Bộ trưởng KH&ĐT: Dự án đáng nhỏ lại xin làm to, gây lãng phí

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng

Chiều 27/7, Quốc hội thảo luận về kế hoạch đầu tư công trung hạn, giai đoạn 2021 – 2025. Từ các dự án nghìn tỷ “đắp chiếu”, hay đường sắt trên cao, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đề nghị phải siết chặt kỷ luật ngân sách, đặc biệt đối với những dự án điều chỉnh tăng vốn.

Hay tại không ít địa phương có nguồn thu thấp, nhưng chi thường xuyên lại cao, việc sử dụng tài sản công chưa hiệu quả, gây lãng phí lớn về ngân sách.

Ông Thạch Phước Bình đề nghị phải làm rõ trách nhiệm người đứng đầu, đồng thời gian sát mạnh hơn các dự án trọng điểm quốc gia, đặc biệt các dự án trong lĩnh vực giao thông.

“Vì sao các dự án đầu tư công chậm, trong khi các dự án tư nhân lại triển khai nhanh?”, theo đại biểu đoàn Trà Vinh, cần đổi mới cơ chế chính sách, có tầm nhìn dài hạn, loại bỏ các thủ tục rườm rà, phức tạp.

Trong khi đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Vũ Thị Lưu Mai (đoàn Hà Nội) lo ngại trước tình trạng xây dựng danh mục dự án không xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, lại xuất phát từ ý muốn chủ quan. Bà Mai dẫn chứng báo cáo của Chính phủ, hiện có tổng số 3.476 dự án thuộc diện chuyển tiếp.

Tuy nhiên theo đại biểu, trong số đó chỉ có 2.731 dự án có phương án bố trí, số còn lại chưa có phương án cụ thể. Điều này có thể dẫn đến lãng phí nguồn lực, kỷ luật tài chính chưa nghiêm, đặc biệt là tạo áp lực ngân sách cho giai đoạn tiếp theo.

Trước thực trạng trên, đại biểu đoàn thành phố Hà Nội cho rằng, cần đề cao hơn nữa tính công khai, minh bạch trong quá trình tổ chức thực hiện. Bên cạnh việc động viên các địa phương làm tốt, cần xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm đạo đức công vụ.

Giải trình tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng đã chỉ ra nhiều bất cập trong việc triển khai các dự án đầu tư công. Theo ông Dũng, dù đã có sự phân cấp mạnh, nhưng nhiều địa phương vẫn đùn đẩy, né tránh, cứ đi hỏi Trung ương những vấn đề đã có, gây mất rất nhiều thời gian. Từ lập, lựa chọn, điều chỉnh dự án, đến bố trí vốn hàng năm, dự án bao nhiêu tiền…đều do địa phương làm hết, Trung ương không làm.

Bộ trưởng cũng cho rằng, việc lựa chọn dự án cũng không được địa phương bám sát thực tiễn. Một số trường hợp còn bệnh thành tích, tư duy nhiệm kỳ, lợi ích nhóm, chạy theo phong trào với những sân bay, cảng biển, đường cao tốc, khu công nghiệp…

“Cũng giống như nhà máy giấy, hay mía đường trước đây của chúng ta, cứ chạy theo phong trào, không xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, cứ đề xuất, dẫn đến dàn trải, không hiệu quả. Rồi quy mô dự án quá lớn so với nhu cầu, đáng nhỏ lại xin làm to, làm tổng mức đầu tư lớn, gây lãng phí”, ông Dũng nêu.

Luân Dũng