Bộ trưởng Y tế Mỹ tương lai muốn loại bỏ flo khỏi nước uống
Quyết định chọn chính trị gia Robert F.Kennedy Jr làm Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh, Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump cam kết để quan chức này tự do thực thi các chính sách chăm sóc sức khỏe toàn dân.
Dù các chính sách sắp tới vẫn chưa rõ ràng, nhưng Bộ trưởng Y tế tương lai từng tuyên bố trên mạng xã hội X rằng ông sau khi nhậm chức sẽ khuyến nghị loại bỏ flo khỏi tất cả hệ thống nước công cộng. Theo chính trị gia Kennedy Jr: “Flo là chất thải công nghiệp liên quan đến viêm khớp, gãy xương, ung thư xương, giảm IQ, rối loạn phát triển thần kinh và bệnh tuyến giáp”.
Là khoáng chất tự nhiên có trong đất, thực vật, nước và thực phẩm với hàm lượng nhỏ, flo nếu được dùng ở mức hợp lý có thể giúp ngăn ngừa sâu răng và giữ cho răng chắc khỏe. Các nơi áp dụng nhiều cách khác nhau để đảm bảo trẻ em được cung cấp flo, một số quốc gia như Mỹ thêm chất này vào nước trong khi vài quốc gia khác thêm vào sữa hoặc muối. Có quốc gia lại để trường học cung cấp nước súc miệng chứa flo.
Tình trạng sử dụng flo tại Mỹ
Biện pháp thêm flo vào nước cấp cho người dân sử dụng đã được Mỹ triển khai từ năm 1945 như một cách cải thiện sức khỏe răng miệng tiết kiệm chi phí và công bằng. Trung tâm Kiểm soát - Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) xem đây là trong 10 biện pháp can thiệp y tế vĩ đại nhất nước này trong thế kỷ 20, bên cạnh tiêm chủng, kế hoạch hóa gia đình, cải thiện an toàn lao động.
Theo CDC, tính đến năm 2022 có 72% dân số Mỹ được dùng nước uống chứa flo. Tuy nhiên tỷ lệ ở từng địa phương lại khác nhau, từ 8,5% (Hawaii) đến 100% (Washington D.C).
Thêm flo vào nước không phải biện pháp bắt buộc mặc dù CDC khuyến nghị nên đảm bảo nồng độ flo 0,7 - 1,2 miligam trên mỗi lít nước. Thông tin công khai về 36.767 hệ thống nước ở 36 tiểu bang - một phần nhỏ trong hệ thống toàn quốc - có sẵn trên trang web CDC. Tính đến năm 2023, chỉ 37% hệ thống nước có dữ liệu được thêm flo.
Không phải tất cả 36 tiểu bang nêu trên đều báo cáo nồng độ flo chi tiết, chỉ 24 tiểu bang cung cấp số liệu này. Trong số đó 53% thêm flo ở mức khuyến nghị, 47% dưới mức khuyến nghị.
Thêm flo vào nước thực sự hiệu quả?
CDC xác định thêm flo vào nước giảm 25% nguy cơ sâu răng ở trẻ em. Sâu răng gây đau, ảnh hưởng đến ăn uống và nói chuyện, cũng có thể dẫn đến mất răng hay nhiễm trùng bộ phận khác.
Một nghiên cứu năm 2010 tại bang Nevada ghi nhận tỷ lệ sâu răng, mất răng hoặc trám răng ở cộng đồng có nước uống chứa flo ở mức thấp. Năm 2011, thành phố Calgary (Canada) loại bỏ flo khỏi nước và ghi nhận số trẻ em bị sâu răng nhiều hơn thành phố Edmonton vẫn thêm flo vào nước.
Nhưng nhiều nghiên cứu khác chỉ ra cải thiện về nhận thức vệ sinh răng miệng lẫn nha khoa làm giảm lợi ích của nước có flo. Một nghiên cứu gần đây lập luận số ca sâu răng giảm là do flo trong kem đánh răng cùng nước súc miệng.
Dữ liệu quốc tế ủng hộ lập luận trên. Tình trạng sâu răng toàn cầu suy giảm kể từ những năm 1970 kể cả ở quốc gia không thêm flo vào nước.
Ngoài ra flo lên đến nồng độ nhất định có thể gây hại. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo tiếp xúc flo nồng độ cao trong thời gian dài làm sản sinh men răng và nhiễm độc xương (gây ra tình trạng xương yếu, cứng và đau khớp).
Một nghiên cứu công bố vào tháng 5 năm nay phát hiện việc tiếp xúc nhiều với flo lúc mang thai liên quan đến tình trạng gia tăng vấn đề về hành vi thần kinh. Một đánh giá tại Mỹ tháng 8 cũng chỉ ra tiếp xúc flo nồng độ cao - hơn mức khuyến nghị 1,5 miligam trên mỗi lít của WHO - liên quan đến IQ thấp ở trẻ em.
Theo giáo sư John Fawell (Đại học Cranfield): “Thêm flo vào nước đặc biệt có lợi cho cộng đồng hay gia đình nghèo khó, nhóm đối tượng không có khả năng hoặc không muốn tiếp cận dịch vụ vệ sinh răng miệng và nha khoa vì lý do văn hóa”.
“Dù flo nồng độ thấp có thể gây nhiễm độc răng. Nhưng cơ chế gây nhiễm độc vẫn flo chưa chắc là nguyên nhân”, ông nói thêm.