pháp luật, cần kịp thời thực hiện nghiêm túc việc xử lý văn bản và xem xét, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với công chức, đơn vị có liên quan theo quy định. Xử lý triệt để, dứt điểm những văn bản trái pháp luật đã được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra văn bản phát hiện, kết luận. Trong trường hợp phát hiện có văn bản trái pháp luật đã được kết luận, kiến nghị xử lý nhưng cơ quan ban hành để kéo dài, chậm xử lý hoặc xử lý không triệt để nội dung trái pháp luật, lãnh đạo các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND cấp tỉnh cần phải kịp thời báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xử lý theo thẩm quyền.
Bên cạnh đó, quan tâm đầu tư, nâng cao năng lực và chế độ, chính sách cho công chức làm công tác xây dựng pháp luật nói chung, kiểm tra văn bản QPPL nói riêng. Tổ chức pháp chế kịp thời phát hiện, ngăn chặn những sai sót ngay từ giai đoạn xây dựng văn bản QPPL thông qua việc góp ý, thẩm định, kiểm soát thủ tục hành chính trong các dự thảo văn bản. Kiểm soát chính xác, đầy đủ số lượng văn bản được ban hành trong năm thuộc trách nhiệm, thẩm quyền kiểm tra của cơ quan mình để đưa vào diện kiểm tra. Kiểm tra kịp thời các văn bản QPPL ngay sau khi ban hành.

Tuấn Phong