Bộ TT&TT dùng biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn tin nhắn, cuộc gọi rác

Người dân có thể trực tiếp gọi điện hoặc nhắn tin đến tổng đài điện thoại số 5656 (miễn phí) để phản ảnh về vấn nạn tin nhắn rác, cuộc gọi rác. (Ảnh: tinhte.vn)

Gửi ngay phản ánh của người dân đến cơ quan chức năng

Bắt đầu từ 1/10/2020, Nghị định 91/NĐ-CP của Chính phủ về chống tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác đã có hiệu lực. Nghị định 91 xác định, tin nhắn rác, cuộc gọi rác là hoạt động quảng cáo không được sự đồng ý trước của người sử dụng hoặc tin nhắn, cuộc gọi quảng cáo có nội dung vi phạm các quy định hiện hành của pháp luật.

Các doanh nghiệp viễn thông và cơ quan quản lý sẽ sử dụng các phần mềm ứng dụng công nghệ phân tích dữ liệu lớn (Big data) và máy học (Machine learning) để nhận diện thuê bao nghi ngờ phát tán cuộc gọi rác, tin nhắn rác. Kết quả phân tích là một trong số những căn cứ để nhà mạng, cơ quan chức năng căn cứ để xử lý các đơn vị phát tán thông tin rác làm phiền người dân.

Cục Viễn thông, Bộ TT&TT đã đưa ra cách thức để nhà mạng ngăn chặn cuộc gọi rác theo các bước.

Theo đó, sau khi nghi ngờ thuê bao phát tán cuộc gọi rác, nhà mạng thu thập ý kiến của khách hàng. Thu thập qua tin nhắn và khách hàng có thể trả lời bằng cách nhấn nút có hoặc không. Việc ngăn chặn thuê bao thực hiện cuộc gọi rác được tiến hành dựa trên số lượng phản hồi. Nếu doanh nghiệp viễn thông không ngăn chặn cuộc gọi rác thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính.

Đại diện Cục An toàn thông tin cho biết, hệ thống tổng đài 5656 đã chính thức vận hành miễn phí để giúp người dân từ chối và phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác. Nội dung phản ánh sẽ được gửi đến nhà mạng và cơ quan chức năng nhằm tiến hành xử lý những thuê bao, doanh nghiệp làm phiền người dân. Người dùng có thể trực tiếp gọi tới tổng đài chăm sóc khách hàng của từng nhà mạng để phản ánh các nội dung liên quan khi bị làm phiền.

Ngoài ra, để đăng ký từ chối cuộc gọi rác và tin nhắn rác người dân soạn tin nhắn theo cấu trúc “DK DNC”. Để phản ánh cuộc gọi rác, người dùng soạn tin theo cú pháp “V (dấu cách) số điện thoại phát tán quảng cáo (dấu cách) nội dung quảng cáo”.

Phản ánh tin nhắn rác soạn tin nhắn với nội dung: “S (dấu cách) số điện thoại phát tán quảng cáo (dấu cách) nội dung quảng cáo”. Các tin nhắn soạn theo cú pháp mẫu trên được gửi về số điện thoại 5656 (miễn phí cước).

Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) là cơ quan điều phối ngăn chặn, xử lý tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác. Cơ quan này cũng được giao tổ chức xây dựng và duy trì, vận hành hệ thống quản lý danh sách không quảng cáo. Qua đó giám sát hoạt động gửi quảng cáo đúng quy định của pháp luật và hạn chế tin nhắn rác, cuộc gọi rác.

Danh sách không quảng cáo (Do Not Call) là tập hợp số điện thoại mà người có quyền sử dụng số điện thoại đã đăng ký không chấp nhận bất kỳ tin nhắn đăng ký quảng cáo, tin nhắn quảng cáo, cuộc gọi quảng cáo nào. Danh sách này được xây dựng bằng cách cho phép các thuê bao di động đăng ký hoặc hủy đăng ký thông qua cú pháp tin nhắn gửi về đầu số 5656. Khi một số điện thoại đã đăng ký vào danh sách này, "người quảng cáo, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet không được phép gọi điện thoại quảng cáo, gửi tin nhắn đăng ký quảng cáo, gửi tin nhắn quảng cáo tới bất kỳ số điện thoại nào trong danh sách không quảng cáo", Nghị định 91 quy định.

Nhà mạng hành động

Thời gian qua, hành vi của những cá nhân, đơn vị gửi thông tin rác (tiếng Anh gọi là spammer) được đánh giá là vô cùng tinh vi. Các đối tượng gửi thông tin rác thường xuyên thay đổi nội dung, số điện thoại hoặc tần suất gửi thư rác để qua mặt hệ thống ngăn chặn.

Đại diện nhà mạng Viettel cho biết, hiện nhà mạng sử dụng phần mềm có tên gọi Antispam để ngăn chặn hiệu quả các cuộc gọi và tin nhắn rác dù đối tượng gửi thông tin rác (spammer) biến đổi liên tục. Phần mềm Antispam của Viettel kết hợp nền tảng công nghệ dữ liệu lớn (Big data) và học máy (Machine learning) chính thức hoạt động từ năm 2017. Tháng 2/2020, Tập đoàn Viettel thực hiện khảo sát tại Việt Nam. Kết quả là hơn 14 triệu người dùng điện thoại di động mạng Viettel đã bị làm phiền bởi hơn 39,5 triệu cuộc gọi rác. Trong tháng 3/2020, nhà mạng Viettel chặn là 15,4 triệu tin nhắn rác.

Theo đại diện nhà mạng MobiFone cho biết, việc chặn cuộc gọi rác được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo tối đa quyền lợi khách hàng, bảo vệ khách hàng khỏi các cuộc gọi rác. Đến nay, MobiFone đã tạm ngừng một chiều dịch vụ đối với hơn 1.000 thuê bao vì có hành vi phát tán thông tin rác. MobiFone đang xây dựng bổ sung tính năng chặn cuộc gọi rác cho các thiết bị đầu cuối có cài đặt app MyMobiFone.

Căn cứ theo Nghị định 91, nếu doanh nghiệp không cung cấp công cụ, ứng dụng cho phép người sử dụng tự chủ động ngăn chặn và phản ảnh về thư điện tử rác có thể bị phạt đến 20 triệu đồng. Còn nhà mạng không cung cấp công cụ, ứng dụng cho phép người sử dụng tự chủ động ngăn chặn và phản ảnh về tin nhắn rác, cuộc gọi rác sẽ bị phạt 50-70 triệu đồng. Trường hợp không thực hiện các biện pháp ngăn chặn tin nhắn quảng cáo, cuộc gọi quảng cáo có thể bị phạt tiền đến 170 triệu đồng.

Theo Cục Viễn thông, thay cho cách quản lý và ngăn chặn tin nhắn rác, cuộc gọi rác bằng biện pháp kỹ thuật truyền thống, Nghị định 91 yêu cầu những nhà cung cấp dịch vụ phải áp dụng công nghệ cao, hiện đại như xử lý dữ liệu lớn (Big data), trí tuệ nhân tạo (AI) vào các hệ thống chặn, lọc tin nhắn rác, thư điện tử rác, cuộc gọi rác.

Các quy định về xử phạt hành chính theo Nghị định 91 đối với thuê bao và doanh nghiệp vi phạm quy định về tin nhắn rác, thư điện tử rác và cuộc gọi rác được áp dụng từ ngày 1/10/2020. Riêng việc áp dụng các hình thức xử phạt liên quan đến tên định danh sẽ được áp dụng từ 1/3/2021.

Trí Tâm